Kalendarium historii Lwówka Śląskiego

Lwówek Śląski XVII w. w czasach „złotego wieku” miasta

Kalendarium historii Lwówka Śląskiego – chronologiczne zestawienie najważniejszych faktów z dziejów miasta.

Kalendarium

P.n.e.

• Osadnictwo na ziemi lwóweckiej sięgające epoki brązu (1800–700 lat p.n.e.^[1])

II w.

• ~150 – wg Ptolemeusza, miasto nazywało się Lupphurdum^[2][3] (Lupfurdum^[4][5])

do XII w.

• Mieszkańcy Lwówka znani jako plemię Lunaków^[6]
• Mieszkańcy Lwówka znani jako jedno z plemion Bobrzan^[7]

XII w.

• 1140 – rozpoczęcie budowy zamku książęcego w Lwówku Śląskim^[8]
• 1163 – do 1166 pierwszym znanym burmistrzem Lwówka jest Sebastian Brogelius^[9]

XIII w.

• 1209 – powstanie najstarszego browaru w Polsce i jednego z najstarszych w Europie, „Browaru Lwówek”^[10]; Henryk l Brodaty nadał Lwówkowi prawo warzenia piwa i prawo mili^[11]
• 1217 – uzyskanie praw miejskich i lokowanie na prawie magdeburskim, miasto znane jest jako Lewenberc^[12]
• 1223 – miasto znane jest jako Lewinbergensi^[13]
• 1228 – miasto znane jest jako Leuberk^[14]
• 1241 – miasto znane jest jako Lewinberg^[15]; pierwszymi znanymi wójtami Lwówka byli Tomasz i Hartlieb. Tomasz towarzyszył później Henrykowi Pobożnemu w walce z Mongołami i poległ pod Legnicą^[16]
• 1243 24 lutego – książę Bolesław Rogatka zorganizował w mieście pierwszy na Śląsku i ziemiach polskich turniej rycerski
• 1249 – miasto znane jest jako Lewinberc^[17]
• 1253 – miasto znane jest jako Levumberc^[18]
• 1277 – Kęty, rodzinne miasto świętego Jana Kantego, otrzymało w dokumencie nadanym w 1277 roku przez księcia opolskiego Władysława sądownictwo miejskie na wzór „iuris lembergensis”

• 

  Mapa księstwa lwóweckiego

  1278 – Lwówek staje się siedzibą samodzielnego księstwa Lwóweckiego pod przywództwem księcia Bernarda Zwinnego
• 1281 – miasto znane jest jako Löwenberg^[19]
• 1283 – miasto znane jest jako Lewinberc^[20]
• 1286 – po bezpotomnej śmierci księcia Bernarda Zwinnego Lwówek staje się integralną częścią księstwa świdnicko-jaworskiego
• 1292 – miasto znane jest jako Lenberk^[21]
• 1298 – miasto znane jest jako Lewenberk^[22]
• 1300 – miasto znane jest jako Lembergk^[23]

XIV w.

Herb miejski do 1501

• 1310 – miasto znane jest jako Lewenberck^[24]
• 1327 – nabycie prawa do bicia własnej monety
• 1329 – Lwówek liczy około 11 tysięcy mieszkańców i należało do najludniejszych ośrodków miejskich na Śląsku
• 1334 – miasto znane jest jako Lewinberge^[25]
• 1340 – miasto nabyło prawo organizowania targu solnego i uzyskało monopol handlu solą w okręgu^[26]
• 1346 – Lwówek staje się jednym z miast-założycieli związku miast śląskich^[27]
• ~1350 – powstanie nagrobka księcia Henryka jaworskiego i księżnej Agnieszki, znajdującego się w lwóweckim ratuszu
• 1356 – słowo „ratusz” pojawia się po raz pierwszy w dokumentach
• 1366 – Lwówek otrzymuje przywilej wolnego wyboru burmistrza^[28]
• 1377 – dwuwładza dzieląca się na książęcą i mieszczańską została wykupiona przez mieszczan (wójtostwo reprezentujące księcia)
• 1385 – ogromny pożar miasta w znacznym stopniu strawił Lwówek i w celu zgromadzenia w szybkim czasie pieniędzy na odbudowę szkód, urząd wójta został odsprzedany
• 1392 – przejście Lwówka wraz z księstwem świdnicko-jaworskim pod panowanie czeskie po śmierci księżnej Agnieszki

XV w.

• 1442 – odkupienie wójtostwa z kasy miejskiej, przez co lwówecka Rada stała się niezależna
• 1444 – wykupienie uprawnień burgrabi lwóweckiego zamku
• 1472 – spłonięcie zamku książęcego w porzaże
• 1474 – miasto znane jest jako Lembergk^[23]
• 1480 – budowa wieży ratusza w Lwówku Śląskim
• 1496 – w czasie remontu kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny powstaje przy nim kaplica św. Krzyża
• 1500 – do 1504 trwa przebudowa ratusza w Lwówku Śląskim i ukończenie wieży^[29]

XVI w.

Herb miejski od 1501

• 1501 – teren po zamku miasto otrzymało od króla w formie darowizny, w zamian za wybudowanie szpitala i kościoła pod wezwaniem św. Macieja, królewskiego patrona^[30]
• 1501 14 lutego – nadanie przez króla Czech Władysława II Jagiellończyka nowego herbu miasta
• 1501 26 lutego – zatwierdzenie w Norymberdze przez cesarza Maksymiliana I nowego herbu miasta
• 1522 – do 1524 trwa przebudowa ratusza w Lwówku Śląskim pod kierownictwem Wendela Roskopfa
• 1525 – powstanie znajdującej się w ratuszu płyty nagrobnej rycerza Christopha von Talckenberga^[31]
• 1526 – wystąpienie Lwówka Śląskiego ze związku miast śląskich na skutek jego rozwiązania przez Jana II Dobrego na skutek ultimatum wystawionego przez Ferdynanda I Habsburga
• 1543 – miasto liczy około 4100 mieszkańców
• 1546 – rozpoczęto dalsze prace przy elewacjach ratusza, dobudowa wykuszu
• 1549 – miasto znane jest jako der Stadt Lewenberg^[32]
• ~1550 – największy rozkwit miasta, tzw. złoty wiek Lwówka. Miasto opasane było podwójnym murem obronnym. Działały liczne cechy: sukienników, piekarzy, rzeźników, krawców, szewców i wiele innych. Miasto było znane w regionie z produkcji piwa^[33]
• 1585 – powstanie znajdującej się w ratuszu renesansowej płyty nagrobnej Casparo Svevo, lwóweckiego rektora i syndyka^[34]
• 1588 – na wieży lwóweckiego ratusza po raz pierwszy zamontowano zegar^[35][36]
• 1600 – miasto znane jest jako Leoberga, Lemberg^[37][38]

XVII w.

Pierwsza mapa Śląska, Martina Helwiga z 1561 r. (orientacja południowa)

• 1605 – powstanie znajdującej się w ratuszu płyty nagrobnej Magdaleny von Schaffgotsch z domu von Talckenberg^[39]
• ~1615 – na początku XVII wieku miasto liczyło ponad 8 tysięcy mieszkańców. Funkcjonowało w nim 450 warsztatów sukienniczych
• 1617 – miasto liczy około 6000 mieszkańców
• 1618-1648 – Lwówek został spustoszony i dokumentnie zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej
• 1631 wiosna – wydarzenie, które miało miejsce w Lwówku Śląskim podczas wojny trzydziestoletniej określa się mianem „babskiej wojny”
• 1640 wiosna – po oblężeniu pod dowództwem Karola XII Wittelsbacha miasto trafia w szwedzkie ręce; w celach militarnych wyburzono znaczną część budynków położonych przy (obecnie nieistniejącej) Bramie Złotoryjskiej, a tereny wokół miasta ufortyfikowano
• 1640 16 lipca – jedne z największych walk o miasto podczas wojny trzydziestoletniej, które stacjonującym tutaj żołnierzom udało się przetrwać
• 1640 – miasto liczy około 960 mieszkańców^[40]
• 1642 – miasto zdobyły wojska cesarskie, które utrzymały je jednak tylko przez kilka miesięcy
• 1643 grudzień – wojska cesarskie skutecznie odbiły Lwówek z rąk Szwedów; miasto liczy około 150 mieszkańców^[41]
• 1651 – miasto znane jest jako Lemberg^[42]
• 1654 – z 450 mistrzów sukienniczych działających w Lwówku Śląskim przed 1618, pozostało ich zaledwie 14
• 1655 – powstanie znajdującego się w ratuszu nagrobka Caspara Zeidlera – burmistrza Lwówka Śląskiego^[43]
• 1659 – straty ludnościowe oraz pożary
• 1677 – miasto znane jest jako Leoberg^[44]
• 1687 – miasto znane jest jako Löwenberg^[45]
• 1688 – miasto znane jest jako Lembergae^[46]

XVIII w.

• 1704 – straty ludnościowe oraz pożary
• 1736 – miasto znane jest jako Leonberg^[47]
• 1740 – miasto liczy 1495 mieszkańców
• 1756 – miasto liczy 2116 mieszkańców
• 1767 – przebudowa ratusza w Lwówku Śląskim
• 1771 – miasto liczy 2198 mieszkańców
• 1775 – miasto liczy 2462 mieszkańców
• 1776 – miasto liczy 2475 mieszkańców
• 1777 – miasto liczy 2486 mieszkańców
• 1778 – miasto liczy 2433 mieszkańców
• 1780 – miasto liczy 2500 mieszkańców
• 1781 – miasto liczy 2537 mieszkańców
• 1784 – miasto liczy 2597 mieszkańców
• 1785 – miasto liczy 2660 mieszkańców
• 1786 – miasto znane jest jako Loewenberg^[48]; miasto liczy 2724 mieszkańców
• 1787 – miasto liczy 2619 mieszkańców
• 1797 – miasto liczy 3928 mieszkańców

XIX w.

• 1813 22 sierpnia – Pierwsza bitwa nad Bobrem między Lwówkiem Śląskim a Płakowicami w ramach VI koalicji antyfrancuskiej wojsk francuskich i pruskich zakończona zwycięstwem Napoleona^[49]
• 1813 29 sierpnia – Druga bitwa nad Bobrem między Lwówkiem Śląskim a Płakowicami zakończona klęską Napoleona, w nurtach Bobru zginęło 2000 żołnierzy w tym generał i pułkownik^[50]
• 1815 – sprowadzenie do miasta mechanicznej przędzarki^[51]
• 1816 – miasto liczy 3684 mieszkańców
• 1825 – miasto liczy 3552 mieszkańców
• 1840 – miasto liczy 3770 mieszkańców
• 1845 – miasto znane jest jako Löwenberg^[52]
• 1847 – miasto znane jest jako Lewenberg^[53] (po polsku jako: Lwia Góra, Lwiogora, Lwiogóra^[54])
• 1861 – miasto liczy 4628 mieszkańców
• ~1870 – miasto znane jest jako: Lewnberg, Lempergk, Lämberg, Lehenberg, Leuperc^[55]
• 1871 – miasto liczy 4798 mieszkańców
• 1878 – miasto znane jest jako: Lemberg, Löwenberg^[56][57] (po polsku jako: Lwów^[58][59])
• 1880 – miasto znane jest jako: Loewenberg, Lemberg, Lempergk, Lümberg^[60] (po polsku jako: Lwów^[58][59])
• 1884 – Lwówek uzyskał połączenie kolejowe ze Złotoryją
• 1885 – Lwówek uzyskał połączenie kolejowe z Gryfowem; miasto liczy 4720 mieszkańców
• 1886 – miasto znane jest jako: Leoberga, Leorinum, Leoris, Leopolis^[61]; w języku polskim jako: Lwów Śląski, Lwów Szlązski^[62]
• 1897 – miasto znane jest w języku polskim jako: Lwówek Śląski^[63]; miasto liczy 5293 mieszkańców^[64]

XX w.

• 1902 – do 1905 trwa przebudowa ratusza w Lwówku Śląskim przez Hansa Poelziga, ratusz powiększono o handlowe podcienia i klatkę schodową; miasto liczy 5682 mieszkańców
• 1909 – Lwówek uzyskał połączenie kolejowe z Jelenią Górą
• 1910 – miasto liczy 6339 mieszkańców^[65]
• ~1920 – w mieście wprowadzono pieniądz zastępczy – Notgeld emitowany przez urząd miejski w ratuszu^[66]; miasto liczy 6319 mieszkańców
• 1921 – miasto liczy 6047 mieszkańców^[67]
• 1931 – miasto liczy 6068 mieszkańców^[68]
• 1937 – procesu degradacji gospodarczej miasta nie zdołał zatrzymać specjalny program pomocy prowincjom wschodnim Rzeszy Niemieckiej
• 1939 – miasto liczy 6328 mieszkańców^[69]
• 1941 – miasto znane jest jako Lowenberg (po polsku jako: Lwówek^[70]); miasto liczy 6063 mieszkańców
• 1945 – w czasie II wojny światowej pogłębił się zastój gospodarczy miasta, które w 1945 r. zostało zniszczone w 40%; miasto liczy 6238 mieszkańców
• 1945 16 lutego – Lwówek Śląski, został zdobyty przez wojska radzieckie
• 1946 7 maja – miasto staje się ośrodkiem polskiej administracji powiatowej i znane jest jako Lwówek Śląski^[71] (dawniej, po niemiecku jako: Löwenberg in Schlesien)
• 1946 – na pilastrze między oknami na parterze ratusza, na południowej elewacji ratusza umieszczono napis 3xTak z czasów referendum w czerwcu 1946 r^[72]; powstaje Robotniczy Klub Sportowy „Czarni”; miasto liczy 3364 mieszkańców^[73]
• 1949 29 marca – ratusz uznany za zabytek klasy I^[74]
• 1950 – miasto liczy 3411 mieszkańców
• 1955 – do 1958 trwa renowacja ratusza po II wojnie światowej
• 1960 – miasto liczy 5517 mieszkańców
• 1966 – sień lwóweckiego ratusza trafia na powojenny, niemiecki znaczek pocztowy^[75]
• 1967 wrzesień – na południowej elewacji wieży ratusza wmurowano marmurową tablicę pamiątkową Z okazji 750 rocznicy nadania praw miejskich^[76]
• 1970 – miasto liczy 6714 mieszkańców
• 1973 – Lwówek staje się siedzibą gminy miejsko-wiejskiej
• 1975 czerwiec – miasto w województwie jeleniogórskim
• 1978 – miasto liczy 7776 mieszkańców
• 1988 – miasto liczy 9266 mieszkańców
• 1995 4 kwietnia – rozpoczęcie współpracy jako miasta partnerskie z Heidenau
• 1995 – miasto liczy 9435 mieszkańców
• 1996 – aktualnie stosowany wzór herbu Lwówka Śląskiego został przyjęty przez Radę Miejską w Lwówku Śląskim
• 1998 – odbywa się pierwsze Lwóweckie Lato Agatowe^[77]
• 1999 – 1 stycznia w wyniku reformy administracyjnej kraju miasto weszło w skład województwa dolnośląskiego i stało się siedzibą powiatu lwóweckiego; przyłączenie pobliskich Płakowic do miasta; miasto liczy 9983 mieszkańców
• 2000 16 listopada – rozpoczęcie współpracy jako miasta partnerskie z Velký Šenov

  

  Mapa powiatu lwóweckiego

XXI w.

• 2003 3 sierpnia – rozpoczęcie współpracy jako miasta partnerskie z Lwówkiem Wielkopolskim^[78]
• 2006 21 czerwca – rozpoczęcie współpracy jako miasta partnerskie z Noidans-lès-Vesoul
• 2007 – trwająca do 2010 renowacja elewacji i dachu ratusza^[79][80]
• 2007 18 czerwca – rozpoczęcie współpracy jako miasta partnerskie z Chrastavą^[81]
• 2008 11 lipca – o godzinie 20:30 został uruchomiony odrestaurowany zegar na lwóweckim ratuszu, od tego momentu wybrzmiewa hejnał lwówecki^[82]
• 2009 22 września – rozpoczęcie współpracy jako miasta partnerskie z Wilthen
• 2016 – jedno z sześciu miast Dolnego Śląska towarzyszących Wrocławiowi, w rządowym programie pt. „Europejska Stolica Kultury”^[83].
• 2017 – gmina i miasto Lwówek Śląski przystąpiła do porozumienia sygnatariuszy Sudety 2030^[84]
• 2018 – trwająca do 2020 renowacja wnętrz ratusza^[85][86][87]

• 2024 – odbywa się jubileuszowe, XXIV Lwóweckie Lato Agatowe; powódź w Europie Środkowej, w wyniku której doszło do niewielkich strat dzięki systemowi wałów przeciwpowodziowych^[88]

Zobacz też

• herb Lwówka Śląskiego

Przypisy

1. Ziemia Lwówecka – ludzie, kamienie i obrazy [online], obiezyswiat.org [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-29] .
2. FriedrichF. Kruse FriedrichF., Deutsche Alterthümer oder Archiv für alte und mittlere Geschichte, Geographie und Alterthümer insonderheit der germanischen Völkerstämme, Ruff, 1824 [dostęp 2021-10-07]  (niem.). Brak numerów stron w książce
3. Jenaische allgemeine Literatur-Zeitung. Jahrg. 1-[38. With] Intelligenzblatt. Jahrg. 1-[38. And] Ergänzungsblätter. Jahrg. 1-[29]., 1819 [dostęp 2021-10-07]  (niem.).
4. August vonA. Wersebe August vonA., Ueber die Völker und Völker-Bündnisse des alten Teutschlands; nochmahls versuchte, größtentheils auf ganz neue Ansichten gegründete Erläuterungen, Hahn, 1826 [dostęp 2021-10-07]  (niem.). Brak numerów stron w książce
5. Friedrich Carl HermannF.C.H. Kruse Friedrich Carl HermannF.C.H., Budorgis, oder etwas über das alte Schlesien ... besonders zu den Zeiten der Römer nach gefundenen Alterthümern und den Angaben der Alten, 1819 [dostęp 2021-10-07]  (niem.).
6. Urszula i AleksanderU.A. Wiąckowie Urszula i AleksanderU.A., O nazwie Lwówka Śląskiego, [w:] EwaE. Jędrasiak-Woźniak, ZygmuntZ. Jędrasiak, Urszula i AleksanderU.A. Wiąckowie, Opowieści o Lwówku Śląskim, zdj. Henryk SzokaH.S. Andrzej Grzelak (red.), Janusz LipińskiJ.L. Zygmunt Klementowski, Lwówek Śląski: Ośrodek Sportu i Rekreacji Bóbr przy współpracy Wojewódzkiego Domu Kultury w Jeleniej Górze, na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy w Lwówku Śląskim, 1985, s. 7–8 .
7. MariuszM. Junik MariuszM., Lwówek Śląski: Złoto na Królewskiej Drodze [online], dolnoslaskie.naszemiasto.pl, 31 października 2007 [dostęp 2019-03-14]  (pol.).
8. K.U. Müller, Vaterländischer Bilder, Glogau 1837, s. 365.
9. Leoriana - dokumenty z archiwum Eugeniusza Braniewskiego [online], www.leoriana.pl [dostęp 2024-02-14] .
10. Polska. Nawigator turystyczny, TomaszT. Kaliński, wyd. 4, Warszawa: Carta blanca, 2009, ISBN 978-83-61444-46-6, OCLC 460867887 . Brak numerów stron w książce
11. Benjamin Gottlieb Sutorius Die Geschichte von Löwenberg aus Urkunden und Handschriften gesammlet: Erster Theil, Bunzlau 1784, str 20.
12. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
13. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
14. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
15. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
16. Gustav Adolf Tzschoppe, Gustav Adolf Harald Stenzel Urkundensammlung zur Geschichte des Ursprungs der Städte: und der Einführung und Verbreitung deutscher Kolonisten und Rechte in Schlesien und der Ober-Lausitz s. 278.
17. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
18. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
19. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
20. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
21. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
22. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
23. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
24. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
25. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
26. Szukaj w archiwach [online], szukajwarchiwach.pl [dostęp 2020-09-03] .
27. Zygmunt Brusiło Z dziejów miasta, [w: Głos Bolesławca z 1993].
28. Leoriana - dokumenty z archiwum Eugeniusza Braniewskiego [online], www.leoriana.pl [dostęp 2024-02-14] .
29. LWÓWEK ŚLĄSKI /2/ Ratusz – wnętrze sieni | Roman Mirowski [online] [dostęp 2019-12-20]  (pol.).
30. RomanR. Mirowski RomanR., Lwówek Śląski/1/ Ratusz [online] [dostęp 2019-12-20]  (pol.).
31. Epitafia i płyty nagrobne [online], www.dokumentyslaska.pl [dostęp 2019-03-25] .
32. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
33. Szukaj w archiwach [online], szukajwarchiwach.pl [dostęp 2020-09-03] .
34. Epitafia i płyty nagrobne [online], www.dokumentyslaska.pl [dostęp 2019-03-25] .
35. Lwówek Śląski – Ratusz. Atrakcje turystyczne Lwówka Śląskiego. Ciekawe miejsca Lwówka Śląskiego [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2017-12-28] .
36. Ludmiła, Lwówek Śląski [online], zamki-palace.eu [dostęp 2017-12-28]  (pol.).
37. Annales Silesiae, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988 [dostęp 2019-12-20]  (pol.). Brak numerów stron w książce
38. Caspar (1563-1609)C.(1. 1. ) Schwenckfeld Caspar (1563-1609)C.(1. 1. ), Stirpium et fossilium Silesiae catalogus [...], 1600 [dostęp 2020-01-19]  (ang.).
39. Epitafia i płyty nagrobne [online], www.dokumentyslaska.pl [dostęp 2019-03-25] .
40. Historia [online], Lwóweckie Towarzystwo Regionalne [dostęp 2019-03-14]  (pol.).
41. https://szukajwarchiwach.pl/83/10/0#tabZespol.
42. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
43. Epitafia i płyty nagrobne [online], www.dokumentyslaska.pl [dostęp 2019-03-25] .
44. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
45. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
46. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
47. Johann Hübners Kurtze Fragen aus der neuen und alten Geographie: bis auf gegenwärtige Zeit fortgesetzet..., In Verlegung Emerich Felix Baders Buchhändlers, 1736 [dostęp 2020-01-19]  (niem.). Brak numerów stron w książce
48. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
49. Christopher Kelly: History of the French Revolution and of the Wars Produced by that Memorable Event: From the Commencement of Hostilities in L792, to the Second Restoration of Louis XVIII ; and the Deportation of Napoleon Buonaparte to the Island of St. Helena. T. Kelly, 1820. [dostęp 2015-07-13]. (ang.). Brak numerów stron w książce
50. Słownik geografii turystycznej Sudetów. Pogórze Kaczawskie, pod redakcją Marka Staffy, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9.
51. https://szukajwarchiwach.pl/83/10/0#tabZespol.
52. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
53. Józef Lompa, Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej, Głogówek 1847, s. 14.
54. https://www.ipsb.nina.gov.pl/userfiles/image/articles/scaled_56fbe1736d84cpol%202%20b.jpg
55. Hugo vonH. Saurma-Jeltsch Hugo vonH., Wappenbuch der Schlesischen Städte und Städtel, Goerlich, 1870 [dostęp 2020-05-12]  (niem.). Brak numerów stron w książce
56. StanislawS. Zaranski StanislawS., Geographiczne imiona slowianskie ..., Univ. Dr., 1878 [dostęp 2020-03-28]  (pol.). Brak numerów stron w książce
57. StanislawS. Zaranski StanislawS., Geographiczne imiona slowianskie ..., Univ. Dr., 1878 [dostęp 2020-03-28]  (pol.). Brak numerów stron w książce
58. Lwow w "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego" Tom V, s. 554.
59. Dz.U. 1945 nr 33, poz. 196.
60. Lwow w "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego" Tom V, s. 554.
61. Hugo vonH. Saurma-Jeltsch Hugo vonH., Wappenbuch der Schlesischen Städte und Städtel, Goerlich, 1870 [dostęp 2020-05-12]  (niem.). Brak numerów stron w książce
62. Ratusz (Rathaus), Lwówek Śląski – 1886 rok, stare zdjęcia [online], lwowek_slaski.fotopolska.eu [dostęp 2019-09-07] .
63. Rozprawy Akademii Umiejętnosci, Wydzialu Historyczno-filozoficznego, Polska Akademja Umiejętnosci, Wydzial Historyczno-filozoficzny, 1897 [dostęp 2020-03-28]  (pol.). Brak numerów stron w książce
64. Ludność Polski w XX wieku Population of Poland in the 20th century – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2019-12-01] .
65. Ludność Polski w XX wieku Population of Poland in the 20th century – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2019-12-01] .
66. Ratusz (Rathaus), Lwówek Śląski – zdjęcia [online], fotopolska.eu [dostęp 2021-04-22] .
67. Ludność Polski w XX wieku Population of Poland in the 20th century – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2019-12-01] .
68. Ludność Polski w XX wieku Population of Poland in the 20th century – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2019-12-01] .
69. Ludność Polski w XX wieku Population of Poland in the 20th century – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2019-12-01] .
70. Nazwy miejscowe Polski. Historia, pochodzenie, zmiany. [T.] 6, L-Ma – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2020-01-19] .
71. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
72. Detale zewnętrzne, Lwówek Śląski – zdjęcia [online], polska-org.pl [dostęp 2019-03-25] .
73. Ludność Polski w XX wieku Population of Poland in the 20th century – Digital Repository of Scientific Institutes [online], rcin.org.pl [dostęp 2019-12-01] .
74. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
75. Sień, Lwówek Śląski - 1966 rok, stare zdjęcia [online], lwowek_slaski.fotopolska.eu [dostęp 2024-12-27] .
76. Detale zewnętrzne, Lwówek Śląski – zdjęcia [online], polska-org.pl [dostęp 2019-03-25] .
77. Dzieżyc T., Ruta Z., Serafin J. (red.): Lwóweckie Lato Agatowe. Wyd. Urząd Miasta i Gminy Lwówek Śląski, strona 6. ISBN 83-914538-2-0.
78. Uroczysta Sesja Rady Miejskiej w Lwówku Śląskim [online], lwowekslaski.pl [dostęp 2017-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-05]  (pol.).
79. [Lwówek Śl] Ratusz będzie wyremontowany [online], investmap.pl [dostęp 2021-04-11] .
80. Za ponad dwa mln zł ratusz jak nowy [online], Jelonka.com, 18 stycznia 2010 [dostęp 2021-03-31]  (pol.).
81. Chrastava – polski. chrastava.cz. [dostęp 2015-08-10].
82. Dziś zaczyna się wielkie letnie święto agatów, „Jelonka.com” [dostęp 2017-12-28] .
83. Informatyk 2, Wrocław – Europejska stolica kultury [online], lwowekslaski.pl [dostęp 2018-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-14]  (pol.).
84. Urząd Gminy i Miasta Lwówek Śląski [online], lwowekslaski.pl [dostęp 2020-07-09]  (pol.).
85. Remont pomieszczeń ratusza w Lwówku Śląskim w celu stworzenia wystawy multimedialnej i małej sali prezentacyjnej - Przetargi.eGospodarka.pl [online], www.przetargi.egospodarka.pl [dostęp 2021-04-11] .
86. Finał remontu w ratuszu [online], Jelonka.com, 13 października 2020 [dostęp 2021-04-11]  (pol.).
87. Zaloguj się do Facebooka [online], Facebook [dostęp 2021-04-11]  (pol.).
88. https://lwowecki.info/lwowek-slaski-po-powodzi/