Języki indoirańskie – podrodzina języków indoeuropejskich, w skład której wchodzą grupy językowe: indyjska, irańska i nuristańska. Podrodzina ta w sumie obejmuje 310 języków[1]. Posługują się nimi ludzie na terytorium rozciągającym się od wschodniej Turcji po Bangladesz.
Podział wewnętrzny
A) W skład grupy indyjskiej (zwanej też indoaryjską) wchodzi 210 języków, którymi posługuje się około 1 miliard ludzi zamieszkujących północne i centralne obszary Półwyspu Indyjskiego. Wyróżnia się 3 okresy rozwoju tych języków:
B) Języki dardyjskie (języki kafirskie) zajmują pozycję przejściową między językami indyjskimi a irańskimi. Używane są przez niewielkie grupy etniczne w górzystych rejonach i nie wykształciły kultury pisanej z wyjątkiem kaszmirskiego.
C) Grupa języków irańskich występuje w południowo-zachodniej Azji, głównie w Iranie. W jej rozwoju wyróżnia się także 3 okresy:
W porównaniu z językiem praindoeuropejskim współczesne języki indoirańskie wykazują tendencję do upraszczania systemu samogłoskowego oraz fleksji. Część słownictwa indoirańskiego pochodzi z zaginionego nieindoeuropejskiego języka baktryjsko-margiańskiego[2]. Nowożytne języki indyjskie zapożyczyły słownictwo oraz struktury gramatyczne od nieindoeuropejskich języków drawidyjskich. Z kolei języki irańskie – ze względu na islam – uległy silnemu wpływowi języka arabskiego, przejmując m.in. alfabet arabski, poszerzony o znaki reprezentujące głoski charakterystyczne dla tych języków, zwany w zmodyfikowanej wersji „perso-arabskim”.
Przypisy
↑David M. Eberhard i inni (red.): Indo-European. Ethnologue: Languages of the World. 23rd edition, 2020. [dostęp 2020-05-24]. (ang.).
