سید محمد بلورچیان در سال ۱۳۱۲ در تبریز زاده شد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه، رتبه اول دکترای داروسازی دانشگاه تبریز شد. او دارای دکترای اتا و تخصص شیمی از دانشگاه بوردو فرانسه و پایه‌گذار تحقیقات شیمی ارگانو سیلیکون در ایران است.[۱] بلورچیان در سال ۱۳۴۲ به مرتبه استادیاری، در سال ۱۳۵۰ به مرتبه دانشیاری و در سال ۱۳۶۰ به مرتبه استادی نائل آمده‌است.[۴] برخی از مسئولیت‌های اجرایی وی عبارتند از: رئیس پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، عضویت در هیئت علمی دانشگاه تبریز و رئیس دانشکده علوم دانشگاه تبریز (۴ سال)، عضو پیوسته فرهنگستان علوم و ریاست گروه علوم پایه و ریاست شاخه شیمی فرهنگستان علوم.[۴] بلورچیان برگزیده رشته شیمی، داروسازی و پزشکی در اولین همایش چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۰[۵] و برگزیده ویژه پژوهش‌های بنیادی در زمینه فناوری‌های شیمایی در سی‌امین جشنواره بین‌المللی خوارزمی در سال ۱۳۹۵ است.[۳][۶]
آثار
از جمله آثار وی ترجمه سه جلد کتاب‌های شیمی آلی (در سه مبحث عمومی، عوامل ساده و عوامل پیچیده) است.[۷] بلورچیان بیش از ۱۷۰ مقاله پژوهشی را در مجلات بین‌المللی(ISI) به ثبت رسانده‌است.[۳] از دیگر کارهای او ثبت نتایج تحقیقات در ۲۰ مجموعه از کتاب‌های مرجع و ساخت بیش از ۱۵۰ ترکیب جدید ارگانوسیلیکون با عوامل مختلف است.[۱]
بزرگداشت
در سال ۱۳۹۴ برای تقدیر از فعالیت‌های علمی بلورچیان، کتابخانه پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، به نام او نام‌گزاری و فعالیت کتابخانه آغاز شد.[۸][۹] همچنین در سومین کنگره شیمی و مهندسی شیمی ایران، از او به عنوان اولین شیمیدان برجسته کشور تجلیل شد[۱۰][۴][۱۱] و در سال ۱۴۰۱، سردیس وی به عنوان یکی از مشاهیر و چهره‌های ماندگار معاصر ایران در کتابخانه ملی نصب گردید.[۱۲][۱۳] کتاب «پایمرد پژوهش» نیز که شامل شرح زندگی و فعالیت‌های علمی بلورچیان است؛ در ۲۴۰ صفحه و توسط حامد زارع و فاطمه ابوحمزه تنظیم و ویرایش شده‌است. این کتاب به سفارش فرهنگستان علوم و در سال ۱۴۰۰ منتشر شد.[۴][۱۴]
