Żores Ałfiorow

Żores Ałfiorow
Жорес Иванович Алфёров
Ilustracja
2012
Państwo działania

ZSRR, Rosja

Data i miejsce urodzenia

15 marca 1930
Witebsk

Data i miejsce śmierci

1 marca 2019
Petersburg

profesor
Specjalność: fizyka, półprzewodniki
Doktorat

1970 (habilitacja)

Polska Akademia Nauk
Status

członek zagraniczny

Rosyjska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Instytut

Fizyki i Techniki (Petersburg)

Dyrektor
Okres spraw.

1987–2003

Odznaczenia
Państwowa Nagroda Federacji Rosyjskiej w dziedzinie nauki i techniki Nagroda Stalinowska Nagroda Państwowa ZSRR
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Lenina Order Rewolucji Październikowej Order „Znak Honoru” Medal Jubileuszowy „300 lat Rosyjskiej Floty” Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Przyjaźni Narodów (Białoruś) Order Franciszka Skaryny (Białoruś)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
Nagroda Kioto

Multimedia w Wikimedia Commons

Żores Iwanowicz Ałfiorow, ros. Жорес Иванович Алфёров (ur. 15 marca 1930 w Witebsku, zm. 1 marca 2019 w Sankt Petersburgu[1]) – rosyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla (2000).

Życiorys

Jego ojciec był Białorusinem, a matka Żydówką. Studiował na wydziale elektroniki Instytutu Elektrotechnicznego im. Lenina w Leningradzie. Od 1953 wieloletni pracownik (od 1987 – dyrektor) Instytutu Fizyki i Techniki w Leningradzie (obecnie Petersburgu). W 1970 uzyskał stopnień doktora nauk w dziedzinie nauk technicznych i matematycznych. W 1991 został wiceprzewodniczącym Rosyjskiej Akademii Nauk (1972 członek korespondent, 1979 członek rzeczywisty). Był także przewodniczącym Naukowego Centrum Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu. Od 1988 był członkiem zagranicznym PAN[2], a od 1990 – członkiem National Academy of Sciences w Waszyngtonie. Od 1995 zasiadał w Dumie z ramienia partii komunistycznej[3].

Prowadził prace nad heterostrukturami półprzewodnikowymi (strukturami wielowarstwowymi otrzymywanymi metodą kontrolowanego wzrostu monokrystalicznych warstw różnych pod względem chemicznym półprzewodników i metali, nakładanych kolejno na siebie), użyciem heterostruktur do budowy laserów półprzewodnikowych stosowanych w łączach światłowodowych oraz odtwarzaczach płyt kompaktowych[3].

Był autorem 4 książek, 400 artykułów naukowych i 50 wynalazków w dziedzinie technologii półprzewodników[4].

W roku 2000 otrzymał Nagrodę Nobla (wspólnie z Herbertem Kroemerem, niezależnie od Jacka Kilby'ego) za „rozwinięcie technologii heterostruktur półprzewodnikowych, wykorzystywanych w technice bardzo wielkiej częstotliwości i optoelektronice”. Był również laureatem licznych innych nagród[4], m.in. Nagrody Leninowskiej (1972), Nagrody Państwowej ZSRR (1984), Nagrody Rosyjskiej Akademii Nauk im. Joffego (1996), Nagrody Kioto (2001)[3][4][5].

Wielokrotnie odznaczony, m.in.: Orderem „Za zasługi dla Ojczyzny” I, II, III i IV klasy, Orderem Lenina, Orderem Rewolucji Październikowej, Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy i Orderem „Znak Honoru”.

Przypisy

  1. ↑ Craig Mellow: Zhores Alferov, 88, Dies; Nobel Winner Paved Way for Laser Technology. nytimes.com, 2 marca 2019. [dostęp 2019-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-02)]. (ang.).
  2. ↑ Członkowie zagraniczni PAN, [w:] PAN, Wydział III, Instytucja Naukowa [online] [zarchiwizowane 2016-02-19].
  3. ↑ a b c Zhores I. Alferov - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 2000 > Zhores I. Alferov, Herbert Kroemer, Jack S. Kilby [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-01-23]. (ang.)., autobiografia, Nobel Lecture Double Heterostructure Concept and its Applications in Physics, Electronics and Technology
  4. ↑ a b c Zhores I. Alferov. [w:] Biogram [on-line]. Ioffe Institute. [dostęp 2014-01-23]. (ang.).
  5. ↑ Zhores Ivanovich Alferov. Kyoto Prize. [dostęp 2018-10-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Laureaci Nagrody Kioto (zaawansowane technologie)
Elektronika
Biotechnologia
i technologia medyczna
Nauki materiałowe
i inżynieria
Nauki informacyjne