Koleje Mazowieckie (identyfikator literowy – KMKOL[4]) – spółka pasażerskich przewozów kolejowych utworzona wspólnie przez samorząd województwa mazowieckiego oraz Przewozy Regionalne Sp. z o.o. (obecnie bez udziałów), w drodze wydzielenia z tejże spółki jej dotychczasowego mazowieckiego zakładu. Spółka jest członkiem Związku Pracodawców Kolejowych.
Historia
29 lipca 2004 Koleje Mazowieckie powstały jako spółka samorządu województwa (51% udziałów) i PKP Przewozów Regionalnych (49% udziałów). 1 stycznia 2005 przewoźnik rozpoczął działalność przewozową.
Samorząd województwa dzierżawił tabor od PKP. Później PKP Przewozy Regionalne sprzedały samorządowi swoje udziały pozostawiając sobie 5%. W listopadzie 2007 samorząd województwa zdecydował się wykupić od PKP PR resztę udziałów oraz tabor – 184 sztuki elektrycznych zespołów trakcyjnych. Od 2008 Koleje Mazowieckie są w 100% własnością samorządu województwa mazowieckiego[5].
Zarząd spółki mieści się w budynku przylegającym do hali podmiejskiej dworca PKP Warszawa Wschodnia, przy ul. Lubelskiej 26. W 2015 roku zakupiono pięciopiętrową siedzibę na Powiślu, przy ulicy Solec 57[6]. W połowie 2015 roku rozpoczęto jej remont – koszt inwestycji wyniósł 12,1 mln złotych[7]. Pierwotnie remont miał zakończyć się w listopadzie 2016, jednakże z powodu zerwania umowy z wykonawcą i problemami ze znalezieniem nowego inwestycja nie została ukończona. Nie zapadła jeszcze decyzja, czy pomieszczenia w biurowcu na Lubelskiej 26 nadal będą użytkowane[8] – w 2021 roku KM próbowało sprzedać budynek, jednakże nikt nie zgłosił się do przetargu[9].
Działalność
Przewozy
W 2019 Koleje Mazowieckie przewiozły łącznie 62,1 mln pasażerów, wykonując pracę eksploatacyjną liczącą 17,8 miliona pociągokilometrów – będąc w pierwszej trójce przewoźników w obu tych kategoriach[10].
Bilety
Koleje Mazowieckie prowadzą sprzedaż biletów jednorazowych i okresowych odcinkowych (tygodniowych, dwutygodniowych, miesięcznych, kwartalnych – imiennych i na okaziciela)[11]:
normalnych
ulgowych
z ulgą ustawową – 37%, 49%, 51%, 78%, 95%, 100%
z ulgą handlową – 15%, 33%, 35%, 50%
Ulgi handlowe dotyczą ofert:
Tam i z powrotem
Wycieczkowe
Rodzinne
KM-35 (dawne KM-26)
Przejazdy na podstawie legitymacji seniora
Inne bilety:
Bilety strefowe (w aglomeracji warszawskiej) – czasowe i okresowe
Bilety abonamentowe
Bilety dobowe i trzydniowe sieciowe
Oferty specjalne (specjalna taryfa biletowa) obowiązują na odcinkach:
Warszawa Zachodnia – Otwock
Radom – Pionki
Radom – Drzewica
Łatwo przenośny bagaż nieutrudniający przejścia, rower lub psa można przewieźć bezpłatnie.
Bilet należy nabyć w kasie biletowej na stacji lub u kierownika pociągu (gdy na stacji nie ma czynnej kasy biletowej – bez dodatkowych opłat, gdy na stacji jest czynna kasa biletowa – z dodatkową opłatą).
Cena biletu zależy od liczby kilometrów trasy przejazdu.
W KM obowiązuje 27 stref kilometrowych.
Bilety strefowe
Bilet I strefy pozwala na poruszanie się pociągami KM po Warszawie.
Bilet III strefy pozwala na poruszanie się na obszarze sieci pomiędzy przystankami/stacjami: Nowy Dwór Mazowiecki, Nieporęt, Tłuszcz, Mińsk Mazowiecki Anielina, Celestynów, Czachówek Południowy, Boża Wola, Góra Kalwaria, Grodzisk Mazowiecki.
Na bilety strefowe KM ważne są wszystkie zniżki ustawowe i promocje. Na bilety ZTM ważna jest zniżka 50%.
Obsługiwane połączenia
Trasy pociągów na ogół nie odpowiadają dokładnie poniższym odcinkom[12], lecz:
Nieliczne pociągi kończą bieg na Dworcu Wschodnim, jadąc z kierunku wschodniego.
Jako komunikacja miejska
Posiadacze biletów okresowych ZTM (dobowych, 30-, 90-dniowych oraz weekendowych) mogą korzystać z pociągów KM na obszarze miasta ograniczonym stacjami:
Wizualizację zasięgu wspólnego biletu można znaleźć na stronach WTP.
Wspólny bilet obowiązywał na terenie Warszawy i na odcinku Warszawa Wileńska – Ząbki od 1 stycznia 2007. Od 15 listopada 2008 oferta ta została rozszerzona do stacji Pruszków i Sulejówek-Miłosna (konieczne jest posiadanie warszawskiego biletu obowiązującego w 2 strefie), a 1 stycznia 2009 oferta została rozszerzona o kolejne gminy podwarszawskie zyskując miano biletu aglomeracyjnego[13][14].
Do 1 stycznia 2012 r. spółka obsługiwała połączenia kolejowe linii S9 zlecone przez ZTM na trasie Legionowo – Warszawa Gdańska. W tym celu spółka wypożyczyła od Przewozów Regionalnych składy EZT. Składy te w odróżnieniu od standardowych barw identyfikacyjnych KM były pomalowane w bordowo-srebrne barwy PR z doklejonymi oznaczeniami linii S9. Następnie KM zapewniała dla tej linii własny tabor oklejony w warszawskie barwy systemu SKM (kremowy-żółty-czerwony).
Obecnie połączenia kolejowe S9 obsługuje spółka Szybka Kolej Miejska Sp. z o.o.
W 2016 Koleje Mazowieckie zrezygnowały z rozważanego od kilku lat przedłużenia o jeden człon jednostek Stadlera i Pesy oraz zdecydowały o zakupie nowych pojazdów[49]. W 2017 spółka ogłosiła przetarg na dostawę w latach 2018–2022 nowych 71 EZT – 61 pięcio- i 10 dwuczłonowych[50]. Koleje Mazowieckie wybrały ofertę Stadlera, który zaoferował najnowszą wersję pojazdu typu Flirt[51]. 17 stycznia 2018 podpisano umowę ramową[52]
31 maja 2017 zakłady ZNTK „Mińsk Mazowiecki” ukończyły kontrakt na modernizację 39 sztuk EZT serii EN57[53], tym samym przewoźnik zakończył przebudowy tych pojazdów[54]. Na lata 2017–2019 zaplanowano wycofanie z użytku i sprzedaż niezmodernizowanych jednostek tej serii[55]. 20 października 2017 Koleje Mazowieckie ogłosiły postępowanie które ma na celu sprzedaż 15 sztuk EZT serii EN57.[56]
Przewoźnik ma w swojej strukturze cztery Sekcje Napraw i Eksploatacji Taboru: Warszawa Grochów, Warszawa Ochota, Tłuszcz i Sochaczew[3]. Wykonywane są w nich przeglądy taboru poziomów od P1 do P3. W 2017 Koleje Mazowieckie rozpoczęły projekt rozbudowy zaplecza w Sochaczewie i dostosowania go do przeprowadzania napraw P4[50]. Ponadto istnieją plany budowy zaplecza w Radomiu do wykonywania przeglądów P1 i P2[57].
W maju 2021 spółka rozpoczęła złomowanie pierwszych pojazdów serii EN57, ponieważ nie było chętnych na ich kupno[58]. Pierwszymi jednostkami które skasowano były jednostki o numerach: 1901, 1904, 1907, 1913 i 1914[59].
↑ abModernizacja zespołów EW60 dla Kolei Mazowieckich. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 249–255, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abcModernizacje zespołów serii EN71, ED72 i EW58. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 266–271, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abcdZespoły trakcyjne serii EN57 z silnikami asynchronicznymi. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 256–265, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abZespoły trakcyjne Flirt firmy Stadler. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 175–184, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abZespoły trakcyjne rodziny ELF. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 191–206, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abVT627. W: Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw. Wyd. III, zmienione. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 174. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.).
↑ abVT628. W: Paweł Terczyński: Atlas lokomotyw. Wyd. III, zmienione. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 175. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.).
↑ abAutobusy szynowe 214Mb firm Pesa i ZNTK Mińsk Mazowiecki. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 120–123, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abSpalinowe zespoły trakcyjne 220M, 221M i 222M. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 134–141, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ abMarek Rabsztyn. Kolejom Mazowieckim dostarczono 26 wagonów piętrowych firmy Bombardier. „Technika Transportu Szynowego”. 10/2008, s. 11. Łódź: Emi-Press. ISSN1232-3829. (pol.).
↑ abcdCzesław Sulima: W Kolejach Mazowieckich kończy się era EN57. „Rynek Kolejowy”. 11/2015, s. 46. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „TOR”. ISSN1644-1958. (pol.).
↑Michał Szymajda. Kończy się era modernizacji EN57. „Rynek Kolejowy”. 8/2017, s. 58–59. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „Tor”. ISSN1644-1958. (pol.).
↑Projekty inwestycyjne w Kolejach Mazowieckich. „Technika Transportu Szynowego”. 1–2/2017, s. 16. Radom: Instytut Naukowo-Wydawniczy „TTS”. ISSN1232-3829.
↑ abKoleje Mazowieckie: Raport roczny 2008. mazowieckie.com.pl. [dostęp 2015-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)]. (pol.).
↑Wojciech Śmiech. Traxx dla Kolei Mazowieckich. „Rynek Kolejowy”. 3/2011, s. 29. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „TOR”. ISSN1644-1958. (pol.).
↑Dariusz Kalinowski. Zespoły zmiennokierunkowe Pesa Sundeck dla Kolei Mazowieckich. „Świat Kolei”. 2/2016, s. 12–17. Łódź: Emi-Press. ISSN1234-5962. (pol.).
↑Przewoźnik wypożyczył jednostkę SN83-004 od Sigma Tabor wówczas pracującą jeszcze z holenderskim oznaczeniem DH-3219.