Kalia selenido

Kalia selenido
K^+ Se^2– K^+
Plata kemia strukturo de la Kalia selenido
Kristala strukturo de Kalia selenido
3D Kemia strukturo de la Kalia selenido
Alternativa(j) nomo(j)
Selenido de kalio
Kemia formulo	K2Se
CAS-numero-kodo	1312-74-9
ChemSpider kodo	66596
PubChem-kodo	73968
Fizikaj proprecoj
Aspekto	ruĝa pulvoro
Molmaso	157168 g·mol^−1
Denseco	2.29g cm^−3
Fandpunkto	875 °C[1]
Mortiga dozo (LD50)	10 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R23 R25 R33
Sekureco	S20/21 S28 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero T Toksa N Damaĝaj substancoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H300, H310, H330, H373, H400, H410
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P260, P262, P264, P270, P271, P273, P280, P284, P301+310, P304+340, P310, P314, P320, P321, P330, P361, P363, P391, P403+233, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Kalia selenido aŭ K₂Se estas neorganika komponaĵo de kalio kaj seleno, trovata sub la formo de blanka aŭ ruĝeca pulvoro kaj malagrabla odoro, kiu reakcias kun akvo donante kalian hidrogenan selenidon kaj kalian hidroksidon. Ĝi estas toksa substanco kiu povas kaŭzi damaĝojn al sano dum longedaŭra aŭ ripetata ekspozicio. Ĝi same estas tre danĝera al akvavivo kaj vivmedio, kies efektoj estas malfacile solveblaj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Reakcio de kalio kaj seleno en likva amoniako:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K+Se\ {\xrightarrow[{kvarhidrofurano}]{-40^{o}C}}\ K_{2}Se}}}$

Sintezo 2

• Sintezo pere de reakcio inter koncentrita solvaĵo de kalia hidroksido kaj gasa selenida acido:

${\displaystyle {\mathsf {2\;KOH+H_{2}Se\ {\xrightarrow {}}\ K_{2}Se+2\;H_{2}O}}}$

Sintezo 3

• Interago de gasa selenida acido kaj kalio:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K+H_{2}Se\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ K_{2}Se+H_{2}}}}$

Sintezo 4

• Malkomponado de kalia selenito sub alta temperaturo:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K_{2}SeO_{3}\ {\xrightarrow {710^{o}C}}\ 2\;K_{2}Se+3\;O_{2}}}}$

Sintezo 5

• Reduktiĝo de kalia selenito kun hidrogeno:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}SeO_{3}+3\;H_{2}\ {\xrightarrow {550-650^{o}C}}\ K_{2}Se+3\;H_{2}O}}}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Ĝi malkomponiĝas per varmakvo por estigi miksaĵon da produktoj:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}Se+3\;H_{2}O\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ K_{2}Se_{n},Se,KOH,H_{2}}}}$

Reakcio 2

• kalia selenido reakcias kun acidoj:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}Se+2\;HCl\ {\xrightarrow {}}\ 2\;KCl+H_{2}Se\uparrow }}}$

Reakcio 3

• Ĝi estas atakata de koncentrita nitrata acido:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}Se+8\;HNO_{3}\ {\xrightarrow {}}\ K_{2}SeO_{4}+8\;NO_{2}\uparrow +4\;H_{2}O}}}$

Reakcio 4

• Kalia selenido dissolvas selenon estigante poliselenidojn:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}Se+(n-1)Se\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ K_{2}Se_{n}}}}$

Reakcio 5

• En 1836, Löwig produktis etil-selenidon reakciigante kalia selenido kaj oksalata acido. Pli malfrue, Joy estigis la saman rezulton reakciigante etilsulfaton kun kalia selenido:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}Se+(H_{3}C-CH2)_{2}-SO_{4}\ {\xrightarrow {}}\ {\underset {Selenido\,de\,etilo}{(H_{3}C-CH_{2})_{2}-Se}}+K_{2}SO_{4}}}}$

Literaturo

• Alfa Chemistry
• Chemical Book
• Science of Synthesis: Houben-Weyl Methods of Molecular Transformations
• A Dictionary of Chemistry
• Selenium in Nutrition

Referencoj

1. Sigma Aldrich

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).