Kalia perjodato

Kalia perjodato
Plata kemia strukturo de la Kalia perjodato
Blankaj kristaloj de Kalia perjodato
Alternativa(j) nomo(j)
Kvarjodato de kalio Metaperjodato de kalio
Kemia formulo	KIO4
CAS-numero-kodo	7790-21-8
ChemSpider kodo	128877
PubChem-kodo	516896
Merck Index	15,7775
Fizikaj proprecoj
Aspekto	kristalblanka senodora pulvoro
Molmaso	229.999 g·mol^−1
Denseco	3.618g cm^−3
Fandpunkto	582 °C
Solvebleco	Akvo:0,42 g/L
Mortiga dozo (LD50)	273 mg/kg (buŝe)[1]
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R8 R22 R36/37/38
Sekureco	S17 S24/25 S26 S37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H272, H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P220, P221, P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P312, P321, P332+313, P337+313, P362, P370+378, P403+233, P405, P501[2]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Kalia perjodato estas neorganika salo de kalia hidroksido kaj perjodata acido, blanka senodora kaj higroskopa substanco komponata per kalia katjono (K⁺) kaj perjodata anjono (IO₄)^-. Kontraŭe de aliaj perjodatoj, tiaj kiaj natria perjodato kaj perjodata acido, ĝi estas nur trovebla sub la formo de meta-perjodato.

La orto-perjodata (K₅IO₆) koresponda formo neniam estis raportita. Ĝi estas malmulte solvebla en akvo, donante iomete alkalan solvaĵon. Kiam varmigita, ĉefe sub agado de la mangana oksido kiel katalizilo, ĝi facile malkomponiĝas por formi KIO₃, liberigante oksigenon. La malalta solvebleco de la kalia perjodato estas uzata por identigo de kalio kaj cerio.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de kalia perjodato per interagado de la kalia perbromato kaj jodo:

${\displaystyle {\mathsf {2\,KBrO_{4}+I_{2}\ {\xrightarrow {}}\ 2\,KIO_{4}+Br_{2}}}}$

Sintezo 2

• Alia ebleco kuŝas en la reakcio inter la jodida acido kaj kalia perbromato:

${\displaystyle {\mathsf {KBrO_{4}+HI\ {\xrightarrow {}}\ KIO_{4}+HBr}}}$

Sintezo 3

• Preparado de kalia perjodato per reakcio de acidaj saloj, derivitaj el la ortojodata acido, kun nitrata acido ĉe media temperaturo:

${\displaystyle {\mathsf {K_{4}H_{2}I_{2}O_{10}+2\,HNO_{3}\ {\xrightarrow {20^{o}C}}\ 2\,KIO_{4}\downarrow +2\,KNO_{3}+2\,H_{2}O}}}$

Sintezo 4

• Jodidoj oksidiĝas al periodatoj per agado de la kloro en akva medio:

${\displaystyle {\mathsf {KI+4\,Cl_{2}+4\,H_{2}O\ {\xrightarrow {T}}\ KIO_{4}+8\,HCl}}}$

Sintezo 5

• Jodatoj estiĝas perjodatoj en ĉeesto de kloro en baza medio:

${\displaystyle {\mathsf {KIO_{3}+Cl_{2}+2\,KOH\ {\xrightarrow {T}}\ KIO_{4}+2\,KCl+H_{2}O}}}$

Sintezo 6

• En laboratorio, perjodato de kalio estiĝas per oksidigo de la kalia jodato kaj kalia persulfato, en alkala solvaĵo, laŭ la ekvacio:

${\displaystyle {\mathsf {KIO_{3}+K_{2}S_{2}O_{8}+2\,KOH\ {\xrightarrow {T}}\ KIO_{4}+2\,K_{2}SO_{4}+H_{2}O}}}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Kalia perjodato malkomponiĝas sub varmigo:

${\displaystyle {\mathsf {2\,KIO_{4}\ {\xrightarrow {290^{o}C}}\ 2\,KIO_{3}+O_{2}}}}$

Reakcio 2

• Ĝi reakcias kun nitrata acido por formi orto-perjodatan acidon:

${\displaystyle {\mathsf {KIO_{4}+HNO_{3}+2\,H_{2}O\ {\xrightarrow {80^{o}C}}\ H_{5}IO_{6}+KNO_{3}}}}$

Reakcio 3

• Ĝi reakcias kun kalia hidroksido por formi kalian orto-perjodaton:

${\displaystyle {\mathsf {2\,KIO_{4}+2\,KOH\ {\xrightarrow {}}\ K_{4}H_{2}I_{2}O_{10}}}}$

Reakcio 4

• Kalia perjodato estas forta oksidiganto sub acida medio:

${\displaystyle {\mathsf {5\,KIO_{4}+2\,MnSO_{4}+3\,H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ 2\,HMnO_{4}+5\,KIO_{3}+2\,H_{2}SO_{4}}}}$

Reakcio 5

• Kalia perjodato estas forta oksidiganto, simila al kalia perklorato. Ekzemple: kalia jodido estas facile oksidata en akva medio al jodo.

${\displaystyle {\mathsf {KIO_{4}+2\,KI+H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ KIO_{3}+I_{2}+2\,KOH}}}$

Literaturo

• Fisher Scientific
• Chemical Book
• Chemicalland21
• Gardner's Commercially Important Chemicals
• The Determination of Hydrazino-Hydrazide Groups
• Analysis of Copper and Its Alloys
• How to make Potassium Periodate
• PrepChem

Referencoj

1. Cayman Chemical
2. Pubchem

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).