Халакост у Іўеўскім раёне

За час акупацыі практычна ўсе яўрэі Іўеўскага раёна былі забітыя, а нешматлікія ацалелыя ў большасці ваявалі пасля ў партызанскіх атрадах^[1][2][3].

Яўрэяў раёна, забітых не адразу пасля акупацыі, перавялі ў гета ў Іўі (у тым ліку з мястэчак Ліпнішкі^[4][5], Чэневічы^[6], Трабы, Суботнікі і Бакшты) і забілі ў маі 1942 года разам з мясцовымі яўрэямі.

Немцы, рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, стварылі на тэрыторыі раёна 1 гета — у горадзе Іўе, дзе ў 1942 годзе з лютага да 7 мая былі закатаваныя і забітыя больш за 2500 чалавек.

У Іўеўскім раёне 20 чалавек былі ўдастоены ганаровага звання «Праведнік народаў свету» ад ізраільскага Мемарыяльнага комплексу Катастрофы і гераізму яўрэйскага народа «Яд ва-Шэм» «у знак глыбокай удзячнасці за дапамогу, аказаную яўрэйскаму народу ў гады Другой сусветнай вайны»: Курбат Уладзіслаў і Лізавета, Глугоўская (Курбат) Рэгіна^[7], Пазняк Станіслаў, Тасілія і Ліхарад (Пазняк) Яніна^[8], Пашкоўская Ядвіга і Францішак^[9], Мікулка Міхаліна і Ціхан (Мікулка) Марыя^[10][11], Побаль Аляксандр, Аляксандра і Уладзімір^[12], Конан Вольга, Яўген і Павел^[13][14], Міхалевіч Іван, Кацярына і Браніслава^[15].

Мемарыяльны комплекс забітым яўрэям раёна ўзведзены ў вёсцы Стоневічы^[16][17].

Крыніцы

1. «Памяць. Iўеўскi раён» 2002, с. 245.
2. Яд Вашем: Ивье. Историческая справка Архіўная копія ад 19 лютага 2017 на Wayback Machine
3. Холокост на территории СССР 2011, с. 343.
4. «Памяць. Iўеўскi раён» 2002, с. 248—251.
5. Липнишки — артыкул з Расійскай яўрэйскай энцыклапедыі
6. «Памяць. Iўеўскi раён» 2002, с. 254—256.
7. Яд Вашем. История спасения. Курбат Владислав. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
8. Яд Вашем. История спасения. Позняк Тасилия. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
9. Яд Вашем. История спасения. Пашковская Ядвига. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
10. Яд Вашем. История спасения. Микулко Михалина. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
11. Гулидова В. «Благословение твоему дому», газета «Советская Белоруссия», 6 сентября 2007 года
12. Яд Вашем. История спасения. Поболь Александр. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
13. Яд Вашем. История спасения. Конон Ольга. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
14. Янчевская Ж. Тысячи узников Ивьевского гетто приняли мученическую смерть Архіўная копія ад 25 чэрвеня 2012 на Wayback Machine
15. Яд Вашем. История спасения. Михалевич Иван. Архіўная копія ад 21 лютага 2017 на Wayback Machine
16. «Памяць. Iўеўскi раён» 2002.
17. Холокост на территории СССР 2011.

Літаратура

• Г.К. Кісялёў, М.У. Дуніч, В.М. Пракопік i iнш. (рэдкал.), I.Б. Грыбоўскi, У.М. Журавель, I.П. Крэнь i iнш. (укладальнікi). «Памяць. Iўеўскi раён». — Минск: БЕЛТА, 2002. — 510 с. — ISBN 985-6302-45-5.
• Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.