Чука (Костурско)

Чука Αρχάγγελος
Урната куќа во Чука
Чука
Местоположба во областа Чука Местоположба на Чука во општината Нестрам и областа Западна Македонија
Координати: 40°26.45′N 21°3.41′E
Земја	Грција
Област	Западна Македонија
Округ	Костурски
Општина	Нестрам
Надм. вис.	&10000000000000852000000852 м
Население (2011)[1]
• Вкупно	нема
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)

Чука (грч. Αρχάγγελος — до 1955 година, Τσούκα)^[2] — поранешно село во Егејска Македонија, Околија Костур.

Географија и местоположба

Селото се наоѓа во општината Нестрам, 23 км западно од Костур во источното подножје на границата помеѓу Грција и Албанија.

Историја

Во Отоманско Царство

Манастирската црква.

Во отоманските даночни регистри од средината на 15 век, селото Чука е споменато со 29 глави на семејства и тројца неженети: Папа Никола, Свето, Богдан, Јорг, Никола, Рајко, Стајко, Станимир, Алекса, Никола, Мавријад, Дабижив, Михо, Јано, Бано, Лазори, Никола, Тодор, Јорг, Јорг, Стамат, Михо, Богдан, Папа Герг, Михо, Стајо, Герг, Димо и Јорг. Вкупниот приход за државата од селото е 2.090 акчиња.^[3]

Селската чешма

Според статистиката на Васил Иванов К’нчов од 1900 година („Македонија. Етнографија и статистика“) во Чука има 154 жители христијани.^[4]

Во почетокот на XX век целото население на Чука е под владеењето на Цариградската патријаршија, но по Илинденското востание во почетокот на 1904 година минува под владеењето на Бугарската егзархија.^[5] Според податоците на секретарот на егзархијата Димитар Мишев („Македонија и нејзиното христијанско население“) во 1905 година во Чука има 160 Македонци под врховенството на Бугарската егзархија.^[6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Чука се води како чисто македонско село во Костурската каза на Горичкиот санџак со 20 куќи.^[7]

Грчка статистика од 1905 година не ја одразува промената и го претставува селото Чука (Τσούκα) како грчко село со 150 жители.^[8]

Според Георги Константинов Бистрицки, Чука пред Прва балканска војна во 1912 година има 30 македонски куќи и 1 грчка,^[9] а според Георги Христов, 30 македонски и 1 влашка.^[10]

Во Грција

Пред војната селото е окупирано од страна на грчки монархисти и по Втората балканска војна останува во рамките на Грција. За време на Граѓанската војна селото е тешко оштетено и насилно напуштено од жителите, а 59 деца се извадени од комунистичките единици надвор од земјата како деца-бегалци. Во 1955 година ненаселеното село е преименувано во Архангелос (Αρχάγγελος).

Демографија

• 1913 − 164 жители
• 1920 − 149 жители
• 1928 − 152 жители
• 1940 − 205 жители
• 1951 − 0 жители

Културни и природни знаменитости

Крај селото е обновениот манастир „Свети Архангели“ од XIII век

Личности

• Аргир Михајлов (1790 - 1850) — истакнат македонски зограф и иконописец
• Паскал Митровски (1912 − 1978) — македонски национален деец
• Иван Доровски (р. 1945) — македонски писател

Иселеништво

Селото е насилно напуштено во 1949 година. Речиси сите живи поранешни жители се преселиле во Република Македонија и Австралија.

Наводи

1. „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
2. Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Τσούκα -- Αρχάγγελος
3. Опширни пописни дефтери од XV век, том II, Архив на Македонија, Скопје 1973, стр. 105
4. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 267.
5. Силянов, Христо. Освободителните борби на Македония, том II, София, 1943, стр. 125.
6. Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, рр. 182-183.
7. Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 98.
8. Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Tsouka.^{[мртва врска]}
9. Бистрицки. Българско Костурско, Ксанти, 1919, стр. 8.
10. Марков, Георги Христов. Хрупищко, Хасково, 2002, стр. 198.

Надворешни врски

• Чука (Костурско) на Ризницата ^?
• „Мåш и жена“ — дијалектен текст од Чука, претставник на нестрамскиот говор