4 Pułk Lotnictwa Szturmowego

4 Szturmowy Pułk Lotnicy

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1946
Rozformowanie	1993
Tradycje
Rodowód	2 Pułk Nocnych Bombowców „Kraków” 2 Pułk Lotnictwa Szturmowego
Kontynuacja	4 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego "Kraków" 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego "Kraków"
Organizacja
Numer	JW 1452[1]
Dyslokacja	Bydgoszcz;Goleniów
Rodzaj wojsk	Wojska lotnicze
Podległość	2 SzDL (1946) 8 DLSz (1950-1957) 11 DLM (1957- 3 DLM -1971) 4 DLM (1971-1990) 2 Korpus OPK (1990-1993)

Ił-2

MiG-21

4 Szturmowy Pułk Lotnicy (4 plsz) – oddział lotnictwa szturmowego ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W styczniu 1946 roku 2 Pułk Lotnictwa Szturmowego^[a] został przeformowany na nowy etat nr 6/40 o stanie 305 wojskowych i 1 pracownika kontraktowego i przemianowany na 4 Szturmowy Pułk Lotniczy^[b].

Stacjonował na lotnisku w Bydgoszczy i wchodził w skład 2 Szturmowej Dywizji Lotniczej. Po rozformowaniu dywizji, od 30 października 1946 roku stał się samodzielnym pułkiem lotnictwa szturmowego^[2].

W 1950 roku pułk wszedł w skład nowo formowanej 8 Dywizji Lotnictwa Szturmowego^[2]. W grudniu 1953 roku pułkowi przywrócono historyczną nazwę. Od tej pory jego nazwa brzmiała: 4 Pułk Lotnictwa Szturmowego „Kraków”^[2].

W 1957 roku 4 Pułk Lotnictwa Szturmowego „Kraków" został przeformowany na 4 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Kraków” i podporządkowany 11 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego^[c].

W 1967 roku pułk przyjął bojowe tradycje 2 Pułku Nocnych Bombowców „Kraków”, a jednostce przywrócono pierwotną numeracje - 2^[d].

W roku 1971 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Kraków” został wyłączony ze składu 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego i włączony do 4 Pomorskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego^[e]. W grudniu 1990 roku rozwiązano 4 PDLM, a pułk został podporządkowany 2 Korpusowi Obrony Powietrznej^[2].

W 1993 roku 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Kraków” został rozwiązany^[f], a znajdujące się w pułku samoloty MiG-21M przekazano do 1 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa”^[2].

Dowódcy pułku

Pułkiem dowodzili^[3]:

• mjr pil. Denis Malinowski (1945 -1948)
• ppłk pil. Józef Grochowski (1948 -1949)
• mjr pil. Iwan Jan Malinin (1949 -1954)
• mjr pil. Zygmunt Paduch (1954 -1960)
• mjr pil. Ryszard Sacharz (1960 -1965)
• mjr pil. Jerzy Rybicki (1965 -1968)
• ppłk pil. Tytus Krawczyc (1968 -1970)
• ppłk pil. Władysław Czaban (1970 -1971)
• ppłk pil. Kazimierz Grzybowski (1971 -1973)
• ppłk pil. Roman Rycielski (1973 -1979)
• ppłk pil. Henryk Hałka (1979 -1980)
• płk pil. Zbigniew Biedrzycki (1980 -1982)
• płk pil. Czesław Mikrut (1982 -1986)
• płk pil. Ryszard Olszewski (1986 -1988)
• ppłk pil. Marian Kaczmarski (1988 -1991)
• ppłk pil. Ryszard Wilantewicz (1991 -1993)

Przeformowania

2 Pułk Nocnych Bombowców "Kraków" → 2 Pułk Lotnictwa Szturmowego → 4 Szturmowy Pułk Lotniczy → 4 Pułk Lotnictwa Szturmowego → 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego "Kraków" ↘ rozformowany w 1993

Uwagi

1. 2 Pułk Lotnictwa Szturmowego sformowano w lipcu 1945 roku na bazie 2 Pułku Nocnych Bombowców „Kraków”
2. Rozkaz naczelnego dowódcy Wojska Polskiego nr 019/Org. z 22 stycznia 1946 roku
3. Rozkaz ministra obrony narodowej nr 0054/Org. z 6 lipca 1957
4. Rozkaz ministra obrony narodowej nr 07/Org. z 4 maja 1967
5. Zarządzenie szefa Sztabu Generalnego nr 012/Org. z dnia 6 marca 1971
6. Zarządzenie szefa Sztabu Generalnego WP z 3 sierpnia 1993 roku

Przypisy

1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
2. Zieliński (red.) 2011 ↓, s. 117–118.
3. Zieliński 2011 ↓, s. 118.

Bibliografia

• Józef Zieliński (red.): Polskie lotnictwo wojskowe 1945–2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-11-12140-9.
• 2 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Kraków” w Goleniowie