Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄

Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄
Από	8 Σεπτεμβρίου 1276
Έως	20 Μαΐου 1277
Προκάτοχος	Αδριανός Ε΄
Διάδοχος	Νικόλαος Γ΄

Προσφωνήσεις του Πάπα Ιωάννη ΚΑ΄
Προσφώνηση αναφοράς	Αγιότατος
Προφορική προσφώνηση	Αγιότατε
Θρησκευτική προσφώνηση	Άγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνηση	Δ/Δ

Ο Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄ ή Πέτρος Ιουλιανός της Λισσαβώνας (Papa João XXI, 1215 – 20 Μαΐου 1277), γεννημένος Pedro Julião (Λατινικά, Πέτρος Ιουλιανός της Λισσαβώνας), ένας Πορτογάλος επίσης καλούμενος Pedro Hispano (Λατινικά, Petrus Hispanus), ήταν Πάπας (8 Σεπτεμβρίου 1276 - 20 Μαΐου 1277). Ήταν ο μόνος Πορτογάλος Πάπας, αν και ο Πάπας Δάμασος Α΄ μπορεί επίσης να θεωρηθεί Πορτογάλος, καθώς γεννήθηκε σε έδαφος που ανήκει τώρα στην Πορτογαλία, και ο Πάπας Παύλος Δ΄ επίσης είχε μια Πορτογαλίδα γιαγιά από τη μητέρα του.^[1] Μερικές φορές ταυτίζεται με τον βοτανολόγο Πέτρο της Ισπανίας αφού πέρα από το γεγονός ήταν ο μόνος Πορτογάλος Πάπας ήταν και ο μόνος γιατρός που έγινε Πάπας.^[1]

Βιογραφία

Ο τάφος του Πάπα Ιωάννη ΚΑ΄ στον Καθεδρικό Ναό του Βιτέρμπο

Ο Πέτρος Ιουλιανός γεννήθηκε στην Λισσαβώνα, ο πατέρας του ήταν Καγκελάριος της Πορτογαλίας την εποχή που ήταν βασιλείς ο Σάντσο Α΄ της Πορτογαλίας και ο Αλφόνσος Α΄ της Πορτογαλίας.^[2] Οι σπουδές του ξεκίνησαν από την Επισκοπική Σχολή του Καθεδρικού ναού της Λισσαβώνας, αργότερα τις συνέχισε στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού και σύμφωνα με μερικούς ιστορικούς στο Μονπελιέ. Οι σπουδές του επικεντρώθηκαν στην Ιατρική, την Θεολογία, την Φυσική, την Μεταφυσική και την Ιατρική του Αριστοτέλη. Πολλές φορές ταυτίζεται με τον Πέτρο της Ισπανίας, μια σημαντική προσωπικότητα που δίδαξε την δεκαετία του 1240 στο Πανεπιστήμιο της Σιένα, το έργο του ήταν για τους επόμενους 3 αιώνες Πανεπιστημιακό εγχειρίδιο για την Αριστοτελική λογική. Ο βασιλιάς Αλφόνσος Γ΄ της Πορτογαλίας τον διόρισε σύμβουλο και εκπρόσωπο του σε εκκλησιαστικά θέματα. Ο Πάπας Αδριανός Ε΄ πέθανε μόλις 39 μέρες μετά την εκλογή του πρίν προλάβει να ορκιστεί (18 Αυγούστου 1276), ο Πέτρος Ιουλιανός τον διαδέχθηκε ως Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄ (8 Σεπτεμβρίου 1276), ακολούθησε η στέψη του (20 Σεπτεμβρίου 1276).^[1]

Μια από τις πρώτες πράξεις του ως Πάπας ήταν η κατάργηση κάποιων υπερβολικών διατάξεων που ψηφίστηκαν στην Β΄ Σύνοδο της Λυών (1274) όπως ο περιορισμός του φαγητού και των προμηθειών στους Καρδινάλιους που καθυστερούσαν να εκλέξουν τον νέο Πάπα. Την σύντομη διάρκεια της Παποσύνης του κυριάρχησε ο Καρδινάλιος Τζιοβάννι Γκαετάνο Ορσίνι που τον διαδέχθηκε ως Πάπας Νικόλαος Γ΄. Ο βασικός του στόχος ήταν να ξεκινήσει μιά Σταυροφορία για τους Αγίους Τόπους, για τον σκοπό αυτό ήθελε να ενώσει όλο τον χριστιανικό κόσμο όπως και την ανατολική εκκλησία της Κωνσταντινούπολης. Άλλος ένας στόχος του ήταν να εκχριστιανιστούν οι Τάταροι αλλά πέθανε πριν ξεκινήσουν τα σχέδια του.^[3] Ο Ιωάννης ΚΑ΄ δήλωσε επίσης την στήριξη του στον Κάρολο τον Ανδεγαυό ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν η ισχυρή δύναμη πίσω από τον Πάπα και είχε εκλέξει τον προκάτοχο του. Με στόχο να συνεχίσει τις ιατρικές του μελέτες αποφάσισε να προσθέσει ένα επιπλέον δωμάτιο στα Παπικά ανάκτορα που διέμενε στο Βιτέρμπο. Στην διάρκεια των επισκευών η στέγη των ανακτόρων κατέρρευσε (14 Μαΐου 1277) και ο ίδιος τραυματίστηκε θανάσιμα, πέθανε από τα τραύματα του λίγο αργότερα (20 Μαΐου 1277).^[4]

Παραπομπές

1. Richard P. McBrien, Lives of the Popes, (Harper Collins, 1997), 222
2. Branco 2001, σ. 524
3. Johann Peter Kirsch (1910). "Pope John XXI (XX)". In Catholic Encyclopedia. 8. New York
4. De Santo, Natale G; Bisaccia, Carmela; De Santo, Luca S; Cucu, Andrei I; Costea, Claudia F (April 2021). "John XXI, the Pope Philosopher and Physician-Scientist of Portuguese Origins Died of Crush Syndrome in 1277". J Relig Health. 60 (2): 1305–1317

Πηγές

• Maxwell-Stuart, P. G. Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson, 2002, σ. 119.

Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄ Γέννηση: 1215 Θάνατος: 20 Μαΐου 1277
Προκάτοχος Αδριανός Ε΄	Πάπας 8 Σεπτεμβρίου 1276 - 20 Μαΐου 1277	Διάδοχος Νικόλαος Γ΄