Kanał Żeglugowy we Wrocławiu

Kanał Żeglugowy we Wrocławiu
Kanał Nawigacyjny we Wrocławiu

Śluza Bartoszowice
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Lata budowy	1912–1917
Głębokość • średnia	3,7 m
Szerokość • średnia	46 m
Początek
Akwen	Odra
Miejsce	Wrocław: Opatowice, Strachocin
Koniec
Akwen	Stara Odra
Miejsce	Wrocław: Różanka, Kleczków
Typ kanału	żeglugowy
Śluzy	Śluza Bartoszowice, Śluza Zacisze
brak współrzędnych

Kanał Żeglugowy we Wrocławiu^[1] (Kanał Nawigacyjny^[2][3]) – kanał wodny, wybudowany w celu ułatwienia żeglugi i dostosowania węzła wodnego we Wrocławiu do rosnących potrzeb transportowych na rzece Odra. Przeprowadzony został na północ od centrum miasta^[4][5]. Kanał został wybudowany, wraz z Kanałem Powodziowym^[a], w latach 1912-1917^[6] (1913-1917^[7])^[b][8]. Projektantem kanału był Christian Nakonz^[3].

Początek kanału znajduje się w 244,2 km biegu rzeki Odry w Bartoszowicko–Opatowickim Węźle Wodnym. Odchodzi od głównego nurtu rzeki na prawym jej brzegu, w rejonie osiedli Opatowice i Strachocin^[c]. W początkowym biegu kanału znajduje się Śluza Bartoszowice^[9]. Koniec kanału znajduje się natomiast poniżej Mostów Warszawskich, przed mostem kolejowym. Kanał łączy się tu z korytem Starej Odry^[d], w rejonie styku osiedli: Ołbin i Zacisze^[e][f]. Nad kanałem przerzucone są trzy przeprawy mostowe, drogowe: Mosty Bolesława Chrobrego, Mosty Jagiellońskie i Mosty Warszawskie. Kontynuacją tej drogi wodnej jest krótki odcinek Starej Odry i dalej Kanał Różanka^[g]. Łączna długość drogi wodnej obejmującej Kanał Żeglugowy, Starą Odrę i Kanał Różanka, wynosi 10,7 km. Przy kanale powyżej Śluzy Zacisze położona jest Wrocławska Stocznia Rzeczna.

Bieg Kanału Żeglugowego we Wrocławiu

km	nazwa	rodzaj	lewy brzeg	prawy brzeg	światło	fotografia
0+000	Górna Odra Wrocławska	bifurkacja	Odra, Wyspa Opatowicka	Strachocin
	śluza wałowa (prawy brzeg)[10]	śluza	grobla	Kanał Odpływowy
0+500[10][11]	Śluza Bartoszowice	śluza	grobla	Swojczyce	9,6 m[10][11]
	Kładka Ryczyńska	most	grobla (i dalej Most Bartoszowicki)	Swojczyce
1+100[12]	Przeładownia przy ulicy Betonowej (prawy brzeg)	port	grobla	Swojczyce – Popiele
2+050[10]	Port Przeładunkowy Paliw Płynnych (prawy brzeg)	port	grobla	Swojczyce – Popiele
2+400[12]	Mosty Bolesława Chrobrego	most	grobla (i dalej Sępolno)	Swojczyce – Popiele	48,5 m
	przystań (prawy brzeg)[10]	port	grobla	Swojczyce
2+600[10]	Nabrzeże zakładów chemicznych (prawy brzeg)	port	grobla	Kowale
	Wojskowy port przeładunkowy paliw płynnych (prawy brzeg)[10]	port	grobla	Kowale – Mirowiec
	Wrocławska Stocznia Rzeczna[10]	stocznia	grobla	Kowale – Mirowiec
5+100[10][11]	Śluza Zacisze	śluza	grobla	Kowale – Mirowiec	9,6 m[10][11]
5+300 i 5+350[12]	Mosty Jagiellońskie Północne	most	grobla (i dalej Zacisze)	Kowale – Mirowiec	21,65 m i 39,0 m
6+600[12]	Mosty Warszawskie	most	język rozdzielczy (i dalej Ołbin)	Kowale – Mirowiec
6+900[12]	most kolejowy	most	język rozdzielczy	Kowale – Mirowiec
	Stara Odra	ujście	Stara Odra	Karłowice

Zobacz też

• Wrocławski Węzeł Wodny
• Odrzańska Droga Wodna
• Drogi wodne we Wrocławiu
• Kanały wodne we Wrocławiu

Uwagi

1. Kanał Żeglugowy wybudowany został na północ od Kanału Powodziowego, oba kanały biegną równolegle do siebie, rozdzielone szeroką groblą, na koronie tej grobli biegnie ulica Folwarczna
2. tzw. II kanalizacja Odry, przeprowadzona w latach 1913-1917
3. i dalej Bartoszowice oraz Swojczyce
4. nieco wcześniej ze Starą Odrą łączy się Kanał Powodziowy
5. i dalej Kowale (Mirowiec) – Karłowice
6. Zacisze leży na terenie tzw. Wielkiej Wyspy
7. część autorów różnych publikacji traktuje ten kanał jak część Kanału Żeglugowego, gdyż został wybudowany w ramach jednej inwestycji z początku XX wieku, np. Dr Jan Pyś, Trasa E-30 (CETC), Teraz Odra: cyt. "Kanał Nawigacyjny rozpoczynający się w kilometrze 244,2 i kończący na kilometrze 255,8 Odry"

Przypisy

1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 334, ISBN 83-239-9607-5 .
2. Strona powodz.wroclaw.pl (dostęp 2009-11-09)
3. Jan Pyś, PERSPEKTYWY ŻEGLUGI NA ODRZE. tup.wroclaw.fm.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-23)]. (dostęp 2009-11-05)
4. Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry – Bariery i zagrożenia, Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu. wbu.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (dostęp 2009-11-09)
5. strona: wroclaw.naszemiasto.pl, Wrocławski most Bartoszowicki. wroclaw.naszemiasto.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-11)]. (dostęp 2009-11-09)
6. Wrocławski Węzeł Wodny. 2wrzdh.ins.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-07)]. (dostęp 2009-11-09)
7. Strona www.wroclaw.pl o Wrocławskim Węźle Wodnym (dostęp 2009-11-09)
8. Małgorzata Książkiewicz, Grzegorz Bakuliński, Stanisław Januszewski, Ryszard Majewicz ,Trasa turystyczna Pomniki Wrocławskiego Węzła Wodnego, Prosto z pokładu nr 55, rok IV, Marzec 2008 r. do pobrania ze strony Fundacji Otwartego Muzeum Techniki (dostęp 2009-12-07)
9. Program dla Odry 2006. programodra.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-11)]. (dostęp 2009-11-09)
10. Trasa turystyczna "Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2007. s. 39. [dostęp 2010-02-22]. (pol.).
11. Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.ś. Jacek Trojanowski - kierownik pracy, dr kpt. ż.ś. Krzysztof Woś, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher: Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007-2013. AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, 2006. s. 56. [dostęp 2010-03-22]. (pol.).
12. 9. SFERA INFRASTRUKTURY. [w:] Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry - Diagnoza stanu [on-line]. Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu, 2009-04-27. s. 31. [dostęp 2010-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Kanał Powodziowy i Kanał Żeglugowy na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2009-11-09)