Trzy Strzały

Symbol Trzech Strzał

Oryginalny symbol Trzech Strzał z 1932 roku, na plakacie wyborczym SPD

Członkowie Akcji Socjalistycznej z flagami, na których widnieje antyfaszystowski symbol trzech strzał

Trzy Strzały (niem. Drei Pfeile) – symbol zaprojektowany w 1931 roku przez Rosjanina Siergieja Czachotina i Niemca Carla Mierendorffa^[1] dla niemieckiej socjaldemokratycznej organizacji antyfaszystowskiej Front Żelazny^[2]. Jest jednym z symboli światowego ruchu antyfaszystowskiego^[2].

Symbolika

Pierwotnie Trzy Strzały miały symbolizować polityczną, ekonomiczną i fizyczną siłę robotników^[3], jednak według najpopularniejszej wersji oznaczają one trzy wrogie socjaldemokracji idee^[4][2]:

• monarchizm,
• faszyzm,
• komunizm.

Według interpretacji stosowanej przez Akcję Antyfaszystowską oznaczają one sprzeciw wobec^[5]:

• wojny,
• faszyzmu,
• nacjonalizmu.

W zamyśle autorów i zgodnie z pierwotną wykładnią miały one symbolizować socjaldemokratyczny ruch sprzeciwu wobec reakcji, kapitalizmu i faszyzmu^[2][6]. Miały też symbolizować jedność, aktywność i dyscyplinę, czyli to, co powinno charakteryzować przeciwników faszyzmu^[6]. W czasach kampanii wyborczych przed wybuchem II wojny światowej kojarzono je na przykład ze zbiorem: pokój, wolność i chleb; symbolem jedności, karności i aktywności proletariatu albo sprzeciwem wobec Hitlera, arystokracji i kapitalizmu^[6]. W listopadzie 1932 roku, produkowano nawet paczki papierosów z nadrukiem trzech strzał^[6].

Kiedy faszyści próbowali ośmieszyć trzy strzały, przemieniali je w znak trzech parasoli, w odpowiedzi antyfaszyści zaczęli strzały rysować bliżej siebie, tak, aby się nic nie zmieściło wewnątrz^[6]. W odpowiedzi naziści rysowali na plakatach trzy strzały przełamane pośrodku i umieszczali nad nimi swastykę^[6]. W kontrze dorabiano ostrza w miejscu przełamania strzał, a swastykę przebijano na wylot^[6].

Historia

W 1931 roku Czachotkin, wspólnie z działaczem Socjaldemokratycznej Partii Niemiec Carlem Mierendorffem, postanowili wykorzystać naukowe analizy nazistowskiej propagandy do stworzenia symbolu dla niemieckiego ruchu socjaldemokratycznego^[2]. Uruchomili kampanię zatytułowaną „Trzy strzały przeciw swastyce”, w ramach której po raz pierwszy zaczęto powszechnie używać symbolu trzech strzał^[2].

Czachotkin twierdził, że bezpośrednią inspiracją dla symbolu był obraz, który zobaczył w Heidelbergu: namalowana na murze swastyka, którą ktoś przekreślił za pomocą kredy – świadectwo wizualnej walki partyzanckiej toczącej się w przestrzeni publicznej^[2]. Czachotkin uważał też, że trzy strzały jako znak zawsze będą silniejsze od symbolu nazistowskiego, niezależnie od tego czy zostaną umieszczone nad czy pod nim: nawet gdyby ktoś próbował zamalować trzy strzały za pomocą swastyki to ta wciąż wyglądałaby na przebitą liniami logotypu^[2][6].

W czerwcu 1932 roku trzy strzały stały się oficjalnym znakiem Frontu Żelaznego^[2]. Z symbolu szybko zaczęła korzystać także sama Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, która użyła go na plakacie wyborczym z listopada 1932 roku^[2]. W tej wersji trzy strzały przebijały symbole Komunistycznej Partii Niemiec, monarchistycznej frakcji Niemieckiej Partii Centrum oraz Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników atakując ich liderów: odpowiednio Ernsta Thälmanna, Franza von Papena oraz Adolfa Hitlera^[2].

W latach 30. używały go liczne socjalistyczne i socjaldemokratyczne organizacje i partie polityczne, między innymi Francuska Sekcja Międzynarodówki Robotniczej, francuska Partia Socjalistyczna Robotników i Chłopów, Socjaldemokratyczna Partia Austrii (SPÖ) czy Ogólno-Żydowski Związek Robotniczy „Bund” w Polsce. Większość z nich w okresie powojennym przestała istnieć albo zaniechała używania trzech strzał jako oficjalnego symbolu w czasie przemian jakie przeszły one w drugiej połowie XX wieku^[2].

We wrześniu 1932 roku, na zjeździe w Liège, znak ten przyjęła Socjalistyczna Międzynarodówka Sportu Robotniczego, zrzeszająca robotnicze stowarzyszenia sportowe^[6]. Piłkarski zespół robotników z Warszawy, który w listopadzie 1933 roku rozegrał towarzyski mecz w Gdańsku miał w klapy wpięty symbol, „ku nienawiści band hitlerowskich”^[6].

Trzy Strzały są powszechnie używane przez ugrupowania lewicowe i antyfaszystowskie^[7] na przykład Socjaldemokratyczną Partię Austrii^[8], są elementem logotypu portugalskiej Partii Socjaldemokratycznej^[2]. Przestały być jednak oficjalnym symbolem części partii między innymi SPÖ i francuskiej Partii Socjalistycznej^[9]. W Polsce używają ich między innymi Polska Partia Socjalistyczna i Akcja Socjalistyczna^[10].

Galeria

• 
  Najbardziej popularne przedstawienie Trzech Strzał
• 
  Symbol Frontu Żelaznego
• 
  Symbol SFIO
• 
  Symbol SDAPÖ (używany w tej formie przez większość lewicowych partii stosujących go)
• 
  Sztandar Frontu Żelaznego i Czerwonego Związku Bojowników Frontowych w brunszwickim muzeum
• 
  Symbol Czerwonych i Anarchistycznych Skinheadów
• 
  Flaga SPÖ (używana także przez większość partii i organizacji lewicowych)
• 
  Symbol PSPO
• 
  Logo polsko-litewsko-rosyjskiej partii Bund

Zobacz multimedia związane z tematem: Trzy Strzały

Symbole podobne

Sześć Strzał - symbol CHP

Socjaldemokratyczna Republikańska Partia Ludowa w Turcji od początku swojego istnienia używa jako symbolu Sześć Strzał symbolizujących idee kemalizmu: republikanizm, równość, laicyzm, reformizm, nacjonalizm^[11] i etatyzm.

Zobacz też

• symbolika anarchistyczna

Przypisy

1. Przemysław Leniak: Graficzne symbole PPS – znaczki organizacyjne cz. II. leniak.salon24.pl, 2015-03-12. s. 2.
2. Trzy strzały – Rok antyfaszystowski [online], rokantyfaszystowski.org [dostęp 2020-06-27] .
3. Die Eiserne Front [online], www.reichsbanner.de [dostęp 2019-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-07]  (niem.).
4. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
5. Symbol Trzech Strzał [online], Pod Brukiem Leży Plaża [dostęp 2018-12-09]  (pol.).
6. Trzy strzały przeciw faszystom [online], Przegląd, 12 stycznia 2020 [dostęp 2020-06-27]  (pol.).
7. Symbol Trzech Strzał. „Pod Brukiem Leży Plaża”. 2/2014, 2014. Warszawa. [dostęp 2016-09-07]. brak numeru strony
8. Parteisymbole | Symbole | Kunst und Kultur im Austria-Forum [online], austria-forum.org [dostęp 2018-12-09]  (niem.).
9. MauriceM. Agulhon MauriceM., AnnetteA. Becker AnnetteA., EvelyneE. Cohen EvelyneE., La République en représentations [online], Google Bokks [dostęp 2018-12-09] .
10. TomaszT. Truskawa TomaszT., Niech się święci 1 maja! [online], Niezalezna.pl, 1 maja 2015 .
11. Nacjonalizm w lewicowej definicji Kemala Atatürka oznacza jedność narodu tureckiego i jego swobodny dostęp do nauki i kultury. Różni się więc od klasycznego prawicowego nacjonalizmu – panturkizmu.