Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄

Ευλογημένος Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄
Από	21 Ιανουαρίου 1276
Έως	22 Ιουνίου 1276
Προκάτοχος	Γρηγόριος Ι΄
Διάδοχος	Αδριανός Ε΄

Προσφωνήσεις του Πάπα Ιννοκέντιου Ε΄
Προσφώνηση αναφοράς	Αγιότατος
Προφορική προσφώνηση	Αγιότατε
Θρησκευτική προσφώνηση	Άγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνηση	Ευλογημένος

Ο Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄ ή Πιέρ ντε Ταρανταίζ (Λατινική γλώσσα : "Innocentius V", περί το 1225 – 22 Ιουνίου 1276) ήταν αρχηγός στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και κυβερνήτης στα Παπικά Κράτη (21 Ιανουαρίου 1276 - 22 Ιουνίου 1276). Ανήκε στο Τάγμα των Δομινικανών, απέκτησε φήμη ικανού ιεροκύρηκα και κατείχε μία από τις δύο «Δομινικανές Έδρες» στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού. Από την θέση αυτή συνέβαλε σημαντικά στην σύνταξη του «προγράμματος σπουδών» του Τάγματος. Ο Πιέρ ντε Ταρανταίζ έγινε στενός συνεργάτης του πάπα Γρηγορίου Ι΄, τον διόρισε επίσκοπο Όστιας και Καρδινάλιο (1273). Με τον θάνατο του Γρηγορίου Ι΄ εξελέγη διάδοχος του ως ο πρώτος Πάπας που εξελέγη από Κονκλάβιο, επέλεξε το όνομα του πάπα Ιννοκέντιου Δ΄ αλλά πέθανε πολύ γρήγορα και πρόωρα. Στο σύντομο διάστημα της Παποσύνης του κατάφερε να φέρει την ειρήνη ανάμεσα στην Δημοκρατία της Γένοβας και τον Κάρολο τον Ανδεγαυό. Στα τέλη του 19ου αιώνα (1898) ο Πάπας Λέων ΙΓ΄ τον Αγιοποίησε.

Πρώτα χρόνια

Ο Πιέρ ντε Ταρανταίζ γεννήθηκε (1225) γεννήθηκε κοντά στο Μουτιέ που ανήκε στην Κομητεία της Σαβοΐας ή σύμφωνα με μιά άλλη υπόθεση στην Λα Σαλ στην Κοιλάδα της Αόστα.^[1][2] Οι δύο περιοχές ανήκαν στο Βασίλειο της Αρλ στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η πρώτη στην νοτιοανατολική Γαλλία και η δεύτερη στην βορειοδυτική Ιταλία. Μια τρίτη υπόθεση που προέρχεται από Γάλλους ιστορικούς αναφέρει ότι γεννήθηκε στο Ταρανταίζ της Βουργουνδίας ή στο Ταρανταίζ της Λουάρ.^[3] Σε νεανική ηλικία (1240) εντάχθηκε στο παράρτημα του Τάγματος των Δομινικανών στην Λυών, το καλοκαίρι του 1255 μετακινήθηκε στο Παρίσι.^[4] Η κίνηση αυτή έγινε με στόχο να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων όπου έλαβε διδακτορικό Θεολογίας και απέκτησε φήμη μεγάλου ιεροκήρυκα.^[5] Την περίοδο 1259-1264 κατείχε μία από τις δύο Πανεπιστημιακές έδρες του Γαλλικού Τάγματος των Δομινικανών.^[6]

Παπική εκλογή

Ο Πάπας Γρηγόριος Ι΄ διόρισε τον Πιερ Καρδινάλιο σε Σύνοδο που συγκλήθηκε στο Ορβιέτο (3 Ιουνίου 1273), κατόπιν τον όρισε επίσκοπο της Όστιας, συμμετείχε στην Β΄ Σύνοδο της Λυών.^[7] Στην διάρκεια της Συνόδου πέθανε ο Καρδινάλιος Μποναβεντούρε, επίσκοπος του Άλμπανο (15 Ιουλίου 1274), η κηδεία του έγινε την ίδια μέρα και τον λόγο σε αυτήν εκφώνησε ο Πιέρ ντε Ταρανταίζ. Στην κηδεία παραβρέθηκε ο Πάπας, οι Καρδινάλιοι και ολόκληρη η Ρωμαϊκή Κουρία.^[8] Το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 1274 έζησαν στην Λυών, τον Μάιο έφυγαν και έφτασαν στην Λωζάνη (6 Οκτωβρίου 1275).^[9] Στην Λωζάνη συνάντησε τον εκλεγμένο βασιλιά των Ρωμαίων Ροδόλφο και έλαβε από αυτόν όρκο πίστης.^[10] Η Παπική συνοδεία έφτασε στο Μιλάνο (12 Νοεμβρίου 1275), στην Φλωρεντία (18 Δεκεμβρίου 1275) και κατόπιν στο Αρέτσο όπου ο Πάπας ήταν αδύναμος και άρρωστος, παρέμειναν εκεί μέχρι τον θάνατο του (10 Ιανουαρίου 1276).^[11] Το Παπικό Σύνταγμα καθόριζε την εκλογή του νέου Πάπα 10 μέρες μετά τον θάνατο του προηγουμένου. Ο Καρδινάλιος Πιέρ ντε Ταρανταίζ εξελέγη ομόφωνα από την πρώτη ψηφοφορία (21 Ιανουαρίου 1276).^[12] Ο Πιέρ ντε Ταρανταίζ ήταν ο πρώτος Δομηνικανός που έγινε Πάπας, επέλεξε το όνομα "Ιννοκέντιος" που μεταφράζεται ως "Αθώος". Ο Κάρολος ο Ανδεγαυός έφτασε στο Βιτέρμπο για να συναντήσει τον νέο Πάπα και να τον συνοδεύσει στην Ρώμη.^[13] Ο Καρδινάλιος Τζιοβάννι Γκαετάνο Ορσίνι τον έστεψε νέο Πάπα στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου (22 Φεβρουαρίου 1276)

Πάπας

O Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄ έδωσε στον Κάρολο τον Ανδεγαυό το προνόμιο να διατηρήσει την Γερουσία και την κυβέρνηση της Ρώμης (2 Μαρτίου 1276).^[14] Σε επιστολή που ακολούθησε προς τον Πάπα (4 Μαρτίου 1276) ο Κάρολος ο Ανδεγαυός του δηλώνει την πίστη του εκ μέρους του βασιλείου της Νεαπόλεως και της Σικελίας.^[15] Ο Αψβούργος βασιλιάς Ροδόλφος Α΄ της Γερμανίας κατέβαινε προς την Ιταλία αλλά αναγκάστηκε να επιστρέψει μετά από επιστολή του Πάπα που του ζητούσε να διακόψει το ταξίδι μέχρι να κλείσει οριστική συμφωνία μεταξύ τους (9 Μαρτίου 1276). Η πράξη αυτή έδειξε ότι πιθανότατα ακυρώθηκαν όλες οι υποσχέσεις τις οποίες είχε δώσει στον Ροδόλφο Α΄ ο προκάτοχος του Ιννοκέντιος Ι΄. Σε νέα επιστολή (17 Μαρτίου 1276) ο Ιννοκέντιος Ι΄ ζήτησε από τον Ροδόλφο Α΄ να συναντήσει τους Παπικούς αντιπροσώπους και να αρνηθεί να παραλάβει την Εξαρχία της Ραβέννας, της Πεντάπολης και της Ρομαντιόλα, αυτό έμοιαζε με εκβιασμό σε βάρος του. Η εξαιρετική εύνοια που έδειξε ο Ιννοκέντιος Ε΄ απέναντι στον Κάρολο τον Ανδεγαυό, μικρότερο αδελφό του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου του Αγίου και θείου του διαδόχου του Φιλίππου Γ΄ άλλαξε τις ισορροπίες των δυνάμεων στην περιοχή. Η ειρήνη που επεδίωκε ο Ιννοκέντιος Ε΄ δεν επήλθε τελικά χάρη στις ενέργειες του ιδίου.^[16]

Το πιο αξιοσημείωτο γεγονός της μικρής και χωρίς σπουδαία γεγονότα Παποσύνης, ήταν η επιθυμία του για επανένωση με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Δεύτερης Συνόδου της Λυών, ξεκίνησε τη διαδικασία να στείλει για το λόγο αυτό απεσταλμένους στον Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο, αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την προσπάθειά του, καθώς πέθανε στη Ρώμη στις 22 Ιουνίου 1276. Είναι βέβαια αμφίβολο αν θα κατόρθωνε κάτι, εάν ολοκληρωνόταν η αποστολή, κυρίως λόγω της επιρροής που φαίνεται ότι ασκούσε επάνω του ο Κάρολος ο Ανδεγαυός. Διαβάζοντας την αλληλογραφία μεταξύ Ιννοκέντιου και Μιχαήλ, διαπιστώνουμε ότι ο Κάρολος κατόρθωσε να εισαγάγει όρους και ύφους που δύσκολα θα γίνονταν ανεκτοί από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα. Ο Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄ συνέγραψε αρκετά βιβλία σχετικά με τη φιλοσοφία, τη θεολογία και το δίκαιο, καθώς και ερμηνεία των επιστολών του Αποστόλου Παύλου.

Παραπομπές

1. Ludovico Antonio Muratori, Rerum Italicarum Scriptores III (Milan 1733), σ. 605
2. Jean Prieur and Hyacinte Vulliez, Saints et saintes de Savoie (éditions Le Vieil, Annecy, 1999), σσ. 87-88
3. Ghislain Brunel, σ. 793
4. Paolo Vian, "Innocenzo V, beato." Enciclopedia dei papi (2000). (in Italian) His residence in Lyons may have been the occasion for him acquiring the name Burgundus: Benedictine Monks of S. Maur (editors), Gallia christiana 4 (Παρίσι 1728), σ. 149
5. P. Glorieux, Répertoire des maîtres en théologie de Paris au XIIIe siècle I (Paris 1933), σσ. 107-112
6. Pierre Feret, La faculté de Théologie de Paris, et ses docteurs les plus célèbres. Moyen Age. II (Παρίσι 1895), σσ. 487-494
7. Benedictine Monks of S. Maur (editors), Gallia christiana 4 (Paris 1728), σ. 150. Joannes Dominicus Mansi, Sacrorum Conciliorum nova et amplissima collectio Tomus 24 (Venice 1780), 37-136, σ. 62
8. Mansi, σ. 67
9. Augustus Potthast, Regesta pontificum Romanorum II (Βερολίνο 1875), σ. 1700
10. Pietro Maria Campi, Dell' historia ecclesiastica di Piacenza parte seconda (Πιατσέντσα 1651), σ. 483
11. Richard Sternfeld, Der Kardinal Johann Gaetan Orsini (Papst Nikolaus III) 1244-1277 (Βερολίνο 1905), σ. 239
12. Nuper Sanctae (A. Tomassetti, Bullarium Romanum Turin edition Τομ. 4, σσ. 35-36)
13. Paul Durrieu, Les archives angevines de Naples II (Παρίσι 1887), σ. 180
14. Augustinus Theiner (editor), Codex Diplomaticus dominii temporalis S. Sedis I (Ρώμη 1861), σ. 197 Νο. 349
15. Augustus Potthast, Regesta pontificum Romanorum II (Berlin 1875), Νο. 21104
16. Ferdinand Gregorovius, History of the City of Rome in the Middle Ages V. 2 (London 1906), σσ. 473-474. J.N.D. Kelly, "Innocent V," The Oxford Dictionary of Popes (Oxford 1986), σ. 199. Ghislain Brunel, σ. 794

Πηγές

• Charles-François Turinaz, La Patrie et la famille de Pierre de Tarentaise, pape sous le nom d'Innocent V, par Mgr Turinaz,... dissertation historique, lue à la 4e réunion du congrès des sociétés savantes savoisiennes, tenu à Moûtiers... les 8 et 9 août 1881 (Nancy: Librairie Notre-Dame 1882). (in French.
• J. Mothon, Vie du Bienheureux Innocent V (Rome 1896).
• Augustin Demski, Papst Nikolaus III, Eine Monographie (Münster 1903) 34-37.
• Richard Sternfeld, Der Kardinal Johann Gaetan Orsini (Papst Nikolaus III.) 1244-1277 (Berlin: E. Ebering 1905).
• F. Gregorovius, History of Rome in the Middle Ages, Volume V. 2, second edition, revised (London: George Bell, 1906).
• H. D. Sedgwick, Italy in the Thirteenth Century Volume II (Boston-New York 1912).
• P. Glorieux, Répertoire des maîtres en théologie de Paris au XIIIe siècle I (Paris 1933), σσ. 107–112.
• Beatus Innocentius PP. V (Petrus de Tarantasia O.P.). Studia et documenta (Ρώμη 1943).
• Marie-Hyacinthe Laurent, Ciro Giannelli and Louis Bertrant Gillon, Le Bienheureux Innocent V (Pierre de Tarentaise) et son temps [Studi e testi, 29] (Città del Vaticano: Biblioteca Apostolica Vaticana 1947).
• Th. Kaeppeli, Scriptores Ordinis Praedicatorum Medii Aevi III (Rome 1980), σσ. 261–264.
• Ghislain Brunel, "Innocent V," in Philippe Levillain, The Papacy: An Encyclopedia Τομ. 2: Gaius-Proxies (NY: Routledge 2002), σσ. 793–794.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄

• Καθολική Εγκυκλοπαίδεια
• Find-A-Grave, ο τάφος του

Πάπας Ιννοκέντιος Ε΄ Γέννηση: περί το 1225 Θάνατος: 22 Ιουνίου 1276
Προκάτοχος Γρηγόριος Ι΄	Πάπας 21 Ιανουαρίου 1276 - 22 Ιουνίου 1276	Διάδοχος Αδριανός Ε΄