Zagórz – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Zagórz z siedzibą GRN w Zagórzu (wówczas wsi) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie sanockim w woj. rzeszowskim na mocy uchwały nr 33/54 WRN w Rzeszowie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Zagórz, Wielopole, Zasław, Dolina, Stróże Wielkie i Zahutyń ze zniesionej gminy Sanok w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
31 grudnia 1959 (1 stycznia 1960[8]) z gromady Zagórz wyłączono: a) wieś Zahutyń, włączając ją do gromady Olchowce oraz b) wieś Stróże Wielkie, włączając ją do gromady Dąbrówka w tymże powiecie[9], po czym gromadę Zagórz zniesiono w związku z nadaniem jej statusu osiedla (w skład osiedla weszły miejscowości Zagórz, Dolina, Wielopole i Zasław)[10].
1 listopada 1972, w związku ze zniesieniem powiatu sanockiego, osiedle Zagórz weszło w skład nowo utworzonego powiatu miejskiego Sanok w tymże województwie[11]. 1 lutego 1977, po wyłączeniu z Sanoka, Zagórz otrzymał status miasta[12]; tego samego dnia w województwie krośnieńskim utworzono gminę Zagórz z obszaru zniesionej gminy Tarnawa Górna, sołectwa Mokre z gminy Komańcza oraz sołectw Niebieszczany, Stróże Małe i Stroże Wielkie z gminy Sanok[12][13]. Te trzy ostatnie sołectwa już po 2 miesiącach (1 kwietnia 1977) wyłączono z gminy Zagórz i włączono z powrotem do gminy Sanok[14].
Przypisy
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 33/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu sanockiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
- ↑ Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku (punkt 17) z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 34)
- ↑ Są pewno niejednoznaczności w chronologii: gromadę Zagórz zniesiono 31 grudnia 1959, podczas gdy 1 stycznia 1960 wyłączono z niej Zahutyń i Stróże Wielkie
- ↑ Uchwała Nr 10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 20 sierpnia 1959 r. w sprawie łączenia, zniesienia i tworzenia gromad oraz przeniesienia niektórych siedzib gromadzkich rad narodowych w województwie rzeszowskim w brzmieniu zatwierdzonym uchwałą Nr 451/59 Rady Ministrów z dnia 19 listopada 1959 r. w przedmiocie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 26 listopada 1959 r., Nr. 8, Poz. 78)
- ↑ Dz.U. z 1959 r. nr 65, poz. 388
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 43, poz. 274
- ↑ a b Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 10
- ↑ Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 11
- ↑ Dz.U. z 1977 r. nr 8, poz. 32
