Lorens

Lorens

nobel ← lorens → rutherford
Lu ↑ Lr ↓ Upt 103 Lr
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	lorens, Lr, 103 (łac. lawrencium)
Grupa, okres, blok	–, 7, d
Stopień utlenienia	III
Właściwości metaliczne	aktynowiec
Masa atomowa	[262][1][a]
Numer CAS	22537-19-5
PubChem	31192
Właściwości atomowe Konfiguracja elektronowa [Rn]5f^147s^27p^1 (przewidywana) Zapełnienie powłok 2, 8, 18, 32, 32, 8, 3 (wizualizacja powłok) Elektroujemność • w skali Paulinga 1,3 Potencjały jonizacyjne I 443,8 kJ/mol II 1428 kJ/mol III 2219,1 kJ/mol
Najbardziej stabilne izotopy izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. ^255Lr {syn.} 21,5 s α 8,37 ^251Md ^256Lr {syn.} 27 s α 8,32 ^252Md ^260Lr {syn.} 2,7 min α 8,04 ^256Md ^261Lr {syn.} 44 min SF ^262Lr {syn.} 3,6 h w.e. ^262No ^266Lr {syn.} ~11 h SF
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.

Ernest O. Lawrence

Lorens (Lr, łac. lawrencium), dawniej oznaczany także Lw – syntetyczny pierwiastek chemiczny, nieposiadający stabilnych izotopów i niewystępujący w przyrodzie. Nazwa pochodzi od nazwiska fizyka Ernesta O. Lawrence’a.

Zgodnie z terminologią IUPAC lorens jest zaliczany do aktynowców. Także zgodnie z terminologią IUPAC należy on do bloku d^[2], przez co jest jedynym aktynowcem z okresu 7, który nie należy do bloku f. Poprzez przynależność do bloku d, należy on do grupy skandowców.

Według reguły Madelunga, konfiguracja elektronowa lorensu w stanie podstawowym powinna posiadać jeden elektron na podpowłoce 6d. Jednakże ze względu na efekty relatywistyczne przewiduje się, że w stanie podstawowym lorens posiada jeden elektron na podpowłoce 7p^[3]. Rzeczywista konfiguracja nie została dotąd zbadana, ze względu na krótki czas życia znanych izotopów.

Historia odkrycia

Pierwiastek ten został otrzymany przez Alberta Ghiorso, Torbjørna Sikkelanda, Almona Larsha i Roberta M. Latimera 14 lutego 1961 r. w Berkeley Radiation Laboratory, na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Został otrzymany przez bombardowanie próbki 3 miligramów mieszaniny 3 izotopów kalifornu jonami ¹⁰B i ¹¹B z użyciem akceleratora HILAC^[4]. Otrzymana próbka pierwiastka pozwoliła na detekcję jego istnienia, ale nie było możliwości zbadania jego własności chemicznych.

Zobacz też

• Klasyfikacja lantanowców i aktynowców

Uwagi

1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 262,10962 u (262
   Lr). Zob. Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.

Przypisy

1. ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI: 10.1515/pac-2019-0603  (ang.).
2. Mendeleev’s Periodic Table Is Finally Completed and What To Do about Group 3. IUPAC. [dostęp 2014-05-11].
3. E. Eliav, U. Kaldor, Y. Ishikawa. Transition energies of ytterbium, lutetium, and lawrencium by the relativistic coupled-cluster method. „Phys. Rev. A”. 52, s. 291–296, 1995. DOI: 10.1103/PhysRevA.52.291. 
4. Albert Ghiorso, Torbjørn Sikkeland Sikkeland, Almon E. Larsh, Robert M. Latimer. New Element, Lawrencium, Atomic Number 103. „Physical Review Letters”. 6. 9. s. 473–475. 

Kontrola autorytatywna (pierwiastek chemiczny):

• GND: 4166972-1

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: science/lawrencium
• Treccani: laurenzio
• SNL: lawrencium
• Catalana: 0118987
• DSDE: lawrencium