Communismo collapso, inter annos 1989 et 1990Iugoslavia in Nationalismi extremi undam mersa est. Postquam Croatia Foederationem relinqueret anno 1991, Croatae, Bosnii et Musulmani referendum pro multinationalis independentisque rei publicae creatione probaverunt. Sed Serbii et Bosnii se ab Iugoslavia separare recusaverunt, in quae in illo tempore Serbia dominabatur. Anno 1992, Bosnia et Herzegovina ad nominatum Bellum Bosniae, cruentum et perniciosum bellum civile, tractae sunt, in quo a quaque nationalitate captarum regionum incolae purgati sunt. Ex anno 1995Consociationis Nationum exercitus in territorio sunt ut pacis foederum exsecutionem praestent.
Politia
Tripartita praesidialis res publica, cum alio Bosnio-Musulmanico (Bosniaco), alio Croatico et alio Serbico legato. Bosniae et Herzegovinae praesidis munus rotative exercent tres Bosniae et Herzegovinae praesidentiae collegae (alius Bosnius, alius Serbius et alius Croata), omnes munus octo menses per quattuor annorum mandatum in praesidentia occupantes. Tres praesidentiae collegae directe a populo eleguntur (Foederationis Bosniaco et Croatae et Rei Publicae Serbicae Serbico suffragia). Consilii ministrorum praeses a praesidentia nominatur et a Camera Repraesentantium probatur. Postea, eius resposalitas nominandorum gubernationis ministrorum.
Concilium Parlamentarium legiferum Bosniae et Herzegovinae corpus est. E duabus Cameris consistit: Camera Repraesentantium et Camera Populorum. Camera Populorum 15 delegatos includit e quibus duae tertiae partes a Foederatione (quinque Croatae et quinque Bosnii) et una tertia pars a Re Publica Serbiae (quinque Serbii) provenit. Camera Repraesentantium a 42 sodalibus componitur, e quibus duae tertiae partes a Foederatione et una tertia pars a Re Publica Serbica eligitur.
Tribunal Constitutionale Bosniae et Herzegovinae supremus et finalis arbiter legalibus in rebus est. A novem sodalibus componitur e quibus quattuor a Camera Repraesentantium Foederationis, duo a Concilio Rei Publicae Serbicae et tres a Tribunalis Europaei Iurum Humanorum Praeside eleguntur postquam consulat cum Praesidentia.
Significativa Districti Breuci (vulgo Brčko Distrikt) portio quoque Foederationis pars erat; nihilominus, cum districtus creatus est, se partitum ambarum entitatum territorium fecit, sed sub nullius dominio collocata est et quamobrem sub directa Bosniae et Herzegovinae iurisdictione est.
In praesenti Foederatio Bosniae et Herzegovinae 79 communia habet.
Divisio admministrativa Rei Publicae Serbicae
Respublica Serbica tenet Bosniae et Herzegovinae partem borealem et orientalem. Res publica Serbica in 63 communia divisa est, quae in septem regionibus sine administrativo valore sed primi ordinis divisione putatis colliguntur. Haec regiones sunt;
Bosnia et Herzegovina in Balcania occidentali et Serbiae oriente, Monti Nigro meridie et Croatiae septemtrione austro-orienteque finitima est. Herzegovina regio sine limitibus claris territorii Meridie est.
Portus Noumensis, Portuariaurbs, in Herzegovinae-Naroniae angulo, una mari conexio est. Civitatis nomen a duabus regionibus, Bosnia et Herzegovina, vagissime definito limite separatis, venit. Tres dissimilium religiosarum traditionum nationalitates sunt: Bosniaci (Musulmani, 45%), Serbii (Orthodoxi, 30%) et Croatae (Catholici, 17%). Bosnius gentilicium ad totas tres nationalitates quales Bosniae et Herzegovinae incolas applicatur.
Constantia rei publicae anno 1992 labefactata est bello civili, quod perniciem et incolarum translationem apportavit populumque in partes ethnicas et religiosas divisit.
Clima
Clima extremum continentale in septentrione et mediterraneum in meridie est. Aestates calidae et hiemes frigidae sunt. Nihilo minus in superioribus zonis aestas temperata brevisque et hiems frigidissima longissimaque esse solet. Minimae in montanis zonis appronpinquare ad -20 °C et in reliquis -12 °C possunt quamquam indicandum est ambas mutare posse. Temperaturae maximae adhuc 40 °C attingere et eos in unda caloris excedere possunt.
Ad instar Macedoniae, Bosnia et Herzegovina ex antiquae Iugoslaviae rebus publicis pauperrima erat. Agricultura semper praesertim in privatis manibus fuit sed fundi parvi et inefficientes esse solent et alimentaria bona rei publicae importationum una e more sunt. Oeconomia systematica aliquae in oeconomia legata reliquit. Secundum oeconomicas moris theorias, industria magnam operariorum intemperantiam habet. Iosepho Broz Tito duce, militaris industria in re publica collocata est, et Bosnia magnam Iugoslavicarum defensivarum industriarum portionem hospitio accipiebat.
Tres interethnicorum bellorum anni oeconomiam et Bosniae infrastructuras vastavere, quod exponentiale operis vacationis incrementum et in productione collapsionem 80% attulit, praeter mortem inter 60 000 et 200 000 hominum et coactivam incolarum dimidii translationem. Instabili cum pace in civitate, productio recuperata est magnis cum percentationibus annuis inter annos 1996 et 1998 sed incrementum substantialiter anno 1999 tenuatum est et Productus Domesticus Grossus sub anni 1990 planis manet.
Demographia
Congruenter censui anni 1991, Bosniae et Herzegovinae incolae componuntur a:
Secundum anni 2000 Agenturae Speculatoriae Centralis Americanae Mundanorum Factorum Librum (Anglice: CIA World Factbook) data, Bosnia 48% Bosniaca, 37,1% Serbica, 14,3% Croatica et 0,6% aliarum ethnice est.
Praecipuae urbes sunt: Seraium (vulgo Sarajevo), caput, Banialuca (vulgo Banja Luka), Boreoccidente, Salines (vulgo Tuzla), Boreoriente, et Martarita (vulgo Mostar), Herzegovinae caput.
Religio
Summa statisticorum de opinionum religiosarum incolarum distributione in antiquae Iugoslaviae regione sequens est: 88 centesimae Croatarum ad Ecclesiam Catholicam pertinent, 90% Bosniacorum Islamismum sequuntur, 99% Serborum Christianae Orthodoxae sunt.
In meridionali Bosniae et Herzegovinae regione, accuratius in vico Mesoropoli (vulgo Međugorje), Sanctissimae Virginis Mariae apparitiones fieri dicuntur, quod milium hominum in toto mundo attentionem attraxit. Ecclesia Catholica phaenomena haec adhuc perscrutatur, eorum veritatem comperire conans, sed peregrinorum numerus ad apparitionum locum venientium magis magisque crescit.
Bosniae et Herzegovinae architectura praesertim quattuor praecipuarum periodorum pondus habet ubi politicae socialesque mutationes dissimilium culturalium et architecturalium morum inter incolas creationem affecerunt. Singula periodos pondus singulum sentire fecit et maiori culturalis architecturalisque expressionis hac in regione diversitati contribuit.
Bosnia et Herzegovina multos athletas produxerunt. Quorum multi incliti in Iugoslavicis manibus civitatis fuerunt antequam Bosnia et Herzegovina liberatae erant.
Borac manufollica sodalitas septem Campionatus Nationales Iugoslavicos quoque et Cantharum Campionatus Europaei anni 1976 et Cantharum Foederationis Manufollicae Internationalis anni 1991 assecutus est. Qui Campionatum Iugoslavicum anno 1982, Campionatum Balcaniae anno 1983 et Tropaeum Belogradense anno 1985 quoque adeptus est.
Sodalitas Caratica Tuzla-Sinalco plerosque Iugoslavicos campionatus quoque et quattuor Campionatus Europaeos et unum Campionatum Mundanum assecuta est.
↑Tuomo Pekkanen & Reijo Pitkäranta, Lexicon hodiernae Latinitatis Finno-Latino-Finnicum. Societas Litterarum Finnicarum, Helsinki, 2006; Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok. Andra upplagan. Norstedts akademiska förlag, Stockholm, 2009.