Urodził się w Halfeti w 1948 roku. Pochodził z ubogiej rodziny kurdyjskiej[1]. W młodości planował wstąpienie do tureckiej armii, jego podanie zostało jednak odrzucone[1]. Następnie studiował politologię na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu w Ankarze. Na studiach zafascynowały go doktryny marksizmu-leninizmu i maoizmu[2][1]. Zasilił szeregi Rewolucyjnego Stowarzyszenia Studentów Ankary i Młodzieży Rewolucyjnej[1]. Na krótko aresztowany za rozprowadzanie ulotek. Po wypuszczeniu na wolność opuścił uczelnię[1] i udał się do kurdyjskiego Diyarbakır. W 1974 roku założył partyzancką organizację Kurdystan Rewolucyjny[1]. Przyjął pseudonim „Apo”, czyli wujek[1]. 27 listopada 1978 roku znalazł się w gronie założycieli Partii Pracujących Kurdystanu (PKK)[1]. Po 1980 roku zamieszkał w Damaszku[3].
W 1998 roku rząd Syrii pod naciskami Turcji i Stanów Zjednoczonych wydalił go z kraju[4]. Polityk, poszukując azylu, udał się do Europy. 16 stycznia 1999 roku w Rzymie został na krótko aresztowany przez włoskie służby[4]. Nie został wydany Turcji. W poszukiwaniu azylu odwiedził Grecję, Holandię i Rosję[4]. W lutym tego samego roku trafił do Kenii[4]. Tam 16 lutego został ujęty przez turecki oddział specjalny[4]. Aresztowanie przywódcy wywołało falę protestów pośród Kurdów na całym świecie[5]. Zwolennicy Öcalana oskarżyli Stany Zjednoczone i Izrael o udział w jego schwytaniu[5]. Turecki sąd skazał go na karę śmierci[5]. W 2002 roku wyrok zmieniono na karę dożywotniego pozbawienia wolności[5].
Obecnie (2019) odbywa karę w więzieniu na wyspie İmralı na morzu Marmara[5]. Podczas pobytu w więzieniu złagodził rewolucyjną retorykę[5]. Zza krat wielokrotnie wzywał do zawieszenia broni i zatrzymania przemocy[2]. Opracował również specyficzną ideologię znaną jako demokratyczny konfederalizm. Ideologia ta oficjalnie uznana została za doktrynę PKK[6][7].