W wielu językach nazywany laurem aleksandryjskim lub laurem poetów, ponieważ jego długie i elastyczne pędy były wykorzystywane do plecenia wieńców laurowych, którymi koronowano poetów i sportowców[4], w tym według mitologii greckiejParysa (Aleksandra)[6]. Uważano, że wieniec laurowy noszony przez Juliusza Cezara w celu ukrycia jego łysiny, również pleciony był z pędów lauru aleksandryjskiego[6], jednak ułożenie owoców na wieńcach uwiecznionych na niektórych antycznych popiersiach Cezara wskazuje, że powstały one raczej z wawrzynu szlachetnego[7].
Pierwszą pracę naukową na temat morfologii i anatomii gałęziaków danae groniastej (Zur Kenntnis der Assimilationsorgane von Danaë racemosa (L.) Moench), opublikowaną w 1910 roku, napisał w czasie swoich studiów polski botanik Władysław Szafer[8].
Podziemne, krótkie kłącze. Główna oś łodygi rozgałęzia się jednokrotnie, naprzemianlegle. W górnym odcinku głównej osi łodygi oraz na odgałęzieniach bocznych wyrasta 5–7 zielonych, jajowato-lancetowatych, asymetrycznych gałęziaków, typu fyllokladium, przypominających krótkoogonkowe liście[9], o długości 3–7 cm[10].
Zredukowane, papierzaste[10], położone dwurzędowo i naprzemianlegle[9]. Liście na osi głównej łodygi osiągają długość 1,5–2,5 cm, są jajowato-lancetowate, szybko usychają i opadają; te na odgałęzieniach bocznych są długości 2 mm i są trwałe[10]. Liście właściwe, długoogonkowe występują wyłącznie u siewek oraz rzadko wyrastają bezpośrednio z kłącza[9].
Kwiaty obupłciowe zebrane po 5–8 w luźne grono, wyrastające wierzchołkowo na odgałęzieniach pędów. Szypułki członowane, u nasady okwiatu lub blisko niej. Okwiat kulistawo-urnowaty, sześciolistkowy[9]. Listki okwiatu długości 2–3,5 mm, kremowe[10], zrośnięte na 2/3 długości i na tym odcinku zgrubiałe[9]. Sześć pręcików o nitkach zrośniętych u nasady z rurką okwiatu oraz zrośniętych ze sobą w rurkę. Pylniki sąsiadujących pręcików wydają się być złączone, a każda para pylników osadzona jest na łączniku przekształconym w wydatną, nabrzmiałą poduszeczkę. Pylniki pękają do wewnątrz[9]. Zalążnia górna[10], kulistawa, trójkomorowa, z dwoma zalążkami w każdej komorze[9]. Szyjka słupka wydatna, długości okwiatu, zakończona trójsiecznym znamieniem o brodawkowatych łatkach. Ziarna pyłku o cienkiej egzynie, jednoaperturowe[9].
Od innych przedstawicieli plemienia Rusceae odróżnia się kwiatostanami wyrastającymi na końcach pędów, a nie gałęziakach, oraz obupłciowymi kwiatami[9].
Biologia i ekologia
Pędy z gałęziakamiKwiaty danae zebrane w grono
Rozwój
Nanofanerofit. Kwitnie na nowych pędach[9], od maja do czerwca (rzadziej lipca), owoce dojrzewają w październiku[11]. Kwiaty zapylane są przez owady (entomofilia). Nasiona roznoszone są przez zwierzęta (zoochoria)[11].
Ignacy Rafał Czerwiakowski w wydanej w 1852 roku pracy Botanika szczególna: Opisanie roślin jednolistniowych lekarskich i przemysłowych opisał gatunek Danae racemosa pod polską nazwą danae groniasta[5]. Taka sama nazwa gatunku została ujęta w Słowniku języka polskiegoAleksandra Zdanowicza z 1861 roku[21].
W krajach o ciepłym klimacie rzadko uprawiana jako wiecznie zielona roślina ozdobna do nasadzeń w miejscach bardzo zacienionych i wilgotnych. Jest bardzo wytrzymała na znaczne zacienienie i suszę. W miejscach nasłonecznionych żółknie[22]. Częściej uprawiana jest na potrzeby florystyki – jej pędy wykorzystywane są jako trwały element zielony do kompozycji bukietów[23].
Przypisy
↑Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
↑ abcIgnacy Rafał Czerwiakowski: Botanika szczególna. T. 2: Opisanie roślin jednolistniowych lekarskich i przemysłowych. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1852, s. 615. (pol.).
↑ abRichard Folkard: Plant Lore, Legends, and Lyrics: Embracing the Myths, Traditions, Superstitions, and Folk-lore of the Plant Kingdom. Uniwersytet Hardwarda, 1884, s. 405.
↑Daniel J. Foley: Herbs for use and for delight: an anthology from the Herbarist, a publication of the Herb Society of America. New York: Dover Publications, 1974, s. 321. ISBN 978-0-486-23104-4.
↑Alicja Zemanek. Władysław Szafer (1886–1970) – klasyk polskiej botaniki. „Wiadomości Botaniczne”. 60 (1/2), s. 1-18, 2016.
↑ abcdefghijklmnopqP.F. Yeo: Ruscaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 412–426. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
↑ abcdefgJ.J.CullenJ.J. i inni red., The European garden flora, flowering plants: a manual for the identification of plants cultivated in Europe, both out-of-doors and under glass, wyd. 2, Cambridge: Cambridge University Press, 2011, ISBN 978-0-521-76167-3, OCLC733546580. Brak numerów stron w książce
↑ abcMarilena Idžojtić: Dendrology: cones, flowers, fruits and seeds. London, United Kingdom: Academic Press, 2019, s. 233. ISBN 978-0-12-819645-8.
↑ abSebastian Schmidt: Potential analysis for further nature conservation in Azerbaijan a spatial and political investment strategy. Greifswald: 2009, s. 123. ISBN 978-3-941971-01-1.
↑ abcJalil Noroozi: Plant biogeography and vegetation of high mountains of Central and South-West Asia. Springer, 2020. ISBN 978-3-030-45212-4. Brak numerów stron w książce
↑F. Romane: Quercus ilex L. ecosystems: function, dynamics and management. Dordrecht: Springer Netherlands, 2013, s. 43. ISBN 978-94-017-2836-2.
↑Douglass R. Miller: Armored scale insect pests of trees and shrubs (Hemiptera:Diaspididae). Ithaca: Cornell University Press, 2005, s. 194. ISBN 978-0-8014-4279-7.
↑A. A. Nasudari, É. T. Oganesyan, V. A. Kompantsev, Yu. B. Kerimov. Polyphenolic compounds of Danae racemosa. „Chemistry of Natural Compounds”. 8 (5), s. 659–659, 1972-09. DOI: 10.1007/bf00564351.
↑NasrinN.Maleki-DizajiNasrinN., FatemehF.FathiazadFatemehF., AlirezaA.GarjaniAlirezaA., Antinociceptive properties of extracts and two flavonoids isolated from leaves of Danae racemosa, „Archives of Pharmacal Research”, 30 (12), 2007, s. 1536–1542, DOI: 10.1007/BF02977322 [dostęp 2021-10-04](ang.).
↑Taxon: Ruscus. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2021-09-23]. (ang.).
↑MichaelM.DirrMichaelM., Dirr's encyclopedia of trees and shrubs, Portland, Oregon 2011, ISBN 978-1-60469-743-8, OCLC945718470. Brak numerów stron w książce
↑G.G.CocettaG.G., A.A.TrivelliniA.A., A.A.FerranteA.A., Estimation of cut butcher’s broom ( Danae racemosa (L.) Moench) foliage vase life through the measurement of leaf functionality, „Acta Horticulturae” (1311), 2021, s. 343–348, DOI: 10.17660/ActaHortic.2021.1311.43 [dostęp 2021-10-04].