Góra Polom położona jest w północno-zachodnim rejonie całego pasma Wysokiego Jesionika, leżąca w części Wysokiego Jesionika, w centralnym obszarze (mikroregionu) o nazwie Masyw Keprníka (cz.Keprnická hornatina), na bocznym odgałęzieniu łańcuchu gór (Vozka → Polom → Černá stráň), grzbietu głównego, ciągnącego się od przełęczyČervenohorské sedlo do przełęczy Ramzovskiej (cz.Ramzovské sedlo)[6]. Charakterystyczną cechą góry jest jej prosty, niemalże płaski[8] o długości około 800 m grzbiet szczytowy, ciągnący się na kierunku południe – północ[6]. Jest górą trudno rozpoznawalną, leżącą z dala od przebiegających dróg krajowych, a ponadto łatwo ją pomylić z innymi górami, leżącymi w jej pobliżu, mającymi podobne wysokości[6]. Najlepiej posiłkować się dostępnymi mapami ułatwiającymi jej lokalizację i identyfikację. Widoczna jest stosunkowo wyraźnie od strony południowo-wschodniej, z jej najbliższego odkrytego szczytu góry Klínová hora. Ponadto można ją dostrzec z niektórych odkrytych dróg czy ścieżek stokowych, zlokalizowanych w jej pobliżu, ale i wtedy można ją pomylić np. z jednym z drugorzędnych szczytów góry Černá stráň[6]. Jest szczytem słabo widocznym m.in. z drogi okalającej połać szczytową góry Pradziad[9] (szczyt widoczny pomiędzy szczytami Černá stráň i Vozka, na lewo powyżej linii patrzenia w kierunku szczytu Šindelná hora, ale można go pomylić z widocznym niemalże w tej samej linii szczytem Klínová hora), a z innego charakterystycznego punktu widokowego – z drogi okalającej szczyt góry Dlouhé stráně[10] – jest widoczny pomiędzy górującymi szczytami Černá stráň i Vozka, na lewo powyżej linii patrzenia w kierunku szczytu Suchá hora.
Górę ograniczają: od północy przełęcz o wysokości 1112 m n.p.m. w kierunku szczytu Vozka, od północnego zachodu dolinapotoku Hučava[11], od zachodu dolina nienazwanego potoku, będącego dopływem potoku Hučava, od południowego zachodu przełęcz Sedlo pod Polomem o wysokości 1026 m n.p.m. w kierunku szczytu Černá stráň–S, od południa dolina nienazwanego potoku, będącego dopływem potoku o nazwie Poniklý potok oraz od południowego wschodu i wschodu dolina potoku Poniklý potok[6]. W otoczeniu góry znajdują się następujące szczyty: od północnego wschodu Mračná hora, Šerák–JZ, Šerák, Keprník, Vozka, Spálený vrch–SV i Spálený vrch, od południowego wschodu Klínová hora, od południa Černá stráň–SV, od południowego zachodu Černá stráň–S i Černá stráň, od zachodu Kutiště oraz od północnego zachodu Troják–JZ, Troják, Černava–JZ i Černava[6].
Stoki
W obrębie góry można wyróżnić cztery następujące zasadnicze stoki[6]:
wschodni, ciągnący się od szczytu do doliny potoku Poniklý potok
południowy, ciągnący się od szczytu do doliny nienazwanego potoku, będącego dopływem potoku o nazwie Poniklý potok
południowo-zachodni, ciągnący się od szczytu do przełęczy Sedlo pod Polomem
zachodni, ciągnący się od szczytu do osady Josefová[12]
Występują tu wszystkie typy zalesienia: bór świerkowy, las mieszany[a] oraz las liściasty, przy czym dominuje zalesienie gęstym borem świerkowym[13][14][15]. Na wszystkich stokach poza borem świerkowym, występują oprócz stoku południowo-zachodniego, wraz z obniżaniem wysokości obszary lasu mieszanego, a na stoku południowym nawet niewielkie połacie lasu liściastego[14][15]. Na wszystkich stokach występują znaczne ogołocenia, przecinki oraz niewielkie polany[15]. Ponadto na stoku wschodnim występują obszary pokryte gruzem skalnym, powstałym na skutek działania erozji oraz znaczne obszary głazowisk[6][15]. Na stokach brak jest większych skalisk lub grup skalnych[6].
Stoki mają stosunkowo jednolite i zróżnicowane nachylenia[6]. Średnie nachylenie stoków waha się bowiem od 8° (stok południowo-zachodni) do 19° (stok wschodni)[6]. Średnie nachylenie wszystkich stoków góry (średnia ważona nachyleń stoków) wynosi około 12°[6]. Maksymalne średnie nachylenie stoku wschodniego, na wysokościach około 1000 m n.p.m. (obszary głazowisk), na odcinku 50 m nie przekracza 35°[6]. Stoki pokryte są siecią dróg oraz na ogół nieoznakowanych ścieżek i duktów[6]. Przemierzając je zaleca się korzystanie ze szczegółowych map, z uwagi na zawiłości ich przebiegu, zalesienie oraz zorientowanie w terenie.
Szczyt
Połać szczytowa góry Polom (2018 rok)Punkt geodezyjny na połaci szczytowej góry Polom (w dali widoczna góra Spálený vrch) (2018 rok)
Na szczyt nie prowadzi żaden szlak turystyczny[6][13]. Polom jest górą o pojedynczym szczycie[6]. Szczyt położony jest na rozległej połaci, będącej ograniczonym punktem widokowym, z której rozpościerają się perspektywy w kierunku widocznych sąsiednich gór i szczytów (Vozka, Spálený vrch czy Klínová hora) na odkrytej polanie, pokrytej trawą wysokogórską oraz pniakami ściętych lub spróchniałych drzew[15]. Połać szczytowa w kierunku wschodnim jest odgrodzona barierkami drewnianymi, przez służby leśne z uwagi na teren żerowiskajelenia szlachetnego[15]. Na połaci szczytowej znajduje się punkt geodezyjny, oznaczony na mapach geodezyjnych numerem (34.), o wysokości 1126,69 m n.p.m. oraz współrzędnych geograficznych (50°08′30,73″N17°05′16,54″E/50,14186917,087928)[14], z widocznym koło niego zamontowanym stalowym słupkiem, pomalowanym na przemian w poziome pasy białe i czerwone, na którym umieszczono u góry napis Státní triangulace Poškození se trestá[b], oddalony o około 38 m na południowy zachód od szczytu[14]. Państwowy urząd geodezyjny o nazwie (cz.Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK)) w Pradze podaje jako najwyższy punkt góry – szczyt – o wysokości 1127,9 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (50°08′31,2″N17°05′18,3″E/50,14200017,088417)[14].
Dojście do szczytu następuje ze skrzyżowania turystycznego o nazwie (cz.Poniklý potok), leżącego w nieznacznej odległości od osady Kouty nad Desnou, z którego drogą biegnącą wzdłuż płynącej doliny potoku Poniklý potok należy przejść odcinek o długości około 2,4 km, a następnie należy skręcić w lewo, idąc drogą po której należy przejść odcinek o długości około 1,2 km dochodząc do kolejnego skrzyżowania, od którego należy skręcić w prawo dochodząc po około 800 m do oznakowanej dwoma poziomymi białymi paskami ścieżki stokowej, w którą należy skręcić w lewo i po przejściu odcinka o długości około 450 m dojść w ten sposób do połaci szczytowej[6][15].
Szczyt wraz ze stokami góry Polom położony jest na południowy zachód od tej granicy, należy więc do zlewni Morza Czarnego, do którego płyną wody m.in. z dorzecza Dunaju, będącego przedłużeniem płynących z tej części Wysokiego Jesionika górskich potoków (m.in. płynących w pobliżu góry potoków Hučava[11] czy Poniklý potok)[6]. Ze stoku zachodniego bierze swój początek nienazwany potok, będący dopływem wspomnianego wcześniej potoku Hučava[6]. Na potoku Hučava, w odległości około 1,6 km na północny zachód od szczytu, na wysokości około 845 m n.p.m. znajduje się wodospad o nazwie (cz.Vodopád Hučavy), który ma wysokość około 2 m[18][19]. Dojście do niego następuje z zielonego szlaku turystycznego, biegnącego ze skrzyżowania turystycznego o nazwie Josefová[20][18].
Ochrona przyrody
Cała góra znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz.Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt[6]. Na stokach nie utworzono żadnych rezerwatów przyrody lub innych obiektów nazwanych pomnikami przyrody[6]. Ponadto na obszarze góry nie wytyczono żadnych ścieżek dydaktycznych[6]. U podnóża stoku zachodniego, w odległości około 1,8 km na północny zachód od szczytu, na wysokości około 818 m n.p.m., blisko skrzyżowania turystycznego Josefová znajduje się stary świerk pospolity, który w 1982 roku został uznany za pamiątkowy o nazwie (cz.Smrk na Josefově) o wysokości około 29 m i obwodzie pnia 359 cm[21][22].
Turystyka
W obrębie góry nie ma żadnego schroniska lub hotelu górskiego[6]. Do bazy turystycznej z hotelem Červenohorské Sedlo i pensjonatami, położonymi na przełęczy Červenohorské sedlo jest od szczytu około 5 km w kierunku południowo-wschodnim[6]. Do najbliższej osady Kouty nad Desnou z bazą hoteli i pensjonatów[23] jest od szczytu również około 5 km w kierunku południowo-wschodnim[6]. Ponadto do miejscowości Branná z bazą hoteli i pensjonatów[24] jest od szczytu około 5,5 km w kierunku północno-zachodnim[6]. Z uwagi na znaczne odległości do baz turystycznych góra ma niewielkie znaczenie turystyczne[6]. W osadzie Josefová, u podnóża stoku zachodniego znajduje się leśniczówka[12][25], natomiast na obszarze góry nie ma żadnych tzw. chat łowieckich[6].
Kluczowym punktem turystycznym jest oddalone o około 1,8 km na północny zachód od szczytu, położone u podnóża stoku zachodniego skrzyżowanie turystyczne (cz.Josefová)[20] z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 812 m, przez które przechodzi jedyny wytyczony przez górę szlak turystyczny[6].
Szlaki turystyczne i rowerowe oraz trasy narciarskie
Klub Czeskich Turystów (cz.Klub Českých Turistů) wytyczył w obrębie góry u podnóża stoku zachodniego jeden szlak turystyczny na trasie[6][25]:
Branná – góra Pekelec – szczyt Pekelec–SV – przełęcz Alojzovské louky – góra Troják–JZ – dolina potoku Hučava – góra Troják – szczyt Vozka – przełęcz Sedlo pod Vřesovkou
