Placówka Straży Celnej „Gdynia”

Placówka SC „Gdynia”

Historia
Państwo	Polska
Tradycje
Kontynuacja	Placówka SG I linii „Gdynia”
Organizacja
Dyslokacja	Gdynia
Formacja	Straż Celna
Podległość	Komisariat SC „Chylonia”

Komisariat Chylonia

Placówka Straży Celnej „Gdynia” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca w okresie międzywojennym służbę ochronną na granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. W 1921 roku w Chyloni stacjonował sztab 1 kompanii 19 batalionu celnego. 1 kompania celna wystawiła między innymi placówkę w Gdyni^[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[4]. Placówka Straży Celnej „Gdynia” weszła w podporządkowanie komisariatu Straży Celnej „Chylonia” z Inspektoratu SC „Wejherowo”^[5].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej^[6]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Ochronę północnej, zachodniej i południowej granicy państwa przejęła powołana z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczna^[7]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Gdynia”. Placówka Straży Granicznej I linii „Gdynia” znalazła się w jego strukturze^[8].

Służba graniczna

Sąsiednie placówki

• placówka Straży Celnej „Oksywie” ⇔ placówka Straży Celnej „Pierwoszyno” – 1926^[9] 

Funkcjonariusze placówki

Kierownicy placówki

stopień	imię i nazwisko, numer	okres pełnienia służby	kolejne stanowisko
przodownik	Ignacy Pawlaczyk (781)[a]	był w 1926[10]

Obsada personalna placówki w 1926^[10]:

• przodownik Ignacy Pawlaczyk (781)
• starszy strażnik Antoni Leonarczyk (694)
• strażnik Józef Szymański (866)
• strażnik Józef Jakubiak (598)
• strażnik Jan Grandke (503)
• strażnik Karol Knop (525)
• strażnik Franciszek Kolasa (965)
• strażnik Władysław Kitłowski (2935)
• strażnik Walenty Nowaczyk (1998)
• strażnik Mieczysław Łoża (1952)
• strażnik Antoni Jędrzejczak (3153)
• strażnik Adolf Nandzik (3340)

Uwagi

1. Przy nazwiskach w nawiasach podano numery służbowe funkcjonariuszy Straży Celnej^[10]

Przypisy

1. Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
2. Piekarz 2017 ↓, s. 28.
3. OdeB batalionów celnych ↓, s. 19bc.
4. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
5. Kozłowski 2012 ↓, s. 29.
6. Kula 1994 ↓, s. 40.
7. Goryński 2012 ↓, s. 226.
8. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 18.
9. WIG – mapa operacyjna Polski 1:300 000 ↓.
10. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 221.

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743.
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928–1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Mapa operacyjna, 1:300 000, arkusz 44, 1933 → Wojskowy Instytut Geograficzny. Warszawa 1933.