Józef Barnaś

Józef Barnaś

Data i miejsce urodzenia	12 marca 1951 Borowa
Profesor nauk fizycznych
Specjalność: fizyka teoretyczna, teoria ciała stałego
Alma Mater	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Doktorat	1983 – fizyka teoretyczna UAM
Habilitacja	1993 – fizyka UAM
Profesura	1999
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Okres zatrudn.	1992 - nadal
Odznaczenia

Józef Barnaś (ur. 12 marca 1951 w Borowej na Podkarpaciu) – polski fizyk, profesor nauk fizycznych, specjalizuje się w fizyce teoretycznej oraz teorii ciała stałego, nauczyciel akademicki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz profesor w Instytucie Fizyki Molekularnej PAN. Twórca teoretycznego opisu zjawiska gigantycznego magnetooporu^[1]. Laureat wielu nagród, w tym Nagrody FNP zwanej „polskim noblem” (2009) oraz Medalu Mariana Smoluchowskiego – najwyższego wyróżnienia przyznawanego przez Polskie Towarzystwo Fizyczne (2008). W 2021 roku pozostaje jednym z tylko sześciu laureatów obu wyróżnień.

Życiorys

Józef Barnaś urodził się w rodzinie rolników Stanisławy i Stanisława Barnasiów. Miał czworo rodzeństwa, trzech braci: Zdzisława, Tadeusza i Stanisława i siostrę Irenę. Po czterech latach nauki 1965-1969 został absolwentem III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mic­kiewicza w Tarnowie. Następnie wyjechał studiować fizykę na poznańskim Wydziale Fizyki i Matematyki UAM i studia z tytułem magistra fizyki ukończył w roku 1974^[2]. W latach 1974–1992 pracował w Instytucie Fizyki Politechniki Poznańskiej. Od 1992 zatrudniony na Wydziale Fizyki UAM. Stopień doktorski uzyskał w 1983, a habilitował się w 1993 na podstawie oceny dorobku naukowego i pracy pod tytułem Magnetyczne struktury wielowarstwowe: spektrum fal spinowych, oddziaływanie międzywarstwowe i transport^[3]. Tytuł naukowy profesora nauk fizycznych został mu nadany w 1999 roku^[3]. Zagraniczne staże naukowe odbywał: w niemieckim Forschungszentrum Jülich (1988-1989; pracował tam w zespole prof. Petera Grünberga), na belgijskim Katolickim Uniwersytecie w Lowanium (1994-1996) oraz w Unite Mixte de Physique CNRS/Thales we francuskim Orsay (1996-1997; współpracował tam z prof. Albertem Fertem)^[4].

Na macierzystym Wydziale Fizyki UAM utworzył Zakład Fizyki Mezoskopowej, gdzie pracuje jako profesor zwyczajny i kierownik^[3][5]. Jest ponadto profesorem w Instytucie Fizyki Molekularnej PAN (od roku 2000). W pracy badawczej zajmuje się obliczeniami teoretycznymi w zakresie fizyki ciała stałego, fizyką mezoskopową, spintroniką, nanoelektroniką, magnetyzmem i nanomagnetyzmem, efektami spinowymi w zjawiskach termoelektrycznych, spinowym efektem Halla, grafenem, złączami tunelowymi, strukturami niskowymiarowymi, kropkami kwantowymi oraz magnetyzmem molekularnym^[6]. W latach 2005–2008 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Fizyki UAM ds. naukowych. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Fizycznego.

W 2006 został członkiem Komitetu Fizyki PAN^[7]. W 2010 r. został członkiem korespondentem, a w 2020 r. członkiem rzeczywistym PAN^[8]. Zasiada ponadto w radzie naukowej poznańskiego Centrum NanoBioMedycznego^[6]. W 2001 został członkiem komitetu redakcyjnego czasopisma naukowego „Journal of Magnetism and Magnetic Materials”^[4]. Swoje prace publikował m.in. w Physical Review Letters, Physical Review B oraz Acta Physica Polonica^[9][10].

Uhonorowany Nagrodą im. Marii Skłodowskiej-Curie (1999)^[7]. W 2008 otrzymał Medal Mariana Smoluchowskiego przyznawany przez Polskie Towarzystwo Fizyczne^[7], a w 2009 został laureatem Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej^[1][4][11]. W 2019 roku odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[12].

Przypisy

1. Prof. Józef Barnaś – laureat Nagrody FNP 2009. fnp.org.pl. [dostęp 2015-11-03].
2. ZbigniewZ. Pilarczyk ZbigniewZ., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wU.A.M. Poznaniu Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wU.A.M., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. WydawnictwoU.A.M.P.W. Naukowe Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. WydawnictwoU.A.M.P.W., Luminarze nauki Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919-2019, Poznań 2019, ISBN 978-83-232-3445-6, OCLC 1193032569 [dostęp 2021-09-13] . Brak numerów stron w książce
3. Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Józef Barnaś, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-05-14] .
4. Józef Barnaś. pan.poznan.pl. [dostęp 2015-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-30)].
5. prof. dr hab. Józef Barnaś. staff.amu.edu.pl. [dostęp 2015-11-03]. (ang.).
6. Prof. dr hab. Józef Barnaś. cnbm.amu.edu.pl. [dostęp 2015-11-03].
7. Barnaś, Józef. pan.pl. [dostęp 2015-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-18)].
8. Barnaś, Józef, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-10] .
9. Barnaś, Józef. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2015-10-31].
10. Józef Barnaś (publikacje i cytowania). scholar.google.pl. [dostęp 2016-07-14].
11. "Za badania nad fizyką efektów spinowych w magnetycznych nanostrukturach, w szczególności efektów magnetooporowych oraz magnetycznego przełączania i dynamiki spinowej indukowanej prądem spinowym"
12. Pracownicy naukowo-dydaktyczni Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z odznaczeniami. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2019-05-07. [dostęp 2019-10-02]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Wybitne Postacie Uniwersytetu #21 - prof. Józef Barnaś. youtube.com / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [dostęp 2019-02-23].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 1856157342837810100003
• GND: 1198723378

Identyfikatory zewnętrzne:

• PAN: BARNAŚ, Józef
• identyfikator osoby w serwisie „Nauka Polska”: 37529
• Ludzie Nauki: Umq1xMYZQG9
• Scopus: 35473909700