Edgars Rinkēvičs

Edgars Rinkēvičs

Data i miejsce urodzenia	21 września 1973 Jurmała
Prezydent Łotwy
Okres	od 8 lipca 2023
Poprzednik	Egils Levits
Minister spraw zagranicznych Łotwy
Okres	od 25 października 2011 do 7 lipca 2023
Przynależność polityczna	Nowa Jedność
Poprzednik	Ģirts Valdis Kristovskis
Następca	Arturs Krišjānis Kariņš (p.o.)
Odznaczenia

Edgars Rinkēvičs (ur. 21 września 1973 w Jurmale) – łotewski polityk i urzędnik państwowy, poseł na Sejm, w latach 2011–2023 minister spraw zagranicznych, od 2023 prezydent Łotwy.

Życiorys

Edgars Rinkēvičs w latach 1991–1995 studiował na wydziale historii i filozofii Uniwersytetu Łotwy w Rydze, uzyskując licencjat. Od 1994 do 1995 studiował stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie w Groningen w Holandii. W 1997 uzyskał magisterium z nauk politycznych na Uniwersytecie Łotwy, a w 2000 magisterium na National Defense University w Stanach Zjednoczonych^[1].

W latach 1993–1994 pracował jako dziennikarz w łotewskim radiu publicznym Latvijas Radio, specjalizując się w tematach polityki międzynarodowej. Od 1995 do 1996 był zatrudniony w departamencie polityki w Ministerstwie Obrony, awansując na stanowisko dyrektora departamentu. Od 1996 do 1997 pełnił funkcję podsekretarza stanu ds. polityki obrony w Ministerstwie Obrony, a od 1997 do 2008 zajmował stanowisko sekretarza stanu w tym resorcie^[1]. W latach 1998–2004 należał do partii politycznej Łotewska Droga^[2].

W latach 2005–2007 pracował jednocześnie w biurze ds. organizacji Szczytu NATO w Rydze. Od października 2008 do października 2011 zajmował stanowisko szefa Kancelarii Prezydenta Republiki Łotewskiej (w okresie prezydentury Valdisa Zatlersa). 25 października 2011 objął urząd ministra spraw zagranicznych w trzecim rządzie Valdisa Dombrovskisa^[1]. W styczniu 2012 przystąpił do Partii Reform Zatlersa^[3]. W wyborach w 2014 uzyskał mandat posła na Sejm XII kadencji z listy Jedności, z której startowali działacze Partii Reform^[4]. Na stanowisku ministra spraw zagranicznych pozostał w pierwszym rządzie Laimdoty Straujumy, jej drugim gabinecie^[5] oraz w rządzie Mārisa Kučinskisa^[6].

W wyborach w 2018 i 2022 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję na kolejne kadencje Sejmu^[7][8]. Pozostawał ministrem spraw zagranicznych w utworzonym w styczniu 2019 pierwszym rządzie Artursa Krišjānisa Kariņša^[9] oraz w powołanym w grudniu 2022 jego drugim gabinecie^[10].

W maju 2023 roku został zgłoszony przez Nową Jedność jako kandydat na urząd prezydenta^[11][12]. W trzeciej turze wyborów prezydenckich, które odbyły się 31 maja, uzyskał wsparcie 52 posłów, wygrywając z Uldisem Pīlēnsem. Poparli go wówczas także deputowani Związku Zielonych i Rolników oraz partii Postępowi^[13]. Funkcję ministra spraw zagranicznych pełnił do 7 lipca tegoż roku, kiedy to obowiązki ministra czasowo przejął premier Arturs Krišjānis Kariņš^[14]. Następnego dnia został zaprzysiężony na urząd prezydenta Łotwy^[15].

Odznaczenia

Łotewskie

• Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Trzech Gwiazd (ex officio, 2023)^[16]
• Wielki Oficer Orderu Trzech Gwiazd (2007)^[16]
• Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Westharda (2004)^[1][16]
• Komandor Krzyża Wielkiego Krzyża Uznania (ex officio, 2023)^[16]
• Odznaka honorowa resortu obrony „Par ieguldījumu Bruņoto spēku attīstībā” (2000)^[16]
• Medal pamiątkowy resortu obrony „Sekmējot Latvijas dalību NATO (2004)^[16]

Zagraniczne i organizacji międzynarodowych

• Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 2005)^[16][17]
• Wielki Oficer Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 2005)^[18]
• Order Krzyża Ziemi Maryjnej III klasy (Estonia, 2005)^[19]
• Rycerz Orderu Oranje-Nassau (Holandia, 2006)^[16]
• NATO Meritorious Service Medal (NATO, 2007)^[16]
• Order Krzyża Ziemi Maryjnej II klasy (Estonia, 2009)^[20]
• Krzyż Komandorski I Klasy Orderu Lwa Finlandii (Finlandia, 2013)^[16]
• Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi (Norwegia, 2015)^[16]
• Wielki Oficer Orderu Oranje-Nassau (Holandia, 2018)^[16]
• Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 2019)^[21]
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (Niemcy, 2019)^[16]
• Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2019)^[16][22]
• Order „Za zasługi” I klasy (Ukraina, 2022)^[16][23]
• Wielki Oficer Orderu Korony Dębowej (Luksemburg, 2023)^[16]
• Honorary Companion of Honour with Collar Narodowego Orderu Zasługi (Malta, 2024)^[24]

Życie prywatne

W listopadzie 2014 dokonał coming outu, ujawniając na Twitterze, że jest gejem^[25]. Jest singlem^[26]. Jeden z jego przodków wyemigrował z Warszawy na Łotwę po powstaniu styczniowym^[26].

Przypisy

1. Biography of Foreign Minister Edgars Rinkēvičs. mfa.gov.lv, 25 października 2011. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
2. Stabilais Edgars Rinkēvičs. nra.lv, 30 września 2008. [dostęp 2017-09-09]. (łot.).
3. Rinkēvičs kļuvis par Zatlera Reformu partijas biedru. diena.lv, 30 stycznia 2012. [dostęp 2012-02-20]. (łot.).
4. 12. Saeima apstiprināta. nra.lv, 30 stycznia 2012. [dostęp 2014-11-05]. (łot.).
5. Apstiprina jauno valdību Laimdotas Straujumas vadībā. diena.lv, 5 listopada 2014. [dostęp 2014-11-05]. (łot.).
6. FOTO: Saeima dod zaļo gaismu Māra Kučinska valdībai. diena.lv, 11 lutego 2016. [dostęp 2016-02-11]. (łot.).
7. Ievēlēto deputātu alfabētiskais saraksts. sv2018.cvk.lv. [dostęp 2018-10-07]. (łot.).
8. Raivis Spalvēns: 14. Saeimā ievēlēti septiņi politiskie spēki; 'Attīstībai/Par!' nepārvar 5% barjeru. delfi.lv, 2 października 2022. [dostęp 2022-10-02]. (łot.).
9. Latvia gets a new government led by Krišjānis Kariņš. lsm.lv, 23 stycznia 2019. [dostęp 2019-01-23]. (ang.).
10. New Latvian government can start work after being approved by Saeima. lsm.lv, 14 grudnia 2022. [dostęp 2022-12-14]. (ang.).
11. Tomasz Otocki: Łotwa czeka na nowego prezydenta. Kto zamieszka w Zamku Ryskim?. „Przegląd Bałtycki” l, 24 maja 2023. [dostęp 2023-05-31].
12. Tomasz Otocki: Prezydent Łotwy nie ubiega się o drugą kadencję. Zastąpić go może bardzo wyrazisty dyplomata. new.org.pl, 25 maja 2023. [dostęp 2023-05-31].
13. Par Valsts prezidentu ievēlēts ārlietu ministrs Edgars Rinkēvičs. lsm.lv, 31 maja 2023. [dostęp 2023-05-31]. (łot.).
14. Ārlietu ministra pienākumus pagaidām pildīs premjers Kariņš. lsm.lv, 7 lipca 2023. [dostęp 2023-07-07]. (łot.).
15. Rinkēvičs stājas prezidenta amatā: Latvijai jābūt tiesiskai un taisnīgai ne tikai abstrakti, bet arī konkrētās situācijās. lsm.lv, 8 lipca 2023. [dostęp 2023-07-08]. (łot.).
16. President of Latvia Edgars Rinkēvičs. president.lv. [dostęp 2024-03-21]. (ang.).
17. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 września 2005 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2005 r. nr 78, poz. 1086).
18. Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 27 czerwca 2005. [dostęp 2024-03-21]. (wł.).
19. Teenetemärkide kavalerid – Edgars Rinkēvičs – Maarjamaa Risti III klassi teenetemärk. president.ee. [dostęp 2024-03-21]. (est.).
20. Teenetemärkide kavalerid – Edgars Rinkēvičs – Maarjamaa Risti II klassi teenetemärk. president.ee. [dostęp 2024-03-21]. (est.).
21. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 14 stycznia 2019. [dostęp 2024-03-21]. (wł.).
22. Teenetemärkide kavalerid – Edgars Rinkēvičs – Maarjamaa Risti I klassi teenetemärk. president.ee. [dostęp 2024-03-21]. (est.).
23. Указ Президента України № 595/2022 Про відзначення державними нагородами України. president.gov.ua, 23 sierpnia 2022. [dostęp 2022-08-29]. (ukr.).
24. President Vella and President Rinkēvičs confirm the excellent relations between Malta and Latvia. gov.mt, 5 lutego 2024. [dostęp 2024-03-21]. (ang.).
25. Łotwa: coming out ministra spraw zagranicznych. onet.pl, 7 listopada 2014. [dostęp 2014-11-11].
26. Tomasz Otocki: Edgars Rinkēvičs, nowy prezydent Łotwy: dyplomata, konserwatywny liberał, gej. „Przegląd Bałtycki”, 13 lipca 2023. [dostęp 2023-07-13].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 277144783087447375424
• GND: 116859409X
• PLWABN: 9810624737205606
• LNB: 000217877