Fantastyczna Czwórka (film 2015)

Ten artykuł dotyczy filmu z 2015 roku. Zobacz też: inne znaczenia tego terminu.

Fantastyczna Czwórka

The Fantastic Four

Logo filmu
Gatunek	superbohaterski fantastyka naukowa akcja
Rok produkcji	2015
Data premiery	4 sierpnia 2015 14 sierpnia 2015 (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	100 minut[1]
Reżyseria	Josh Trank
Scenariusz	Jeremy Slater Simon Kinberg Josh Trank
Główne role	Miles Teller Michael B. Jordan Kate Mara Jamie Bell Toby Kebbell Reg E. Cathey Tim Blake Nelson
Muzyka	Marco Beltrami Philip Glass
Zdjęcia	Matthew Jensen
Scenografia	Chris Seagers
Kostiumy	George L. Little
Montaż	Elliot Greenberg Stephen Rivkin
Produkcja	Simon Kinberg Matthew Vaughn Hutch Parker Robert Kulzer Gregory Goodman
Wytwórnia	20th Century Fox Constantin Film Marvel Entertainment Marv Films Kinberg Genre Robert Kulzer Productions[1]
Dystrybucja	20th Century Fox
Budżet	120 000 000 USD
Przychody brutto	167 882 881 USD
Strona internetowa

Fantastyczna Czwórka (oryg. The Fantastic Four) – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o drużynie superbohaterów o tym samym tytule wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Josh Trank, który napisał scenariusz wspólnie z Jeremym Slaterem i Simonem Kinbergiem. W głównych rolach wystąpili: Miles Teller, Michael B. Jordan, Kate Mara, Jamie Bell, Toby Kebbell, Reg E. Cathey i Tim Blake Nelson.

Światowa premiera filmu miała miejsce 4 sierpnia 2015 roku w Nowym Jorku. W Polsce zadebiutował on 14 sierpnia tego samego roku. Film przy budżecie 120 milionów dolarów zarobił niecałe 170 milionów i otrzymał on negatywne oceny od krytyków. Jest to reboot serii zapoczątkowanej w 2005 roku filmem o tym samym tytule. Planowana kontynuacja została anulowana ze względu na słaby wynik finansowy i nieprzychylne oceny zarówno krytyków, jak i widzów. W 2019 roku, po odzyskaniu praw do ekranizacji przez Marvel Studios, Kevin Feige zapowiedział kolejny reboot będący częścią franczyzy Filmowego Uniwersum Marvela.

Streszczenie fabuły

Reed Richards i Ben Grimm, przyjaciele z dzieciństwa, którzy pracowali razem nad prototypem teleportu od młodości, przykuli uwagę profesora Franklina Storma, dyrektora Fundacji Baxtera, która jest sponsorowanym przez rząd instytutem badawczym zajmującym się młodymi naukowcami. Richards zostaje zwerbowany przez Storma, aby pomógł jego dzieciom Sue Storm i Johnny’emu Stormowi przy ukończeniu „Bramy Kwantowej” zaprojektowaną przez jednego z protegowanych Franklina Storma, Victora Von Dooma^[2].

Kiedy prace zostają z powodzeniem zakończone, kierownik placówki, doktor Harvey Allen wysyła grupę do NASA, aby wyruszyli do równoległego wymiaru nazwanego „Planetą Zero”. Rozczarowani odmową udziału, Richards, Johnny, Doom i Grimm wykorzystują Bramę Kwantową, aby udać się w nieautoryzowaną podróż do Planety Zero, podczas której dowiadują się, że jest światem wypełnionym nieznanymi substancjami. Kiedy Doom próbuje dotknąć zielonej substancji przypominającej lawę, dochodzi do wybuchu w miejscu, w którym się znajdują. Richards, Johnny i Grimm wracają na wahadłowiec i razem z Sue wracają na Ziemię. Doom ginie wpadając w zapadający się grunt. Brama Kwantowa eksploduje zmieniając Richardsa, Grimma, Sue i Johnny’ego na poziomie genetycznym dając im nadludzkie zdolności. Richards może rozciągać się jak guma, Susan może stać się niewidzialna i generować pola siłowe, Johnny może pokryć całe swoje ciało ogniem i latać, a Grimm ma podobną do skały skórę, nadludzką siłę i wytrzymałość. Zostają oni umieszczeni w areszcie ośrodka rządowego w celu zbadania ich umiejętności. Reed, obwiniając się za wypadek ucieka i próbuje odnaleźć lekarstwo cofające ich zmiany^[2].

Rok później Richards, który jest uznany za zbiega, zbudował kombinezon, który pozwala mu kontrolować swoje umiejętności. Zostaje odnaleziony przez wojsko Stanów Zjednoczonych z pomocą Grimma, Sue i Johnny’ego, kiedy ukrywał się w Ameryce Środkowej. Johnny i Sue zostali również wyposażeni w specjalne kombinezony, które pozwalają im zapanować nad swoimi zdolnościami. Richards zostaje zabrany do Strefy 57, gdzie zostaje poproszony przez Allena o odbudowę Bramy Kwantowej. W zamian zostają przekazane Richardsowi dotychczasowe badania nad ewentualnym lekarstwem. Po przybyciu na Planetę Zero, zespół Allena odnajduje Dooma, który został połączony ze skafandrem kosmicznym i teraz posiada zdolności telekinetyczne. Sprowadzają go z powrotem na Ziemię. Doom wierzy, że ludzie muszą zostać zniszczeni, aby mógł odbudować Ziemię na swój obraz. Zabija on grupę badawczą i żołnierzy w bazie, w tym doktora Allena i profesora Storma. Później wraca na Planetę Zero za pomocą Bramy Kwantowej, a Grimm, Johnny, Richards i Sue ruszają za nim w pościg^[2].

Doom aktywuje portal na Planecie Zero za pomocą Bramy Kwantowej i zaczyna zmieniać krajobraz Ziemi używając do tego strukturę, którą stworzył na Planecie Zero. Grimm, Johnny, Richards i Sue konfrontują się z nim i po krótkiej walce Grimm ciska Doomem w promień energii portalu powodując jego dezintegrację. Johnny zamyka portal. Po powrocie na Ziemię grupa zostaje odznaczona przez wojsko za swój heroizm. Otrzymują bazę operacyjną „Central City”, aby badać swoje zdolności bez ingerencji władz. Grimm, Johnny, Richards i Sue decydują się na używanie swoich supermocy do pomocy ludziom jako „Fantastyczna Czwórka”^[2].

Obsada

Polski dubbing[3]

• Maciej Nawrocki jako Reed Richards / Pan Fantastyczny • Julia Kamińska jako Sue Storm / Niewidzialna Kobieta • Otar Saralidze jako Johnny Storm / Człowiek Pochodnia • Paweł Krucz jako Ben Grimm / Stwór • Marcin Czarnik jako Victor Von Doom / Doktor Doom • Artur Dziurman jako Franklin Storm • Krzysztof Dracz jako Harvey Allen

• Miles Teller jako Reed Richards / Pan Fantastyczny, lider Fantastycznej Czwórki, który posiada zdolność elastyczności swojego ciała^[4]. Owen Judge zagrał Reeda jako dziecko^[5].
• Michael B. Jordan jako Johnny Storm / Człowiek Pochodnia, brat Sue, który posiada zdolność tworzenia ognia i manipulowania nim. Należy do Fantastycznej Czwórki^[4].
• Kate Mara jako Sue Storm / Niewidzialna Kobieta, naukowiec, która posiada umiejętność bycia niewidzialną oraz tworzenia barier. Należy do Fantastycznej Czwórki^[4].
• Jamie Bell jako Ben Grimm / Rzecz, przyjaciel Richardsa, który posiada nadludzką siłę i wytrzymałość, ma pomarańczową, elastyczną skórę przypominającą kamień. Należy do Fantastycznej Czwórki^[6]. Evan Hannemann zagrał Bena jako dziecko^[7].
• Toby Kebbell jako Victor Von Doom / Doktor Doom, komputerowy technik i naukowiec, którego mentorem jest Franklin Storm, który stał się wrogiem Fantastycznej czwórki. Posiada zdolności telekinetyczne i umiejętność manipulacji energią^[8].
• Reg E. Cathey jako Franklin Storm, biologiczny ojciec Johnny’ego i adopcyjny Sue^[9].
• Tim Blake Nelson jako Harvey Allen, naukowiec nadzorujący Baxter Foundation^[10].

W filmie ponadto wystąpili: Dan Castellaneta jako pan Kenny, nauczyciel Reeda^[11]; Chet Hanks jako Jimmy Grimm, starszy brat Bena^[5]; Mary-Pat Green jako pani Grimm, matka Bena i Jimmy’ego^[12]; Tim Heidecker jako pan Richards, ojczym Reeda^[13].

Miles Teller
(Reed Richards / Pan Fantastyczny)

Michael B. Jordan
(Johnny Storm / Człowiek Pochodnia)

Kate Mara
(Sue Storm / Niewidzialna Kobieta)

Jamie Bell
(Ben Grimm / Rzecz)

Toby Kebbell
(Victor Von Doom / Doktor Doom)

Reg E. Cathey
(Franklin Storm)

Tim Blake Nelson
(Harvey Allen)

Produkcja

Rozwój projektu

Josh Trank, reżyser filmu

W sierpniu 2009 roku 20th Century Fox ogłosiło reboot filmu o Fantastycznej Czwórce. Akiva Goldsman został jego producentem, a Michael Green został zatrudniony na stanowisko scenarzysty^[14]. W lipcu 2012 roku Josh Trank otrzymał stanowisko reżysera^[15], a Jeremy Slater zajął miejsce Greena. Trank również postanowił zająć się scenariuszem, jednak jego wizja filmu była odmienna od wizji Slatera^[16]. W lutym 2013 roku poinformowano, że Matthew Vaughn będzie jednym z producentów^[17], natomiast Seth Grahame-Smith został zatrudniony do dopracowania scenariusza^[18]. W październiku tego samego roku Simon Kinberg dołączył jako współscenarzysta i producent^[19].

Mark Millar, konsultant studia w kwestii filmów na podstawie komiksów Marvel Comics, poinformował, że film będzie częścią franczyzy uniwersum filmowego osadzonego w świecie X-Men^[20]. Kinberg jednak zaprzeczył tym doniesieniom^[21], a Bryan Singer potwierdził, że odbyły się rozmowy na temat potencjalnego crossoveru^[22]. W styczniu 2014 roku ukończony został scenariusz^[23].

Casting

Obsada i twórcy filmu podczas panelu na San Diego Comic-Conie w 2015 roku

W styczniu 2014 rozpoczęto kompletowanie obsady^[23]. O rolę Reeda Richardsa ubiegali się Miles Teller, Kit Harington, Richard Madden i Jack O’Connell, a o rolę Sue Storm: Kate Mara, Saoirse Ronan, Margot Robbie i Emmy Rossum^[24][25]. W lutym ujawniono, że role te otrzymali Teller i Mara, oraz że Michael B. Jordan zagra Johnny’ego Storma^[4]. W marcu do obsady dołączył Toby Kebbell jako Victor von Doom^[8], a Teller poinformował, że Jamie Bell zagra Bena Grimma^[6]. W kwietniu Tim Blake Nelson kończył negocjować warunki roli Harveya Eldera^[10], a w maju Reg E. Cathey został obsadzony w roli ojca Sue i Johnny’ego^[9].

Zdjęcia i postprodukcja

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 5 maja 2014 roku w Baton Rouge w Luizjanie^[26], a zakończyły się 23 sierpnia tego samego roku^[27]. Za zdjęcia odpowiadał Matthew Jensen, za scenografię Chris Seagers, a za kostiumy George L. Little. Montażem zajęli się Elliot Greenberg i Stephen Rivkin^[1]. W styczniu 2015 roku odbyły się dokrętki^[28].

Podczas produkcji dochodziło do nieporozumień między studiem, a reżyserem filmu. Ze względu na niezadowolenie z wersji Tranka, studio nakazało własne zmiany w filmie bez jego udziału^[29].

Muzyka

W styczniu 2015 roku Marco Beltrami został zatrudniony do skomponowania muzyki do filmu^[30]. W tym samym miesiącu dołączył do niego Philip Glass^[31]. Ścieżka dźwiękowa Fantastic Four (Original Motion Picture Soundtrack) została wydana 14 sierpnia 2015 roku przez Sony Classical Records^[32].

2015 Fantastic Four (Original Motion Picture Soundtrack)
Nr	Tytuł utworu	Autor				Długość
1.	„Fantastic Four Prelude”	M. Beltrami, P. Glass				05:16
2.	„The Garage”	M. Beltrami, P. Glass				02:26
3.	„The Unveiling”	M. Beltrami, P. Glass				01:03
4.	„Baxter”	M. Beltrami, P. Glass				02:45
5.	„All My Faith”	M. Beltrami, P. Glass				00:45
6.	„The Lab”	M. Beltrami, P. Glass				00:52
7.	„Meeting of the Minds”	M. Beltrami, P. Glass				00:52
8.	„It Begins”	M. Beltrami, P. Glass				00:34
9.	„Building the Future”	M. Beltrami, P. Glass				02:49
10.	„Launch One”	M. Beltrami, P. Glass				03:11
11.	„Neil Armstrong”	M. Beltrami, P. Glass				02:57
12.	„Maiden Voyage”	M. Beltrami, P. Glass				01:56
13.	„Footprints”	M. Beltrami, P. Glass				04:00
14.	„Run”	M. Beltrami, P. Glass				02:38
15.	„Ben’s Drop”	M. Beltrami, P. Glass				02:27
16.	„Real World Applications”	M. Beltrami, P. Glass				01:39
17.	„Under Pressure”	M. Beltrami, P. Glass				01:01
18.	„The Search”	M. Beltrami, P. Glass				01:58
19.	„Your’re Going to Like This One”	M. Beltrami, P. Glass				01:09
20.	„Father and Son”	M. Beltrami, P. Glass				01:49
21.	„Return”	M. Beltrami, P. Glass				02:42
22.	„He’s Awake”	M. Beltrami, P. Glass				06:55
23.	„Pursuit”	M. Beltrami, P. Glass				03:01
24.	„Strength in Numbers”	M. Beltrami, P. Glass				05:17
25.	„End Titles”	M. Beltrami, P. Glass				06:15
						1:06:17

Wydanie

Światowa premiera filmu miała miejsce 4 sierpnia 2015 roku w Nowym Jorku. Podczas wydarzenia uczestniczyła obsada i produkcja filmu oraz zaproszeni specjalni goście. Premierze tej towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych^[33]. Dla szerszej publiczności w Stanach Zjednoczonych zadebiutował 7 sierpnia^[34]. W Polsce premiera odbyła się 14 sierpnia tego samego roku^[35].

Początkowo data amerykańskiej premiery była wyznaczona na 6 marca 2015 roku^[36]. Później była ona dwukrotnie przesuwana, na początku 19 czerwca, a następnie 7 sierpnia tego samego roku^[34].

Odbiór

Box office

Film przy budżecie 120 milionów dolarów zarobił niecałe 170 milionów, z czego ponad 56 milionów w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie oraz ponad 440 tysięcy w Polsce^[37].

Krytyka w mediach

Film został negatywnie oceniony przez krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 9% z 258 recenzji filmu jest pozytywnych (średnia ocen wyniosła 3,46 na 10)^[38]. Na portalu Metacritic średnia ocen z 40 recenzji wyniosła 27 punktów na 100^[39]. Natomiast według serwisu CinemaScore publiczność przyznała mu ocenę C- w skali od F do A+^[40].

Nagrody i nominacje

Rok	Ceremonia	Kategoria	Nominowani	Rezultat	Przypis
2015	Golden Schmoes Awards	Największe rozczarowanie roku	Fantastyczna Czwórka	Wygrana	[41]
		Najgorszy film roku	Fantastyczna Czwórka	Wygrana
2016	Teen Choice Awards	Ulubiony film fantastyczno-naukowy	Fantastyczna Czwórka	Nominacja	[42]
	Golden Raspberry Awards	Najgorszy film	Fantastyczna Czwórka	Wygrana	[43]
		Najgorszy remake lub sequel	Fantastyczna Czwórka	Wygrana
		Najgorszy reżyser	Josh Trank	Wygrana
		Najgorszy scenariusz	Jeremy Slater, Josh Trank, Simon Kinberg	Nominacja
		Najgorsze ekranowe dopasowanie	Jamie Bell, Kate Mara, Michael B. Jordan, Miles Teller	Nominacja

Anulowana kontynuacja i kolejny reboot

Niezatytułowany sequel został oficjalnie zapowiedziany na 14 czerwca 2017 roku na rok przed premierą pierwszej części^[44]. W styczniu 2015 roku premiera została przesunięta na 2 czerwca tego samego roku, a w marcu 2015 roku na 9 czerwca^[45]. W listopadzie 2015 roku studio zrezygnowało z wydawania drugiej części w 2017 roku i nie podało nowej daty premiery^[46].

W marcu 2019 zakończyła się transakcja kupna części 21st Century Fox przez The Walt Disney Company, dzięki czemu prawa do tych postaci powróciły do Marvel Studios^[47]. W lipcu 2019 roku podczas San Diego Comic-Conu szef studia, Kevin Feige poinformował, że powstanie reboot będący częścią franczyzy Filmowego Uniwersum Marvela^[48].

Przypisy

1. Brian Lowry: Film Review: ‘Fantastic Four’. Variety. [dostęp 2015-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-27)]. (ang.).
2. Fantastyczna Czwórka, reż. Josh Trank
3. Film „Fantastyczna Czwórka”: obsada polskiego dubbingu. polski-dubbing.pl. [dostęp 2015-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-06)]. (pol.).
4. Justin Kroll: ‘Fantastic Four’ Cast Revealed. Variety. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-03)]. (ang.).
5. Fantastic Four. Colorado Springs Independent. [dostęp 2015-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).
6. Jim Vejvoda: Miles Teller on What Appealed to Him About The Fantastic Four Reboot. IGN. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-06)]. (ang.).
7. Evan Hannemann – Talks About Fantastic Four & Fresh Off the Boat and reaching his dreams at age 13. Elite Magazine. [dostęp 2015-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-23)]. (ang.).
8. Justin Kroll: Toby Kebbell to Play ‘Fantastic Four’ Villain Doctor Doom (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2014-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-02)]. (ang.).
9. Tatiana Siegel: Fox's 'Fantastic Four' Reboot Adds 'The Wire's' Reg E. Cathey (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-02)]. (ang.).
10. Borys Kit: Tim Blake Nelson in Final Talks to Join 'The Fantastic Four' (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-02)]. (ang.).
11. 25 WTF Moments From Fantastic Four. What Culture. [dostęp 2015-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)]. (ang.).
12. Mary-Pat Green. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2020-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-15)]. (ang.).
13. Josh Plainse: 15 Non-MCU Marvel Actors Who Appeared in the MCU. Coming Soon. [dostęp 2020-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-17)]. (ang.).
14. Fox is Rebooting Fantastic Four. Superhero Hype. [dostęp 2009-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)]. (ang.).
15. Comic-Con: Fantastic Four Director Confirmed While Daredevil Director Exits. Superhero Hype. [dostęp 2012-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)]. (ang.).
16. Spencer Perry: Comic-Con: Fantastic Four Reboot Gets a Writer. Superhero Hype. [dostęp 2012-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)]. (ang.).
17. Silas Lesnick: Matthew Vaughn to Produce Fantastic Four. Superhero Hype. [dostęp 2013-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-31)]. (ang.).
18. Silas Lesnick: Seth Grahame-Smith Boards Fantastic Four. Superhero Hype. [dostęp 2013-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)]. (ang.).
19. Borys Kit: Simon Kinberg Tapped to Write 'Fantastic Four' (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2013-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-08)]. (ang.).
20. SFX239 Preview: Mark Millar On Fantastic Four. SFX. [dostęp 2013-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
21. Mike Ryan: 'Fantastic Four' Writer-Producer Simon Kinberg on Shared Universes and the Challenges of an Origin Story. Screen Crush. [dostęp 2013-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
22. Bryan Singer Hints At X-Men/Fantastic Four Crossover (Exclusive). Yahoo. [dostęp 2015-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-19)]. (ang.).
23. Justin Kroll: ‘Fantastic Four’ Script In, Actors to Test by End of Month. Variety. [dostęp 2014-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-05)]. (ang.).
24. Justin Kroll: ‘Fantastic Four’: Actors and Actresses Lining Up for Roles. Variety. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-20)]. (ang.).
25. Borys Kit: 'Fantastic Four' Screen Tests: Emmy Rossum, Kate Mara and Miles Teller in the Mix. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-05)]. (ang.).
26. Mike Scott: 'Fantastic Four' reboot begins filming today in Baton Rouge; here's what we know so far. NOLA. [dostęp 2014-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-03)]. (ang.).
27. Caleb Reading: ‘Fantastic Four’ Director Josh Trank (Maybe) Tweets A First Look At The Thing. Uproxx. [dostęp 2014-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-06)]. (ang.).
28. Chris Agar: 'Fantastic Four' Rumors: Reboot a 'Mess' & Reshoots Scheduled [Updated]. Screen Rant. [dostęp 2015-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-29)]. (ang.).
29. Hannah Shaw-Williams: 'Fantastic Four': What We Know About What Went Wrong. Screen Rant. [dostęp 2015-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-27)]. (ang.).
30. Marco Beltrami to Score ‘The Fantastic Four’ Reboot. Film Music Reporter. [dostęp 2015-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-28)]. (ang.).
31. Steve Weintraub: Exclusive: Josh Trank and Simon Kinberg Talk FANTASTIC FOUR; Plus First Images From Set. Collider. [dostęp 2015-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-23)]. (ang.).
32. ‘Fantastic Four’ Soundtrack Details. Film Music Reporter. [dostęp 2015-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-29)]. (ang.).
33. Sam Reed: Dress du Jour: Kate Mara Is Our Hero in a Leather LBD. The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-20)]. (ang.).
34. Pamela McClintock: 'X-Men' Spinoff 'Deadpool' Gets Winter 2016 Release Date. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-27)]. (ang.).
35. 14 sierpnia premiera filmu "Fantastyczna czwórka". Wirtualnemedia.pl. [dostęp 2015-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-05)]. (pol.).
36. Release Date Set for Fantastic Four Reboot. Superhero Hype. [dostęp 2012-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-14)]. (ang.).
37. Fantastic Four. Box Office Mojo. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
38. Fantastic Four. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
39. Fantastic Four. Metacritic. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
40. Pamela McClintock: 'Fantastic Four' Gets Worst CinemaScore Ever for Studio Superhero Movie. The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)]. (ang.).
41. Golden Schmoes winners and nominees 2015. joblo.com. [dostęp 2020-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-13)]. (ang.).
42. Mike Vulpo: Teen Choice Awards 2016 Nominations Announced: See the "First Wave" of Potential Winners. E! Entertainment. [dostęp 2016-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-24)]. (ang.).
43. Razzie Awards 2016 Winners Announced. Coming Soon. [dostęp 2016-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-30)]. (ang.).
44. Jenni Miller: The 2015 'Fantastic Four' Reboot Will Get a Sequel in 2017. Movie Fone. [dostęp 2014-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
45. Adam Chitwood: FANTASTIC FOUR 2 Fears the Force, Moves Back a Week to June 9, 2017. Collider. [dostęp 2015-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-09)]. (ang.).
46. Spencer Perry: Fantastic Four Sequel Pulled from Fox Schedule. Superhero Hype. [dostęp 2015-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-23)]. (ang.).
47. Josh Weiss: It's official: Disney now owns Fox (and X-Men, and Avatar, and way more). Syfy Wire. [dostęp 2019-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-17)]. (ang.).
48. Hannah Shaw-Williams: Blade Is Officially An MCU Phase 5 Movie. Screen Rant. [dostęp 2019-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Fantastyczna Czwórka w bazie Filmweb
• Fantastyczna Czwórka w bazie IMDb (ang.)

Kontrola autorytatywna (film reboot):

• LCCN: no2016035472