Zámčisko (podobnie jak np. Velký Děd) z uwagi na nieprzekraczającą minimalną wysokość pomiędzy szczytem i najniższym punktem przełęczy (minimalna deniwelacja względna) w kierunku szczytu Velký Máj (min. 5 m) nie jest przez niektórych autorów zaliczony jako odrębna góra[7][8]. Traktowany raczej jako wydłużenie stoku góry Velký Máj[3].
Szczyt Zámčisko położony jest nieco na południe od centrum pasma Wysokiego Jesionika, leżący niemalże w centrum części Wysokiego Jesionika (mikroregionie) o nazwie Masyw Pradziada (cz.Pradědská hornatina), dopiętym od północy do grzbietu (grzebienia) głównego góry Pradziad, biegnącego od przełęczy Skřítek do przełęczy Červenohorské sedlo, z grzbietem bocznym na którym położone są jego dwa szczyty drugorzędne[3]. Jest szczytem słabo widocznym m.in. z drogi okalającej połać szczytową góry Pradziad[9] (widoczny nieco poniżej pomiędzy szczytami Velký Máj i Jelení hřbet, ale łatwo go pomylić z drugorzędnym szczytem Zámčisko–S), a z innego charakterystycznego punktu widokowego – z drogi okalającej szczyt góry Dlouhé stráně[10] jest również trudno dostrzegalny (widoczny poniżej przełęczy pomiędzy szczytami Velký Máj i Kamzičník, a powyżej szczytu Malá Jezerná). Cały grzbiet masywu Zámčisko jest bardzo dobrze widoczny m.in. z okolicy chaty Františkova myslivna.
Szczyt wraz ze stokami ograniczają: od południa mało wybitna przełęcz o wysokości 1322 m n.p.m. w kierunku szczytu Velký Máj, od zachodu dolinapotoku Zámecký potok oraz od północy i północnego wschodu dolina potoku Divoká Desná[11], płynącego w żlebieMedvědí důl[3]. W otoczeniu szczytu Zámčisko znajdują się następujące szczyty: od południa Velký Máj, od południowego zachodu Jelení hřbet, od północnego zachodu: Hubertka, Velká Jezerná–J i Nad soutokem, od północnego wschodu Petrovy kameny i Vysoká hole–JZ oraz od wschodu Kamzičník[3].
Dojście do szczytu następuje ze ścieżki głównej grzbietu góry Pradziad i czerwonego szlaku turystycznego [3]. Idąc z przystanku turystycznego Vysoká hole w kierunku skrzyżowania turystycznego Nad Malým kotlem, napotkamy na szczyt Kamzičník, od którego należy przebyć odcinek o długości około 300 m, a następnie należy skręcić w prawo na biegnącą ścieżkę, po której należy przejść odcinek o długości około 1,25 km dochodząc w ten sposób do połaci szczytowej, po czym orientacyjnie po około 100 m idąc z tej ścieżki w prawo dojdziemy do szczytu[3][13]. Z uwagi jednak na ochronę cennego ekosystemu całego utworzonego tu rezerwatu przyrody dojście na szczyt nie jest zalecane[3].
Szczyty drugorzędne
Widok z zielonego szlaku turystycznego , w kierunku drugorzędnego szczytu Zámčisko–S (2013 rok)Widok z zielonego szlaku turystycznego , na grupę skalną ze szczytem Zámčisko–SZ (2017 rok)
Zámčisko poza szczytem głównym, ma również dwa szczyty drugorzędne, położone na grzbiecie głównym masywu Zámčisko, biegnącym na kierunku południowy wschód – północny zachód. Pierwszy Zámčisko–S[15] mający kopulasty kształt części szczytowej oraz nieco niżej położona (na końcu grzbietu Zámčiska) grupa skalna o długości około 200 m, z drugim drugorzędnym szczytem określonym jako Zámčisko–SZ lub też jako Jesenické Zámčisko[16][3]. Szczyty Zámčisko i Zámčisko–S oddzielone są przełęczą położoną na wysokości 1250 m n.p.m.[3]. Na skalisku drugorzędnego szczytu Zámčisko–S zaznaczono krzyżykiem najwyższy jego punkt[15] mający wysokość 1263,6 m n.p.m.[12]. Oba drugorzędne szczyty są rozpoznawalne z biegnącego koło nich zielonego szlaku turystycznego [3]. Dojście do drugorzędnego szczytu Zámčisko–SZ o urwiskowych stokach następuje ze ścieżki o długości około 350 m, biegnącej z górnej pętlicy na zielonym szlaku turystycznym [3][13].
W obrębie szczytu można wyróżnić trzy następujące zasadnicze stoki[3]:
północno-wschodni
północno-zachodni
zachodni
Wszystkie stoki są zalesione w zdecydowanej większości borem świerkowym[12], ze zmiennością wysokości zalesienia, z występującymi nielicznymi polanami i przerzedzeniami[13]. U podnóża stoku północno-zachodniego występuje grupa skalna, z drugorzędnym szczytem Zámčisko–SZ, natomiast na stokach brak jest większych pojedynczych skalisk[3].
Stoki mają stosunkowo strome, jednolite i zróżnicowane nachylenia[3]. Średnie nachylenie stoków waha się bowiem od 13° (stok północno-zachodni) do 23° (stok północno-wschodni)[3]. Średnie nachylenie wszystkich stoków góry (średnia ważona nachyleń stoków) wynosi około 16°[3]. Maksymalne średnie nachylenie stoku północno-wschodniego, na wysokościach około 1150 m n.p.m., w pobliżu płynącego potoku Divoká Desná na odcinku 50 m nie przekracza 40°[3]. Przez stok północno-zachodni i zachodni przebiega jedyna droga w obrębie wszystkich stoków, która została pokryta asfaltem na trasie od przystanku turystycznego o nazwie Zámčisko[17] do skrzyżowania turystycznego U Františkovy myslivny[18] oraz inne nieliczne, na ogół nieoznakowane ścieżki (m.in. w okolice grupy skalnej)[3][13]. Przemierzając je zaleca się korzystanie ze szczegółowych map, z uwagi na zawiłości ich przebiegu, zalesienie oraz zorientowanie w terenie.
Obszar Zámčiska był przedmiotem wielu badań geologicznych, w wyniku których stwierdzono w jego masywie występowanie takich minerałów jak baryt czy piryt[21][22]. Bohuslav Fojt i Dušan Kopa podczas badań w 1995 roku stwierdzili ponadto występowanie w tym rejonie minerałów szlachetnych takich jak m.in.: granat, turmalin i cyrkon oraz wielu innych minerałów[23] m.in.: apatytów, allanitów, epidotów i serycytów[24].
Szczyt wraz ze stokami położony jest na północny zachód od tej granicy, należy więc do zlewni Morza Czarnego, do którego płyną wody m.in. z dorzecza Dunaju, będącego przedłużeniem płynących z tej części Wysokiego Jesionika górskich potoków (m.in. płynących w pobliżu potoków: Zámecký potok czy Divoká Desná)[3]. Ze stoku zachodniego płynie krótki, nienazwany potok będący dopływem wspomnianego potoku o nazwie Zámecký potok[3]. W obrębie szczytu i stoków nie występują m.in. wodospady czy kaskady[3].
Ochrona przyrody
Szczyt główny oraz górne części stoków od szczytu do wysokości (1260–1290) m n.p.m. znajdują się w otoczeniu narodowego rezerwatu przyrody Praděd powstałego w 1991 roku o powierzchni około 2031 ha, z połączenia 6 odrębnych rezerwatów: Petrovy kameny, Velká kotlina, Malá kotlina, Vrchol Pradědu, Divoký důl i Bílá Opava, będącego częścią wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz.Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt[3]. Na stokach nie utworzono żadnych obiektów nazwanych pomnikami przyrody oraz nie wytyczono żadnych ścieżek dydaktycznych[3].
Turystyka
W obrębie szczytu i stoków nie ma żadnego schroniska lub hotelu górskiego, natomiast w odległości około 3 km w kierunku północno-wschodnim od szczytu, przy drodze Hvězda – Pradziad, na stoku góry Petrovy kameny znajdują się hotele górskie: Ovčárna i Figura oraz schronisko Sabinka[3]. Nieco dalej, bo około 3,8 km na północny wschód od szczytu, na wieży Pradziad: hotel Praděd, około 3,2 km na północny wschód od szczytu schronisko Barborka i około 3 km na północny wschód od szczytu hotel Kurzovní chata[3]. Ponadto w odległości około 1,3 km na północny zachód od szczytu położona jest jedna z najstarszych chat Wysokiego Jesionika Františkova myslivna, postawiona w 1865 roku przez rodzinę Kleinów, wówczas jako chata łowiecka[26][27][28]. Obecnie służy jako niewielkie schronisko turystyczne z ograniczoną bazą noclegową, dysponujące tylko 16 miejscami (własność prywatna)[29].
Kluczowym punktem turystycznym jest skrzyżowanie turystyczne położone w odległości około 1540 m na północny zachód od szczytu o nazwie (cz.Zámčisko[17]) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 970 m, przez które przechodzi jedyny zielony szlak turystyczny [3].
↑JanJ.BínaJanJ., JaromírJ.DemekJaromírJ., Z nížin do hor. Geomorfologické jednotky České republiky, wyd. 1, Praga: Academia, 2012, ISBN 978-80-200-2026-0, OCLC796017373(cz.). Brak numerów stron w książce
.svg){kind=icon}
