Jan Dembowski (biskup kamieniecki)

Jan Józef Dembowski

Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1729 Warszawa
Data śmierci	13 września 1809
Miejsce pochówku	Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim
Biskup kamieniecki
Okres sprawowania	1795–1809
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	11 września 1775
Sakra biskupia	5 listopada 1775[1]
Odznaczenia

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	5 listopada 1775
Konsekrator	Antoni Kazimierz Ostrowski
Współkonsekratorzy	Jan Józef Dembowski Ignacy Augustyn Kozierowski
Konsekrowani biskupi Marcin Chyczewski 1789
Współkonsekrowani biskupi Kasper Józef Szajowski 1782 Feliks Łukasz Lewiński 1795

Jan Józef Dembowski herbu Jelita^[2](ur. 14 grudnia 1729 w Warszawie^[3], zm. 13 września 1809) – polski duchowny katolicki, biskup kamieniecki.

Życiorys

Syn Antoniego Sebastiana Dembowskiego, starosty tymbarskiego, płockiego i będzińskiego (1724-1735), regenta kancelarii koronnej, referendarza świeckiego koronnego, a w końcu biskupa płockiego i kujawskiego. Był człowiekiem świeckim, starostą będzińskim przez 40 lat (1735-1775)^[4] i szambelanem króla Stanisława Augusta w 1765 roku^[5]. Przyjął święcenia kapłańskie po śmierci żony Józefy z Potulickich. We wrześniu 1775 został mianowany biskupem koadiutorem Adam Stanisława Krasińskiego w Kamieńcu Podolskim, ze stolicą tytularną Drasus. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego^[6]. Krasiński, będący już w podeszłym wieku (ponad 80 lat) zrezygnował z urzędu biskupa w 1795, ale władze rosyjskie blokowały objęcie diecezji przez Dembowskiego; nastąpiło to dopiero w 1798. Wkrótce Dembowski został usunięty z terenu diecezji. Tytuł biskupi nosił do końca życia; po jego śmierci przez kilka lat biskupstwo pozostawało nieobsadzone. Pochowany w katedrze w Kamieńcu Podolskim^[7].

W 1779 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława^[8].

Przypisy

1. Krzysztof R. Prokop, Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, t. 86, 2006, s. 299.
2. Herbarz polski, t. IV, Warszawa 1901, s. 237-248.
3. dane biograficzne na stronie Sejmu Wielkiego
4. "Będzin 1358-2008", tom II "Od pradziejów do rozbiorów", Będzin 2008, s. 169-170
5. Antoni Magier, Estetyka miasta stołecznego Warszawy, 1963, s. 434.
6. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 308.
7. Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 132.
8. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 186.

Bibliografia

• Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965 - 1999, ISBN 83-211-1311-7, Warszawa 2000.
• Praca zbiorowa, "Będzin 1358-2008", tom II "Od pradziejów do rozbiorów", Będzin 2008.