Pałac Krzeczunowiczów w Bołszowcach

Pałac Krzeczunowiczów
w Bołszowcach
Ilustracja
Fasada pałacu od strony parku
Państwo

 Ukraina

Obwód

 iwanofrankiwski

Miejscowość

Bołszowce

Adres

ul. Sadowa 3

Styl architektoniczny

neoklasycyzm

Architekt

Tadeusz Mokłowski

Inwestor

Kornel Krzeczunowicz

Rozpoczęcie budowy

1926

Ukończenie budowy

1929

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego
Mapa konturowa obwodu iwanofrankiwskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac Krzeczunowiczóww Bołszowcach”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac Krzeczunowiczóww Bołszowcach”
Ziemia49°11′04,1549″N 24°44′18,6262″E/49,184487 24,738507
Pałac Krzeczunowiczów od frontu

Pałac Krzeczunowiczówneoklasycystyczny pałac we wsi Bołszowce w obwodzie iwanofrankiwskim na Ukrainie, zbudowany w latach 1926–1929, początkowo siedziba rodowa polskiej rodziny szlacheckiej Krzeczunowiczów.

Historia budowy

Pałac został wzniesiony na miejscu dawnego majątku rodzinnego Małeckich, wybudowanego ok. 1800 roku[1]. Rodzina Krzeczunowiczów, która na początku XIX wieku stała się spadkobiercą Bołszowiec, odziedziczyła także kilkakrotnie przebudowywany pałac[1]. W połowie XIX wieku dwór był trzypiętrowym, prostokątnym budynkiem z podwyższonym środkowym i dwoma bocznymi ryzalitami[2].

Podczas I wojny światowej dworek Małeckich został praktycznie całkowicie zniszczony[1]. W latach 1926–1929 Kornel Krzeczunowicz ufundował tutaj nowy budynek, zaprojektowany przez polskiego architekta Tadeusza Mokłowskiego, nadając mu pałacowy wygląd[3].

Całkowity koszt budowy pałacu sięgnął około 1,8 mln ówczesnych złotych. Do budowy swojej posiadłości Kornel Krzeczunowicz wykorzystał ten sam rodzaj kamienia, z którego zbudowano zamek króla Daniela w Haliczu[4].

Cechy architektoniczne pałacu

Budynek przypomina typowe kresowe rezydencje z przełomu XVIII i XIX wieku. Przejrzysta architektura głównej fasady pozwala sklasyfikować pałac jako przedstawiciela drugiej fali neoklasycyzmu[3]. Polski badacz zespołów pałacowych i parkowych na Kresach Roman Aftanazy w dziele Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej (tom 7) szczegółowo opisał cechy architektoniczne pałacu w Bołszowcach:

Nowy prostokątny dwór prezentował się mniej dostojnie od strony wejścia niż od tyłu. W jego jednościennej fasadzie z przodu znajdowały się trzy osiowe występy, do których przylegał czterokolumnowy portyk joński, zwieńczony prostokątnym frontem. [...] Tylna fasada wyglądała bardziej monumentalnie. W pobliżu wyraźnego środkowego ryzalitu, z otworami okiennymi wypełnionymi jońskimi pilastrami, znajdowały się dwa boczne ryzality, znacznie wyższe niż reszta budynku, z zakrytymi narożnikami pilastra i oddzielnymi daszkami. [...] Do centralnej części pałacu przylegał duży taras otoczony kamienną balustradą z monumentalnymi dwustronnymi schodami prowadzącymi do parku. [...] Pałac przykryty jest łamanym, czterospadowym dachem, u dołu którego znajdowały się okna pokoi na poddaszu[5].

Rodzina Krzeczunowiczów

Krzeczunowicze byli rodziną kupiecką pochodzenia ormiańskiego. Przybyli do Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII wieku na zaproszenie starosty halickiego Andrzeja Potockiego, założyciela miasta Stanisławowa (obecnie Iwano-Frankiwsk). Jako znani i poważani kupcy, Krzeczunowicze szybko zyskali autorytet w całej Galicji. W 1785 roku dekretem cesarza Józefa II rodzinie Krzeczunowiczów nadano szlachectwo i własny herb[4].

Na początku XIX wieku nestor rodu, Walerian Krzeczunowicz (1790–1866) został spadkobiercą Bołszowiec. Jego syn Kornel starszy (1815–1881), a także wnuk Aleksander (1863–1922) byli posłami na Sejm Galicyjski. Odbudowę rodzinnej miejscowości po zniszczeniach I wojny światowej rozpoczął Aleksander, o którym mieszkańcy mawiali, że „zastał Bołszowce drewniane, a zostawił murowane”[4]. Po jego śmierci w 1922 roku, syn Kornel młodszy (1894–1988) kontynuował dzieło swojego ojca[3].

Oprócz budowy nowego dworu, do wybuchu II wojny światowej na koszt Krzeczunowiczów w Bołszowcach zbudowano ponad 130 budynków gospodarczych, wzniesiono nowy młyn i założono lokalne łowiska. Według późniejszych szacunków, odbudowa i rewaloryzacja miejscowości w dwudziestoleciu międzywojennym kosztowała Krzeczunowiczów około 7 mln złotych[4].

W 1939 roku Kornel Krzeczunowicz wyemigrował wraz z rodziną do Wielkiej Brytanii, gdzie mieszkał przez resztę życia[3]. Jego synem był Andrzej Krzeczunowicz, polski dziennikarz i dyplomata, wieloletni pracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, ambasador RP w Belgii i Luksemburgu, przy NATO i Unii Zachodnioeuropejskiej, prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie[6].

Współczesność

Po II wojnie światowej pałac w Bołszowcach przez długi czas służył jako lokalny szpital (do połowy lat 90.). Obecnie znajduje się tam dom spokojnej starości. Pałac nie ma dziś oficjalnego statusu zabytku, a zabudowania, od dawna nieremontowane, znajdują się w fatalnym stanie technicznym, co przekłada się na niskie warunki bytowe mieszkańców ośrodka[7][8][9].

Przypisy

  1. a b c Більшівці. Більшівцівська громада. [dostęp 2019-11-01]. (ukr.).
  2. Андрій Гусак: Сторінками історії містечка Більшівці. Галич давній сучасний, 28.10.2017. [dostęp 2019-11-05]. (ukr.).
  3. a b c d Віра Гембарська: Більшівці. Путівник. Бурштин: Диволюб, 2002, s. 51–57. (ukr.).
  4. a b c d Andrzej Krzeczunowicz: Bołszowce. Wspomnienie z dzieciństwa na Kresach. Warszawa: DiG, 2004.
  5. Roman Aftanazy: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Tom 7. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1993.
  6. Z pochodzenia Ormianin, z narodowości Polak. Ród Krzeczunowiczów w służbie Polsce [online], klubjagiellonski.pl [dostęp 2022-10-23] (pol.).
  7. Мар'яна Іванців: Лікарня жахів: журналісти показали будинок перестарілих в Більшівцях. МІСТО, 17.01.2018. [dostęp 2019-10-06]. (ukr.).
  8. Забуті Богом і людьми: підопічні будинку для людей похилого віку в Більшівцях живуть у жахливих умовах. KURS, 19.12.2017. [dostęp 2019-10-06]. (ukr.).
  9. Журналісти показали жахливі умови будинку для людей похилого віку у Більшівцях. Вікна, 05.01.2018. [dostęp 2019-10-06]. (ukr.).

Bibliografia

  • Roman Aftanazy: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Tom 7. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1993.
  • Andrzej Krzeczunowicz: Bołszowce. Wspomnienie z dzieciństwa na Kresach. Warszawa: DiG, 2004.
  • Віра Гембарська: Більшівці. Путівник. Бурштин: Диволюб, 2002, s. 51–57. (ukr.).

Read other articles:

Halaman ini berisi artikel tentang singel JKT48. Untuk album Baron Soulmates, lihat Flying High. Untuk konser ulang tahun JKT48, lihat JKT48 11th Anniversary Concert Flying High. Flying HighSingel oleh JKT48BahasaInggrisSisi-AFlying HighDirilis17 Juni 2022FormatMedia penyiaranCDDirekam2022Studio Pineapple Associates Inc. (Tokyo, Jepang) (Video musik Flying High)GenreIndo Pop, EDMDurasi3:50LabelIndonesia Musik NusantaraKomponis musikMatt Rad [en] August Rigo [en]Lirik...

 

Cet article est une ébauche concernant un homme politique chypriote. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Níkos Christodoulídis(el) Νίκος Χριστοδουλίδης Níkos Khristodoulídis en 2023. Fonctions Président de la république de Chypre En fonction depuis le 28 février 2023(9 mois et 6 jours) Élection 12 février 2023 Gouvernement Christodoulídis Coalition DIKO-EDEK-DIP...

 

This article is about a competitive event for hunting dogs. For a scientific examination of an intervention in the real world, see field experiment. A field trial meeting at Bala, North Wales by George Earl A field trial is a competitive event for gun dogs. Field trials are conducted for pointing dogs and setters, retrievers and spaniels, with each assessing the different types various working traits. In the United States, field trials are also conducted for basset hounds, beagles, and dachsh...

Familia damara en Damaralandia. Damara, damaqua o dama es un grupo étnico del centro y sur de Namibia. Su origen constituye una incógnita para los antropólogos, pues comparten el idioma de chasquidos de los san y los nama (el namaqua), pero no están relacionados con estos más allá de ser vecinos y compartir el idioma, siendo todas sus demás características similares a los bantú que vinieron del este (apariencia y cultura). Esto hace pensar que puedan haber sido el primer grupo bantú...

 

LeukoplakiaLeukoplakia di bagian dalam pipi.Informasi umumNama lainLeucoplakia,[1] leukokeratosis,[1] leukoplakia idiopatik,[2] leukoplasia,[1] keratosis idiopatik,[3] bercak putih idiopatik[3]SpesialisasiOtolaringologi, kedokteran gigiPenyebabTidak diketahui[4]Faktor risikoMerokok, mengunyah tembakau, alkohol berlebihan, mengunyah pinang[5][6]Aspek klinisGejala dan tandaBercak putih yang menempel kuat pada selaput lendir...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Arthur Takes a Stand – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2020) (Learn how and when to remove this template message) 4th episode of the 21st season of Arthur Arthur Takes a StandArthur episodeTitle cardEpisode no.Season 21Episode 4bWritte...

Multinational automotive manufacturing conglomerate This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article may be in need of reorganization to comply with Wikipedia's layout guidelines. Please help by editing the article to make improvements to the overall structure. (December 2020) (Learn how and when to remove this template message) This article needs to be updated. Please help up...

 

De facto embassy of Taiwan in Australia Taipei Economic and Cultural Office in Australia駐澳大利亞代表處Agency overviewFormed1988 (as Taiwan Marketing Services)[1]1991 (as Taipei Economic and Cultural Office)[1]Jurisdiction Australia Tuvalu Nauru Solomon IslandsHeadquartersBarton, Canberra, CanberraAgency executiveDouglas Yu-tien Hsu [zh], Representative[2]WebsiteTaipei Economic and Cultural Office in Australia The Taipei Econom...

 

Market structure with a single firm dominating the market This article is about the economic term. For the board game based on this concept, see Monopoly (game). For other uses, see Monopoly (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Monopoly – news · newspapers · books · scholar · JST...

Technique used in strategic planning and futurology Futures studies Concepts Accelerating change Cashless society Existential risk Future Earth Mathematics Race Climate Space exploration Universe Kardashev scale Moore's law Resource depletion Singularity Techniques Backcasting Causal layered analysis Chain-linked model Consensus forecast Cross impact analysis Delphi Real-time Delphi Foresight Future-proof Futures wheel Futures workshops Horizon scanning Reference class forecasting Scenario pl...

 

Season of television series Season of television series Ang ProbinsyanoSeason 2First version of Season 2's title card.StarringCoco MartinCountry of originPhilippinesNo. of episodes166ReleaseOriginal networkABS-CBNOriginal releaseOctober 3, 2016 (2016-10-03) –May 24, 2017 (2017-05-24)Season chronology← PreviousSeason 1 Next →Season 3 List of episodes The second season of Ang Probinsyano, a Philippine action drama television series on ABS-CBN, premiered on October...

 

2008 video gameVioletViolet being played in a modern interpreter.Developer(s)Jeremy FreesePublisher(s)Jeremy FreeseDesigner(s)Jeremy FreeseEngineZ-machineRelease2008Genre(s)Interactive Fiction, AdventureMode(s)Single player Violet is a work of interactive fiction by American author Jeremy Freese.[1] It is a one-room puzzle game.[1] Plot The protagonist of Violet is a graduate student trying to write 1,000 words for his dissertation.[2] The protagonist's girlfriend, Vio...

Constituency of National Assembly of Zambia Politics of Zambia Constitution Human rights Government President Hakainde Hichilema Vice-President Mutale Nalumango Cabinet Legislature National Assembly Speaker: Nelly Mutti Constituencies Elections General 1964 1968 1973 1978 1983 1988 1991 1996 2001 2006 2011 2016 2021 Presidential 2008 2015 Referendums 1969 2016 Political parties By-elections Administrative divisions Provinces Districts Foreign relations Ministry of Foreign Affairs Minister: Jo...

 

El Obispado de Chiemsee (en alemán, Bistum Chiemsee, en latín, Dioecesis Chiemensis) fue una antigua y pequeña diócesis de la Iglesia católica cuya sede estaba situada en los monasterios construidos en las islas del lago bávaro de Chiemsee, en Alemania. La diócesis fue establecida en 1216 desgajando 10 parroquias del Arzobispado de Salzburgo y desapareció en 1808 como resultado de la secularización de territorios eclesiásticos en el Sacro Imperio Romano Germánico. El territorio de ...

 

1981 novel by John Coyne Hobgoblin AuthorJohn CoyneCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreHorrorPublication date1981Media typePrint (Hardback & Paperback) Hobgoblin is a 1981 horror novel by American writer John Coyne about Scott Gardiner, a teenaged boy who becomes obsessed with Hobgoblin, a fantasy roleplaying game based on Irish mythology, as his life in the game and in reality slowly blend. Description Like the contemporaneously-published Mazes and Monsters by Rona Jaffe, this i...

1990 Indonesian filmSoerabaia 45Theatrical posterDirected byImam TantowiWritten byImam TantowiStarring Nyoman Swadayani Sasetyo Wilutomo Leo Kristi Juari Sanjaya Usman Effendy Tuty Kusnandar CinematographyMax J. PakasiEdited byJanis BadarMusic byIdris SardiDistributed bySinar Permatamas FilmRelease date 1990 (1990) Running time123 minutesCountryIndonesiaLanguageIndonesian Soerabaia 45 is an Indonesian film released in 1990. The film was directed by Imam Tantowi and starred Nyoman Swadaya...

 

Pour les articles homonymes, voir Jean de Bueil. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Certaines informations figurant dans cet article ou cette section devraient être mieux reliées aux sources mentionnées dans les sections « Bibliographie », « Sources » ou « Liens externes » (septembre 2014). Vous pouvez améliorer la vérifiabilité en associant ces informations à des références à l'aide d'appels de notes....

 

Big Momma's House 2Poster film untuk Big Momma's House 2SutradaraJohn WhitesellProduserDavid T. FriendlyMichael GreenDitulis olehDon RhymerPemeranMartin LawrenceNia LongEmily ProcterZachary LeviMark MosesPenata musikGeorge S. ClintonSinematograferMark IrwinPenyuntingPriscilla Nedd-FriendlyDistributor20th Century FoxRegency EnterprisesTanggal rilis27 Januari 2006Durasi99 menitBahasaEnglishPrekuelBig Momma's House (2000)IMDbInformasi di IMDb Big Momma's House 2 adalah film bergenre komedi...

Project Superhero AuthorE. Paul ZehrLanguageEnglishSubjectSuperhero, Debate, and DiaryGenreChildren's literaturePublisherECW PressPublication date2014Publication placeCanadaMedia typePrint (Hardcover)Pages224ISBN978-1-77041-180-7OCLC869266615 Project Superhero is a 2014 children's fiction/non-fiction hybrid book written by neuroscientist E. Paul Zehr and illustrated by Kris Pearn. It was first published in hardcover print in September 2014 by ECW Press. In 2015, the book was awarded a si...

 

Oleg Tsariov Información personalNacimiento 2 de junio de 1970 (54 años)Dnipró (Unión Soviética) Nacionalidad Soviética (1970-1991) y ucraniana (desde 1991)EducaciónEducado en Instituto de Ingeniería Física de Moscú Información profesionalOcupación Político y empresario Área Político Cargos ocupados Diputado de Ucrania (2002-2006)Diputado de Ucrania (2006-2007)Diputado de Ucrania (2007-2012)Diputado de Ucrania por Electoral district #40 (2012-2014)...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!