Otsailaren 8
Otsailaren 8a gregoriotar egutegiaren urteko hogeita hemeretzigarren eguna da. 326 egun falta dira urtea amaitzeko, 327 egun bisurteetan.
Jaiotzak
|
Artikulurik ez duten Otsailaren 8ko jaiotzak
|
Heriotzak
|
Artikulurik ez duten Otsailaren 8ko heriotzak
Elias Magnus Fries •
|
|
|
Gertaerak
|
|
Egutegia
|
|
Aurreko eta hurrengo urteetan
|
Izendegia
|
Seaska egutegia:
Xantiana eta Ustaritz/Ustaritze.
|
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
- 1968 – Planet of the Apes ("Simioen Planeta") filma estreinatu zen, Charlton Heston eta Roddy McDowall aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1976 – Taxi Driver ("Taxi Gidaria") filma estreinatu zen, Martin Scorsesek zuzendu eta Robert De Niro, Jodie Foster, Albert Brooks, Harvey Keitel, Leonard Harris, Peter Boyle eta Cybill Shepherd aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1980 – American Gigolo ("Amerikar Gigoloa") filma estreinatu zen, Paul Schraderek zuzendu eta Richard Gere, Lauren Hutton, Hector Elizondo, Nina Van Pallandt eta Bill Duke aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1991 – Sleeping with the Enemy ("Etsaiarekin Lo Eginez") filma estreinatu zen, Joseph Rubenek zuzendu eta Julia Roberts, Patrick Bergin eta Kevin Anderson aktoreek antzeztu zuten.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
- 1772 – Juan Jabat, nafar militar eta politikaria (h. 1825).
- 1885 – Juan Abando Urrejola, euskal idazlea (h. 1946).
- 1895 – Juan Otazua, bizkaitar apaiz trinitarioa (h. 1937).
- 1901 – Juan Martínez Gutiérrez, Txiletar arkitektoa, Bilbon (h. 1976).
- 1907 – Arturo Sáenz de la Calzada, arabar arkitektoa (h. 2003).
- 1911 - María Abrisqueta de Zulueta, gipuzkoar idazle eta pedagogoa, Espainian eta Kuban Gidaritzaren sortzailetzat hartua (h. 1992).
- 1912 – Benito Pérez Jauregi, gipuzkoar futbolaria (h. 1959).
- 1914 – Antonio Vega de Seoane Barroso, gipuzkoar enpresaburu eta ingeniaria, Donostiako alkatea (h. 1988).
- 1924 – Pedro Apellaniz, euskal atleta, xabalina jaurtiketan aditua (h. 2013).
- 1926 – Antonio Oliden, gipuzkoar arraunlaria, Kontxako 11 Bandera irabazitakoa (h. 2023).
- 1939 – Ione Dorronsoro, gipuzkoar politikari ohia.
- 1941 – Jabier Pikabea, gipuzkoar euskaltzale, idazle eta abeslaria.
- 1946 – Maria McBane, 1965eko maiatzean Playboy aldizkarirako posatu zen eusko-estatubatuar modelo eta aktorea.
- 1955 – Juan Garzia, gipuzkoar idazlea, euskalaria eta itzultzailea.
- 1958 – Antonio Garamendi, bizkaitar enpresaria.
- 1960 – Aingeru Epaltza, euskal idazle eta itzultzailea.
- 1962 – Eloy Suárez, PPko espainiar politikaria, Tuteran.
- 1963 – Yolanda Mendiola, euskal telebista-aurkezlea.
- 1968 – Miren Gojenola, bizkaitar aktorea.
- 1975 – Gorka García, gipuzkoar futbolari ohia.
- 1976 – Eva Mirones, gipuzkoar arraunlaria.
- 1978 – Josu Silloniz, bizkaitar txirrindulari ohia.
- 1982 - Miren Echeveste, gipuzkoar itzultzaile eta politikaria.
- 1987 – Xabier Perurena, nafar aktorea.
- 1990 – Uxoa Iñurrieta, gipuzkoar itzultzailea, hizkuntzalari konputazionala eta irakaslea.
- 1992 – Ander Capa, bizkaitar futbolaria.
- 2001 –
Mundua
- 412 – Proklo, Antzinaro Berantiarreko filosofoa (h. 485).
- 1291 – Alfontso IV.a Portugalgoa, Portugalgo erregea (h. 1375).
- 1404 – Konstantino XI.a, azken bizantziar enperadorea (h. 1453).
- 1577 – Robert Burton, ingeles idazlea (h. 1640).
- 1591 – Guercino, italiar margolaria (h. 1666).
- 1612 – Samuel Butler, ingeles olerkaria (h. 1680).
- 1700 – Daniel Bernoulli, holandar-suitzar matematikari eta fisikaria (h. 1782).
- 1727 – Jean André Deluc, suitzar geologoa, meteorologoa eta fisikaria (h. 1817).
- 1741 – André Grétry, liejar musikagilea (h. 1813).
- 1762 - Gia Long, Nguyễn dinastiaren sortzaile eta lehen enperadorea (h. 1820).
- 1796 – Barthélemy Prosper Enfantin, frantziar ingeniaria (h. 1864).
- 1805 – Louis Auguste Blanqui, sozialismoaren teorialari eta iraultzaile frantsesa (h. 1881).
- 1810 – Éliphas Lévi, frantziar idazlea (h. 1875).
- 1819 – John Ruskin, britainiar idazlea (h. 1900).
- 1820 – William Tecumseh Sherman, estatubatuar militarra, hezitzailea eta idazlea (h. 1891).
- 1822 – Maxime Du Camp, frantziar idazle eta argazkilaria (h. 1894).
- 1828 –
- 1834 – Dmitri Mendeleiev, errusiar kimikari eta asmatzailea, taula periodikoaren lehen bertsioaren asmatzailea (h. 1907).
- 1835 – Eduardo Pondal, Galegoz eta gaztelaniaz idatzi zuen galiziar idazlea (h. 1917).
- 1845 – Francis Ysidro Edgeworth, irlandar ekonomialaria (h. 1926).
- 1850 – Kate Chopin, estatubatuar idazlea (h. 1904).
- 1866 – Léon Bakst, errusiar margolari eta eszenatokien eta jantzien diseinatzailea (h. 1924).
- 1868 – Walter Rothschild (Rothschildeko II. baroia), britainiar bankari, politikari eta zoologoa (h. 1937).
- 1876 – Paula Modersohn-Becker, alemaniar margolaria (h. 1907).
- 1878 – Martin Buber, Austrian jaiotako filosofo judua (h. 1965).
- 1879 – Maud Slye, estatubatuar patologoa, ikertzailea eta poeta, minbiziaren ikertzaile aitzindaria (h. 1954).
- 1880 – Franz Marc, alemaniar margolaria eta marrazlea, alemaniako espresionismoko artista garrantzitsua (h. 1916).
- 1883 – Joseph Schumpeter, austriar ekonomialaria (h. 1950).
- 1884 – Snowy Baker, australiar kirolari eta aktorea (h. 1953).
- 1885 – Henri Laurens, frantziar eskultore eta ilustratzailea (h. 1954).
- 1888 –
- 1890 – Claro M. Recto, filipinar politikaria (h. 1960).
- 1894 – King Vidor, estatubatuar zinema zuzendaria (h. 1982).
- 1903 –
- 1904 – Lilian Harrison, argentinar igerilaria, Rio de la Plata igerian zeharkatu zuen lehen pertsona (h. 1993).
- 1906 – Henry Roth, estatubatuar eleberrigilea (h. 1995).
- 1907 – Elena Martín Vivaldi, granadar poeta, idazlea eta liburuzaina, Espainiako XX. mendeko ahots liriko garbienetakoa (h. 1998).
- 1908 – Rafael Lapesa, espainiar idazle eta hizkuntzalaria (h. 2001).
- 1911 – Elizabeth Bishop, estatubatuar poeta (h. 1975).
- 1915 – Takeshi Kamo, japoniar futbolaria (h. 2004).
- 1918 – Enrique Tierno Galván, espainiar politikari, soziologo, jurista eta entsegugilea (h. 1986).
- 1921 – Lana Turner, estatubatuar aktorea (h. 1995).
- 1924 – Khamtai Siphandon, Laosko presidentea.
- 1925 – Jack Lemmon, estatubatuar aktorea, bere belaunaldiko sarituenetakoa (h. 2001).
- 1931 – James Dean, estatubatuar aktorea (h. 1955).
- 1932 –
- 1933 –
- 1935 – Luis María Anson, espainiar kazetari eta idazlea.
- 1936 – Ro Jai-bong, Hego Koreako lehen ministroa (h. 2024).
- 1939 – Egon Zimmermann, austriar eskiatzailea (h. 2019).
- 1941 –
- 1943 – Valerie Thomas, estatubatuar matematikari, fisikari eta informatikari eta datu-analista.
- 1944 – Sebastião Salgado, brasildar argazkilaria, zuri-beltzeko argazkilaritzaren maisutzat hartua.
- 1945 – Kinza Clodumar, Nauruko presidentea (h. 2021).
- 1953 – Mary Steenburgen, estatubatuar aktore eta abeslaria.
- 1955 – John Grisham, estatubatuar idazlea.
- 1957 – Olga Gavrilova, sobietar atleta, xabalina jaurtiketan aditua (h. 2022).
- 1958 – Marina Silva, brasildar politikaria, ekologista eta hezitzailea.
- 1959 – Mauricio Macri, Argentinako presidentea.
- 1960 –
- 1966 – Hristo Stoichkov, bulgariar futbolari ohia, bere belaunaldiko futbolari hoberenetakoa eta Bulgariako inoizko hoberenetakoa.
- 1968 – Gary Coleman, estatubatuar aktorea (h. 2010).
- 1971 –
- 1974 – Seth Green, estatubatuar aktore eta telebista-ekoizlea.
- 1975 – Rusudan Gotsiridze, georgiar apezpiku baptista.
- 1977 – Daniel Sanabria, paraguaiar futbolari ohia.
- 1982 – Gabriel Rufián, kataluniar ekintzaile eta politikari ezkertiarra.
- 1983 – Olga Syahputra, indonesiar aktore, umorista eta abeslaria (h. 2015).
- 1987 – Javi Garcia, espainiar futbolaria.
- 1990 – Emily Scarratt, ingeles errugbilaria.
- 1991 – Genzebe Dibaba, distantzia ertaineko eta luzeko korrikalari etiopiarra.
- 1993 – Shelby Houlihan, estatubatuar atleta, distantzia ertain eta luzeetan aditua.
- 1994 – Molly Burke, kanadar youtuber eta aktibista.
Heriotzak
Euskal Herria
- 1661 – Martin Otxoa de Kapanaga, bizkaitar idazlea.
- 1681 – Joan Oltze, baxenafar apaiza, Baionako apezpikua izandakoa (j. c. 1605).
- 1727 – Domingo Akasuso, bizkaitar militar eta ekintzailea, Buenos Airesen (j. 1658/59).
- 1799 – Luis Urbina, arabar militarra, Madrilen (j. 1721).
- 1872 – Eugenio Abiraneta, euskal herritar politikaria (j. 1792).
- 1935 – Jenaro Larratxe, nafar enpresaburu eta politikaria, Euskeraren Adiskideak elkarte euskaltzalearen presidente eta sortzailea (j. 1870)
- 2003 – Joseba Pagazaurtundua, Andoaingo Udaltzaingoaren burua, ETAk eraila (j. 1957).
- 2012 – Jose Luis Akarregi, esku huskako euskal pilotaria (j. 1923).
- 2015 – María Josefa Uharte, nafar arte bildumagile eta filantropoa (j. 1927).
- 2022 – Javier Berasaluze Markiegi, gipuzkoar futbolaria (j. 1931).
Mundua
- 1204 –
- 1265 – Hulagu Khan, agintari mongola.
- 1587 – Maria Estuardo, Eskoziako erregina (j. 1542).
- 1691 – Carlo Rainaldi, italiar arkitekto barrokoa (j. 1611).
- 1709 – Giuseppe Torelli, italiar musikagilea eta biolin-jotzailea (j. 1658).
- 1723 – Ilona eta Judit Gófitz, hungariar biki siamdarrak (j. 1701).
- 1725 – Petri I.a Errusiakoa, Errusiako tsarra eta Errusiako enperadorea (j. 1672).
- 1749 – Jan van Huysum, herbeheretar margolaria (j. 1682).
- 1796 – John Sibthorp, ingeles zientzialari eta naturalista (j. 1758).
- 1835 –
- 1849 – France Prešeren, Esloveniako poeta erromantiko handiena (j. 1800).
- 1860 – Carl Edvard Rotwitt, Danimarkako lehen ministroa (j. 1812).
- 1871 – Moritz von Schwind, austriar margolaria (j. 1804).
- 1874 – David Friedrich Strauss, alemaniar filosofo eta teologoa (j. 1808).
- 1909 –
- 1910 –
- 1911 – Joaquín Costa, espainiar idazle, politikari, legegizon, ekonomialari eta historialaria (j. 1846).
- 1914 – Josefa Teixidor i Torres, kataluniar margolaria (j. 1865).
- 1918 – Louis Renault, frantziar legegilea eta hezitzailea, 1907ko Bakearen Nobel Saria (j. 1843).
- 1921 – Piotr Kropotkin, errusiar geografoa eta politika arloko pentsalaria, mugimendu anarkistaren teoriko garrantzitsuenetakotzat hartua (j. 1842).
- 1923 – Lilli Suburg, estoniar kazetari, idazle eta feminista (j. 1841).
- 1926 – William Bateson, ingeles biologoa (j. 1861).
- 1935 – Max Liebermann, alemaniar margolaria (j. 1847).
- 1936 – Charles Curtis, AEBetako 31. presidenteordea (j. 1860).
- 1942 – Fritz Todt, alemaniar jenerala eta arkitektoa (j. 1891).
- 1943 – Lepa Radić, serbiar jatorriko jugoslaviar partisanoa (j. 1925).
- 1947 – Josefina Bakhita, sudandar-italiar moja (j. 1868).
- 1951 – Fritz Thyssen, alemaniar enpresaburua (j. 1873).
- 1957 –
- 1960 – J. L. Austin, ingeles filosofoa (j. 1911).
- 1962 – Eugeniusz Frankowski, poloniar arkeologoa, etnografoa, iberista, euskalaria eta museologoa (j. 1884).
- 1964 – Ernst Kretschmer, alemaniar psikiatra (j. 1888).
- 1975 – Robert Robinson, ingeles kimikaria, 1947ko Kimikako Nobel Saria (j. 1886).
- 1979 – Nikolai Semionovitx Tikhonov, errusiar idazlea, sobietar poeta nagusietako bat (j. 1896).
- 1987 – Bronisława Wajs, poloniar poeta eta abeslari ijitoa (j. 1908).
- 1990 – Georges de Mestral, velcroaren asmatzailea (j. 1907).
- 1993 –
- 1998 –
- 1999 –
- 2000 – Felicidad Duce, kataluniar jostuna, metodo baten sortzailea eta erreferentea moda diseinuan (j. 1908).
- 2002 – Ong Teng Cheong, Singapurreko presidentea (j. 1936).
- 2005 –
- 2006 – Jean-Robert Ipoustéguy, frantziar pintore eta eskultorea (j. 1920).
- 2007 – Anna Nicole Smith, estatubatuar modelo eta aktorea, Playboy aldizkariko playmate ezagunenetakoa (j. 1967).
- 2010 – Jimmie Heuga, euskal jatorriko estatubatuar eskiatzailea (j. 1943).
- 2012 – Luis Alberto Spinetta, argentinar rock musikagile, abeslari, gitarrista eta poeta (j. 1950).
- 2014 – Nancy Holt, estatubatuar artista (j. 1938).
- 2016 – Violette Verdy, frantziar dantzari, koreografo, irakasle, zuzendari eta idazlea (j. 1933).
- 2017 –
- 2019 – Robert Ryman, estatubatuar margolaria (j. 1930).
- 2020 – Carlos Rojas, kataluniar idazle eta unibertsitate-irakaslea (j. 1928).
- 2021 – Jean-Claude Carrière, frantziar eleberrigile, gidoigile eta aktorea (j. 1931).
- 2022 – Luc Montagnier, frantziar mikrobiologoa, birologia arloan nabarmendua, 2008ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1932).
- 2023 –
- 2024 –
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Otsailaren 7 | Urteko egutegi | Otsailaren 9
|
|