Konstanty Damrot (niem. Constantin Damroth[1]) ps. Czesław Lubiński (ur. 13 września 1841 w Lublińcu, zm. 5 marca 1895 w Pilchowicach k. Gliwic) – duchowny katolicki, poeta, pisarz i działacz górnośląski.
Życiorys
Urodził się w wielodzietnej rodzinie chłopskiej w Lublińcu jako syn Konstantego oraz Karoliny z domu Jüttner. O jego edukację zadbał krewny, ks. Juliusz Jüttner, który umieścił go w sierocińcu przy katolickim seminarium nauczycielskim w Paradyżu (obecna nazwa tej miejscowości: Gościkowo). Damrot zdał maturę w 1862 w gimnazjum w Opolu. Następnie studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W czasie studiów był aktywnym członkiem Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego oraz Koła Górnoślązaków, które przekształcił w Towarzystwo Polskich Górnoślązaków. W 1864 przeniósł się na Wydział Teologiczny, lecz wkrótce został wcielony do wojska i wziął udział w wojnie duńsko-pruskiej[2].
W 1867 roku otrzymał święcenia kapłańskie i objął wikariat w Opolu. W 1870 przeniósł się do Kościerzyny na Pomorzu, gdzie przez 13 lat pełnił funkcję dyrektora Katolickiego Seminarium Nauczycielskiego[3]. W 1884 powrócił na Górny Śląsk i pracował na stanowisku dyrektora Seminarium Nauczycielskiego w Opolu. Był czynnym członkiem Związku Opolskiej Inteligencji Philomatia.
Przyjaźnił się z Karolem Miarką starszym. W 1891 roku przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Pilchowicach, gdzie zmarł.
Twórczość
Konstanty Damrot publikował swoje dzieła pod pseudonimem Czesław Lubiński, dzięki czemu uniknął prześladowań ze strony władz pruskich. Książka Szkice z ziemi i historii Prus Królewskich wydana w Gdańsku w roku 1886 wzbudziła niepokój władz, które nie mogąc zidentyfikować autora, osadziły w więzieniu wydawcę „za wyszydzanie kościoła protestanckiego, obrazę rejencji oraz podsycanie nienawiści plemiennej” oraz skonfiskowały cały nakład książki[4].
Poezje Damrota ukazywały się w kalendarzach oraz czasopismach, m.in. w „Chacie”, „Dzienniku Chicagoskim” i „Pielgrzymie”. Był autorem popularnej pieśni patriotycznej „Długo nasz Śląsk ukochany...” śpiewanej na melodię polskiego hymnu narodowego oraz antybismarckowskiej fraszki „Przemoc i prawo”.
Dzieła
Zbiory poetyckie
Książki religijne
Historia
Upamiętnienie
Patron szkół podstawowych w Lubecku (okolice Lublińca) i w Rudzie Śląskiej oraz ulic w:
Przypisy
- ↑ Bazy Biblioteki Narodowej. Baza: Przewodnik Bibliograficzny.
- ↑ JerzyJ. Oleksiński JerzyJ., I nie ustali w walce, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1980, s. 171, ISBN 83-10-07610-X, OCLC 830955231 .
- ↑ „Literatura Polska. Przewodnik encyklopedyczny” Tom I, PWN, Warszawa 1984, ISBN 83-01-01520-9 hasło Konstanty Damrot, str. 176.
- ↑ JerzyJ. Oleksiński JerzyJ., I nie ustali w walce, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1980, s. 174, ISBN 83-10-07610-X, OCLC 830955231 .
- ↑ KonstantyK. Damrot KonstantyK., Dzieje biblijne Starego i Nowego Testamentu dla szkół katolickich, wyd. impr. 1923 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-24] .
Bibliografia
- RajmundR. Hanke RajmundR., Słownik polskiego śpiewactwa Górnego Śląska od Wiosny Ludów do przełomu tysiącleci, Katowice: Śląska Biblioteka Muzyczna, 2001, ISBN 83-907243-3-2, OCLC 297543168 . Brak numerów stron w książce
- Zasłużeni ludzie Pomorza Nadwiślańskiego z okresu zaboru pruskiego. Szkice biograficzne, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 1979. ISBN 83-04-00132-2.
- Katalog Biblioteki Narodowej
- J. Kajtoch, „Konstanty Damrot. Życie i twórczość literacka”, Katowice 1968 – pełny tekst monografii w Małopolskiej Bibliotece Cyfrowej.
- Jerzy Oleksiński, „I nie ustali w walce”, Nasza Księgarnia, Warszawa 1980, ISBN 978-83-10-07610-6, hasło „Konstanty Damrot” str.171-176.
- „Literatura Polska. Przewodnik encyklopedyczny” Tom I, PWN, Warszawa 1984, ISBN 83-01-01520-9 hasło Konstanty Damrot, str. 176.
Linki zewnętrzne
