Zbigniew Żakiewicz

Zbigniew Żakiewicz
Ilustracja
Zbigniew Żakiewicz (przed 1968 rokiem)
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1933
Wilno

Data i miejsce śmierci

24 czerwca 2010
Gdańsk

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła
  • Ród Abaczów
  • Wilcze łąki
  • Wilio, w głębokościach morza
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej
Medal Księcia Mściwoja II
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Zbigniewa Żakiewicza na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku

Zbigniew Żakiewicz (ur. 6 czerwca 1933[1] w Wilnie, zm. 24 czerwca 2010 w Gdańsku) – polski pisarz, publicysta, rusycysta i historyk literatury rosyjskiej.

Życiorys

Urodził się w Wilnie, w ziemiańskiej rodzinie Józefa, nadleśniczego, plenipotenta Zdzisława hr. Tyszkiewicza z Izabelina pod Mołodecznem, i Zofii z Oganowskich. Wychowywał się w Mołodecznie (obecnie Białoruś), w XVIII-wiecznym dworze Tyszkiewiczów, w którym jego ojciec otrzymał służbowe mieszkanie. 17 września 1939 szesnastoletni Żakiewicz doświadczył wkroczenia do swojej rodzinnej miejscowości Armii Czerwonej, która przebywała w Mołodecznie do przejęcia terenu przez Niemców w czerwcu 1941 roku. W latach 1941–1942 mieszkał z matką w zdewastowanym w czasach rządów władzy radzieckiej majątku dziadka Antoniego Oganowskiego oddalonym 7 km od Smorgoni. W maju 1945 roku umarł na gruźlicę ojciec pisarza. Zbigniew Żakiewicz wraz z matką został repatriowany do Polski centralnej w 1946 roku. Początkowo zamieszkał w Łodzi, gdzie ukończył Technikum Przemysłu Włókienniczego Ministerstwa Przemysłu Lekkiego. Następnie studiował rusycystykę we Wrocławiu[2], gdzie poznał przyszłą żonę Dominikę i Opolu, gdzie mieszkał z rodziną do 1967 r. Przez wiele lat był związany z Gdańskiem i Kaszubami. Pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego (starszy wykładowca w Instytucie Filologii Rosyjskiej).

Jeden ze współczesnych prozaików z tzw. nurtu literatury kresowej, często wymieniany obok Konwickiego, Odojewskiego i Buczkowskiego. Prócz nostalgicznej prozy wspomnieniowej (m.in. powieści zebrane w wydanym w 2006 r. tomie pt. Tryptyk Wileński) w latach 70. XX wieku tworzył również prozę eksperymentalną, oniryczną, zdradzającą jego zainteresowania fantasmagoriami francuskiej nouveau roman, z licznymi echami twórczości Białoszewskiego, Gombrowicza czy Konwickiego (czytelnymi zwłaszcza w powieściach Czteropalcy i To sen tylko, Danielu).

W latach 80. i 90. był publicystą katolickiego dwutygodnika „Gwiazda Morza”[1]

Zmarł w Gdańsku, pochowany na cmentarzu Srebrzysko (rejon IV, taras I-1a-40)[3].

Życie prywatne

Wraz z żoną Dominiką mieli troje dzieci: syna Macieja, doktora nauk historycznych[4][5], oraz dwie córki, Zofię i Agatę.

Twórczość

Zbiory opowiadań

  • 1962 Chłopiec o lisiej twarzy
  • 1967 Liście
  • 1969 Domy

Powieści

  • 1968 Ród Abaczów (wyd. 2 1971; wyd. 3 1979; wyd. 4 w trylogii pt. Saga Wileńska w 1992)
  • 1970 Biały karzeł (wyd. 2 1975)
  • 1973 To sen tylko, Danielu...
  • 1975 Dolina Hortensji (wyd. 2 1977; wyd. 3 1980; wyd. 4 w trylogii pt. Saga Wileńska 1992)
  • 1977 Czteropalcy
  • 1978 Markigo
  • 1982 Wilcze łąki (wyd. 2 w trylogii pt. Saga Wileńska 1992)
  • 1988 Ciotuleńka[6]
  • 1993 Wilio, w głębokościach morza[7]
  • 2000 Gorycz i sól morza[8]

Szkice literackie

  • 1970 Ludzie i krajobrazy
  • 1977 Dziennik intymny mego N.N.
  • 1987 Pożądanie Wzgórz Wiekuistych[9]
  • 1996 Ujrzane, w czasie zatrzymane[10]

Utwory dla dzieci i młodzieży

  • 1972 Kraina Sto Piątej Tajemnicy (wyd. 2 1977; wyd. 3 1988)
  • 1975 Ostatni rejs »Grubego Jana«
  • 1976 Dwaj dzielni z Plimplańskiego Lasu (wyd. 2 1981), na podstawie książki powstał później serial lalkowy Maurycy i Hawranek[11]
  • 1979 Straszne bliźnięta[12]
  • 1981 Opowieści z Bajkolandii[13]
  • 1982 Pan Tip-Top[14]
  • 1987 Latarnia dziadka Utopka[15]
  • 1988 Opowieść o wiernym pająku[16]

Odznaczenia i nagrody

Upamiętnienie

6 czerwca 2024 r. w Gdańsku Wrzeszczu na kamienicy przy ulicy Kościuszki 26 została odsłonięta tablica pamiątkowa z napisem po polsku i angielsku: W tym budynku w latach 1967–2010 żył i pracował Zbigniew Żakiewicz, wileńsko-gdański pisarz z „Doliny Hortensji”, publicysta, wykładowca akademicki, kronikarz życia kulturalnego miasta i piewca Miłosierdzia Bożego.[19]

Przypisy

  1. ↑ Właściwie urodzony w 1932, metrykę zmieniono w 1944.
  2. ↑ Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Gdańsku [online], old2.wbpg.org.pl [dostęp 2022-04-13].
  3. ↑ Zbigniew Żakiewicz. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-01-24].
  4. ↑ Promocja książek "W czasie zatrzymane" Żakiewicza i o Żakiewiczu - relacja | Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego [online], fil.ug.edu.pl [dostęp 2024-06-06].
  5. ↑ Maciej Żakiewicz [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2024-06-06] (pol.).
  6. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Ciotuleńka : opowieści żartobliwe, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Oddz. Gdański, 1988, ISBN 83-85011-32-3, OCLC 18635504 [dostęp 2022-04-13].
  7. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Wilio, w głębokościach morza, wyd. 1, Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1993, ISBN 83-03-03571-1, OCLC 30119129 [dostęp 2022-04-13].
  8. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Gorycz i sól morza : Gdańskie Smorgonie, Gdańsk: Wydawn. słowo/obraz terytoria, 2000, ISBN 83-87316-73-3, OCLC 50590783 [dostęp 2022-04-13].
  9. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Pożądanie wzgórz wiekuistych, Poznań: Pallottinum, [1987?], ISBN 83-7014-058-0, OCLC 38604231 [dostęp 2022-04-13].
  10. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Ujrzane, w czasie zatrzymane, wyd. 1, Gdańsk: Wydawn. Marabut, 1996, ISBN 83-85893-44-X, OCLC 36317652 [dostęp 2022-04-13].
  11. ↑ ''MAURYCY I HAWRANEK'' [online], filmpolski.pl.
  12. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Straszne bliźnięta, wyd. 1, Warszawa: Nasza księgarnia, 1979, ISBN 83-10-07547-2, OCLC 17127575 [dostęp 2022-04-13].
  13. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Opowieści z Bajkolandii, Gdańsk: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981.
  14. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Pan Tip-Top, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1982, ISBN 83-10-07791-2, OCLC 749441132 [dostęp 2022-04-13].
  15. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Latarnia, dziadka, utopka, wyd. 1, Warszawa: Czytelnik, 1987, ISBN 83-07-00954-5, OCLC 28406981 [dostęp 2022-04-13].
  16. ↑ Zbigniew Żakiewicz, Opowieść o wiernym pająku, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, [cop. 1988], ISBN 83-215-9850-1, OCLC 749987034 [dostęp 2022-04-13].
  17. ↑ a b Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-10-16] (pol.).
  18. ↑ Laureaci medalu księcia Mściwoja II [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-16].
  19. ↑ Maciej Żakiewicz, ZBIGNIEW ŻAKIEWICZ – PISARZ GDAŃSKA I WILNA, kwartalnik Znad Wilii, Wilno.2024.2(98), s. 67, https://www.znadwiliiwilno.lt/wp-content/uploads/2024/07/Znad-Wilii-2-98m.pdf, 2024 [dostęp 2024-07-24] (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Zmarł pisarz, publicysta i rusycysta Zbigniew Żakiewicz.
  • Pamięć – istotą zakorzenienia: z pisarzem Zbigniewem Żakiewiczem rozmawia Maciej Dęboróg-Bylczyński / Zbigniew Żakiewicz; rozm. przepr. M. D-B. // Pomerania. – 2007, nr 7–8, s. 36–37.
  • Tryptyk wileński / Zbigniew Żakiewicz. – Gdańsk, 2006. Rec.: W zakolu Wilii / Maciej Dęboróg-Bylczyński // Pomerania. – 2007, nr 7–8, s. 75–76.
  • Tatiana Czerska, Od małej ojczyzny do uniwersum - sacrum w twórczości Zbigniewa Żakiewicza, Szczecin 2006 (monografia poświęcona pisarzowi).
  • Maciej Dęboróg-Bylczyński, oprac. graf. Witold Wedecki, Pamięć, nostalgia, tożsamość. Kulturowe aspekty estetyki pogranicza w twórczości Zbigniewa Żakiewicza, Bydgoszcz 2011 (monografia).
  • Czytanie Żakiewicza, pod red. Tatiany Czerskiej i Renaty K. Łozowskiej, Szczecin 2012 (tom pokonferencyjny).

Read other articles:

1930 Illinois Fighting Illini football team

American college football season 1930 Illinois Fighting Illini footballConferenceBig Ten ConferenceRecord3–5 (1–4 Big Ten)Head coachRobert Zuppke (18th season)MVPStan BodmanCaptainOlaf E. RobinsonHome stadiumMemorial StadiumUniformSeasons← 19291931 → 1930 Big Ten Conference football standings vte Conf Overall Team W   L   T W   L   T No. 5 Michigan + 5 – 0 – 0 8 – 0 – 1 No. 4 Northwestern + 5 – 0 – 0 7...

 

Gerusalemme liberata

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Gerusalemme liberata (disambigua). Gerusalemme liberataAltri titoliGerusalemme conquistata Agostino Carracci (su disegno di Bernardo Castello), Frontespizio della prima edizione illustrata della Gerusalemme Liberata, Genova, 1590 AutoreTorquato Tasso 1ª ed. originale1581 GenerePoema SottogenerePoema eroico Lingua originaleitaliano AmbientazioneGerusalemme durante la prima crociata ProtagonistiGoffredo di Buglione AntagonistiSa...

 

Thu nhập cố định

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.Thị trường tài chính Thị trường đại chúng Sàn giao dịch Chứng khoán Thị trường trái phiếu Định giá trái phiếu Trái phiếu doanh nghiệp Thu nhập cố định Trái phiếu...

قناة بغداد الفضائية

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (مارس 2016) بغداد   معلومات عامة النوع ثقافية اجتماعية سياسية منوعة تركز على الشأن العراقي البلد  العراق اللغة عر...

 

قائمة أجرام المجموعة الشمسية مرتبة حسب الحجم

جزء من سلسلة مقالات حولالمجموعة الشمسية المكونات الشمس كوكب أقمار الكواكب الصغيرة كويكبات سحابة أورط سحابة هيلز مذنبات الكواكب عطارد الزهرة المريخ الأرض المشتري زحل نيبتون أورانوس القوائم المسافة من الشمس السطح الإهليلجي حسب الحجم الأقمار الطبيعية  بوابة المجموعة ا

 

Finger on the Trigger (film)

1965 film by Sidney W. Pink Finger on the TriggerVHS coverDirected bySidney W. PinkWritten bySidney W. PinkScreenplay byLuis de los ArcosStory by Luis de los Arcos Sidney W. Pink Produced bySidney W. PinkStarring Rory Calhoun Aldo Sambrell James Philbrook Leo Anchóriz Todd Martin CinematographyAntonio MacasoliEdited byMargarita de OchoaMusic byJosé SoláProductioncompanyFilms InternacionalesDistributed by Allied Artists Pictures Troma Entertainment Paramount British Pictures As Films S.A. C...

العلاقات الغيانية اللاتفية

العلاقات الغيانية اللاتفية غيانا لاتفيا   غيانا   لاتفيا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الغيانية اللاتفية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين غيانا ولاتفيا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة غيانا ل...

 

Арика-і-Паринакота

XV Регіон Арика-і-Паринакота —  Регіон  — XV Región de Arica y Parinacota Прапор Столиця Арика Найбільше місто Арика Країна  Чилі Межує з: сусідні адмінодиниці I Регіон Тарапака, Такна, Ла-Пас, Оруро ? Провінції АрикаПаринакота Офіційна мова Іспанська Населенн...

 

Course en ligne masculine de cyclisme sur route aux Jeux olympiques d'été de 1936

Cyclisme sur route aux Jeux olympiques d'été de 1936 Généralités Sport Cyclisme sur route Organisateur(s) CIO Lieu(x) Berlin Date 10 août 1936 Palmarès Tenant du titre Attilio Pavesi Vainqueur Robert Charpentier Deuxième Guy Lapébie Troisième Ernst Nievergelt Navigation Los Angeles 1932 Londres 1948 modifier La course en ligne masculine de cyclisme sur route, épreuve de cyclisme des Jeux olympiques d'été de 1936, a lieu le 10 août 1936 à Berlin en Allemagne. Elle s'est déroul...

Jake Hendriks

English actor This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article has an unclear citation style. The references used may be made clearer with a different or consistent style of citation and footnoting. (September 2009) (Learn how and when to remove this template message) This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding...

 

Diplomat chess

This article may contain improper references to user-generated content. Please help improve it by removing references to unreliable sources, where they are used inappropriately. (November 2021) (Learn how and when to remove this template message) Diplomat chessA diplomat chess game (with queen pieces used as diplomats)GenresChess variantPlayers2Setup time~1 minuteSkillsStrategy, tactics Diplomat chess is a chess variant invented by Carlos Martín-Fuertes in 2003 as a contribution to a contest...

 

Élection présidentielle américaine de 1924

1920 1928 Élection présidentielle américaine de 1924 4 novembre 1924 Type d’élection Élection présidentielle[a] Mandat Du 4 mars 1925 au 4 mars 1929 Corps électoral et résultats Population 114 109 000 Votants 29 092 624   48,9 %[1],[2],[3]  0,3 Calvin Coolidge – Parti républicain Colistier : Charles Dawes Voix 15 719 068 54,03 %  Grands électeurs 385 John W. Davis – Parti démocrate Colistier :...

Conservation-restoration of Thomas Eakins' The Gross Clinic

Ongoing treatment of an 1875 painting Prior to the 2010 restorationAfter the 2010 restoration The conservation-restoration of Thomas Eakins' The Gross Clinic refers to the on-going conservation-restoration treatments of American painter Thomas Eakins' 1875 painting The Gross Clinic throughout the 20th and 21st centuries. These treatments are a testament to the changing methodologies undertaken in the field of paintings conservation. The painting was subject to several conservation-restoration...

 

Формула-2 (с 2017)

Эта статья — о ныне существующей гоночной серии Формула-2 созданной на базе GP2. О ранее существовавшем чемпионате см. Формула-2 (2009—2012); о классе автомобильных гонок см. Формула-2; о гоночной серии проводимой с 2005 по 2016 годы см. GP2. Формула-2 Логотип ...

 

Taxi 4

2007 French filmTaxi 4Theatrical release posterDirected byGérard KrawczykWritten byLuc BessonProduced byLuc BessonLaurent PétinMichèle PétinStarringSamy NaceriFrédéric DiefenthalBernard FarcyJean-Christophe BouvetEdouard MontouteEmma Sjöberg-WiklundDjibril CisséFrançois DamiensJean-Luc CouchardDistributed byEuropaCorpRelease date 14 February 2007 (2007-02-14) Running time91 minutes, Director's Cut 97 minutesCountryFranceLanguageFrenchBudget$17.5 millionBox office$65.1 ...

Arab sign-language family

Family of sign languages across the Arab Middle East This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (May 2013) (Learn how and when to remove this template message) Arab sign languageGeographicdistributionMideast, North AfricaLinguistic classificationOne of the world's sign language familiesSubdivisions Levantine Sign Iraqi Sign Yemeni Sign Kuwaiti Sign Egypti...

 

Tutti a casa (album)

2011 studio album by Bassi MaestroTutti a casaStudio album by Bassi MaestroReleased20 December 2011GenreHip hopLength68:00LanguageItalianLabelSano BusinessProducerBassi Maestro, A&R and DJ ShoccaBassi Maestro chronology La lettera B(2009) Tutti a casa(2011) Stanno tutti bene(2012) Tutti a casa is the tenth studio album by the Italian rapper Bassi Maestro, released on 20 December 2011 under Sano Business. Track listing No.TitleProducer(s)Length1.Stanno tutti bene prelude #1Bassi Ma...

 

Ogudu

Suburb in Lagos, Nigeria Ogudu, Lagos Ogudu is a suburb in Ojota, Kosofe Local Government Lagos State, Nigeria. Ogudu GRA and Ogudu Orioke make up the neighbourhood of Ogudu. Ogudu which shares borders with Ifako, Ojota and Ketu, is one of the central and most sought after areas in Lagos as it is in close proximity to major areas in Lagos State. Ogudu also has a Government reserved area, known as Ogudu GRA which consists of exotic houses, a good road network, functional streetlights and ...

Colby Acuff

American singer-songwriter Colby AcuffBackground informationBirth nameColby Acuff[1]Born (1996-10-15) October 15, 1996 (age 27)OriginCoeur d’Alene, IdahoGenres Country[2] Honky-tonk[3] Occupation(s)Singer-songwriterInstruments Vocals guitar Years active2020-presentLabels Sony Websitehttps://www.colbyacuff.comMusical artist Colby Acuff (born October 15, 1996) is an American country singer-songwriter from Coeur d’Alene, Idaho. His major label debut album Western...

 

Ulhas River

River in Maharashtra, India See also: Ulhas (disambiguation) Ulhas RiverLocationCountryIndiaStateMaharashtraCitiesMumbai, ThanePhysical characteristicsSourceWestern Ghats • locationIndia Mouth  • locationArabian Sea, IndiaLength122 km (76 mi) The Ulhas River is a river in Maharashtra, India. It is in the Thane, Raigad, and Pune districts of that state. It flows north and west from it source to where it splits into Vasai Creek and Thane Creek...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!