Атом қасиеті Атауы, символ, нөмірі
Кюрий, 96
Топ типі
Актиноидтар
Топ , период , блок
III, 7, f
Атомдық масса (молярлық масса )
[247] 247,0703 м. а. б. (г /моль )
Электрондық конфигурация
[Rn] 5f7 6d1 7s2
Қабықшалар бойынша электрондар
2, 8, 18, 32, 25, 9, 2
Атом радиусы
299; эмпирикалық: 174 пм
Химиялық қасиеттері Ковалентті радиус
169±3 пм
Электртерістілігі
1,3 (Полинг шкаласы)
Электродты потенциал
Cm←Cm3+ -2,06 В Cm←Cm2+ -1,2 В
Тотығу дәрежелері
+3, +4, +5, +6
Иондалу энергиясы (бірінші электрон)
581(6,02) кДж /моль (эВ )
Жай заттың термодинамикалық қасиеттері Термодинамикалық фаза
Қатты дене
Тығыздық (қ.ж. )
13,51 г/см³
Балқу температурасы
1613 K
Қайнау температурасы
3383 K
Молярлық жылусыйымдылық
27 Дж/(K·моль)
Молярлық көлем
18,28 см ³/моль
Қаныққан бу қысымы
P (Па )
1
10
100
1000
10 000
100 000
T (К )
1788
1982
-
-
-
-
Жай заттың кристаллдық торы Тор құрылымы
Алтыбұрышты
Тор параметрлері
a=3,496 c=11,33 Å
c/a қатынас
3,24
Басқа да қасиеттері CAS нөмірі
7440-51-9
Кюрий Curium (Cm)
Кюрий (лат . Curium ; Cm ) — Менделеевтің Периодтық кестесінің актинидтер тобындағы химиялық элемент .
Рет нөмірі – 96.
Атомдық массасы – 247,0703.
Радиоактивтіктің негізін салушы Мария мен Пьер Кюрилердің құрметіне "Кюрий" деп атаған.
Кюрий табағатта кездеспейді. 1944 ж. американ ғылымы Г.Сиборг, Р.Джеймс және А.Гиорсо 239 Pu Плутонийді α-бөлшектермен (гелий ионымен) атқылау арқылы жасанды түрде алған:
94
239
P
u
→
2
(
n
,
γ γ -->
)
94
241
P
u
→
14
,
35
a
β β -->
− − -->
95
241
A
m
→
(
n
,
γ γ -->
)
95
242
A
m
→
16
,
02
h
β β -->
− − -->
96
242
C
m
{\displaystyle \mathrm {^{239}_{\ 94}Pu\ {\xrightarrow {2(n,\gamma )}}\ _{\ 94}^{241}Pu\ {\xrightarrow[{14,35\ a}]{\beta ^{-}}}\ _{\ 95}^{241}Am\ {\xrightarrow {(n,\gamma )}}\ _{\ 95}^{242}Am\ {\xrightarrow[{16,02\ h}]{\beta ^{-}}}\ _{\ 96}^{242}Cm} }
Кюрийдің 8 изотопы белгілі, бұлардың ішінде ең тұрақтысы 247 Сm.
Физикалық қасиеттері
Кюрий - күміс түсті ақ металл.
Үшфторидті барий буымен тотықсыздандыру арқылы алынады.
Химиялық қасиеттері жағынан гадолинийге ұқсас.
Қосылыстарында үш валентті. Төрт валентті (СmО2 ,СmҒ4 ) қосылыстары кездеседі, бірақ тұрақсыз.
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
Дереккөздер
“Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998