Caster Semenya

Caster Semenya

Caster Semenya podczas igrzysk olimpijskich w Londynie (2012)
Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1991 Polokwane
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Południowa Afryka Letnie igrzyska olimpijskie złoto Londyn 2012 bieg na 800 m złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 800 m Mistrzostwa świata złoto Berlin 2009 bieg na 800 m złoto Daegu 2011 bieg na 800 m złoto Londyn 2017 bieg na 800 m brąz Londyn 2017 bieg na 1500 m Mistrzostwa Afryki złoto Durban 2016 bieg na 800 m złoto Durban 2016 bieg na 1500 m złoto Durban 2016 sztafeta 4 × 400 m
Odznaczenia

Mokgadi Caster Semenya (ur. 7 stycznia 1991 w Polokwane) – południowoafrykańska lekkoatletka, biegaczka na średnich dystansach.

Kariera

Semenya brała udział w mistrzostwach świata juniorów (Bydgoszcz 2008), lecz nie przeszła kwalifikacji w biegu na 800 metrów. Sezon zakończyła złotym medalem igrzysk wspólnoty narodów juniorów, ustanawiając nowy rekord życiowy na tym dystansie – 2:04,23^[1].

W 2009 Semenya wygrała biegi na 800 m oraz 1500 m na Mistrzostwach Afryki juniorów^[2]. Na 800 metrów osiągnęła czas 1:56,72, ustanawiając rekord kraju, rekord tej imprezy oraz wysunęła się na prowadzenie na seniorskich listach światowych, poprawiając swój poprzedni rekord życiowy (2:00,58) o prawie cztery sekundy. Poprzedni rekord RPA (1:58,85) należał do Zeldy Pretorius. Podczas tych zawodów Semenya zdobyła także brązowy medal w sztafecie 4 × 100 metrów.

Zdobyła złoty medal w biegu na 800 metrów na mistrzostwach świata 2009 w Berlinie z czasem 1:55,45. Po zdobyciu tego medalu, z ogromną przewagą i nowym rekordem RPA, według doniesień prasowych, nastały wątpliwości czy Semenya jest rzeczywiście kobietą^[3]. Na parę tygodni przed mistrzostwami świata 2009 w Berlinie, Semenya została zgłoszona przez IAAF do badania płci^[4]. Po blisko roku IAAF ogłosił, że dopuszcza Semenyę do dalszych startów jako kobietę^[5], a 15 lipca 2010 zawodniczka powróciła do startów wygrywając bieg na 800 metrów podczas mityngu w fińskim mieście Lappeenranta^[6].

W 2011 zdobyła swój drugi złoty medal na mistrzostwach świata w Daegu, po dyskwalifikacji Marii Sawinowej za stosowanie dopingu^[7].

W październiku 2011 ogłoszono, że nową trenerką biegaczki będzie inna utytułowana lekkoatletka – Maria Mutola^[8].

W sierpniu 2012 Semenya zajęła drugie miejsce i zdobyła srebrny medal podczas igrzysk olimpijskich w Londynie^[9], jednak w 2017 po dyskwalifikacji Mariji Sawinowej z powodu dopingu, Semenyi przyznano w 2019 złoty medal olimpijski^[10].

W 2013 nie uzyskała minimum kwalifikacyjnego na mistrzostwa świata w Moskwie^[11]. W 2015 zdobyła złoty medal na dystansie 800 metrów podczas igrzysk afrykańskich w Brazzaville.

W 2016 roku została mistrzynią olimpijska na igrzyskach w Rio de Janeiro w biegu na 800 metrów z wynikiem 1:55.28. Ponadto w tym samym roku została trzykrotną złotą medalistką mistrzostw Afryki w Durbanie. Rok później zdobyła kolejne dwa medale: swój trzeci z kolei złoty medal mistrzostw świata w biegu na 800 metrów oraz brązowy w biegu na 1500 metrów.

W sierpniu 2019 roku poinformowano, że wyrokiem szwajcarskiego sądu Semenya nie będzie mogła wystartować w konkurencjach kobiecych na Lekkoatletycznych Mistrzostwach Świata 27 września – 6 października w Dausze, w Katarze. Nie chcemy jej odmawiać kobiecości, ale pod względem biologicznym Caster Semenya jest mężczyzną. Ma ogromną przewagę nad kobietami – powiedział Jose Maria Odriozola, członek rady Międzynarodowego Stowarzyszenia Federacji Lekkoatletycznych (IAAF). Caster Semenya cierpi na hiperandrogenizm, czyli nadmiar męskich hormonów. Zdaniem IAAF Semeya powinna być klasyfikowana jako mężczyzna, bo poziom testosteronu w jej organizmie jest zbyt wysoki.

Wyróżnienia

W 2012 roku została uhonorowana nagrodą południowoafrykańskiej Sportsmenki Roku na SA Awards Sport w Sun City. 27 kwietnia 2014 roku otrzymała brązowy Order Ikhamanga^[12].

Życie osobiste

8 stycznia 2017 Semenya poślubiła swoją wieloletnią partnerkę Violet Raseboyę^[13][14][15].

Rekordy życiowe

• bieg na 200 metrów – 23,49 (13 marca 2020, Pretoria)
• bieg na 400 metrów – 49,62 (8 września 2018, Ostrawa) rekord Południowej Afryki
• bieg na 600 metrów – 1:21,77 (27 września 2017, Berlin) najlepszy wynik w historii światowej lekkoatletyki
• bieg na 800 metrów – 1:54,24 (30 czerwca 2018, Paryż) rekord Południowej Afryki, 4. wynik w historii światowej lekkoatletyki
• bieg na 1000 metrów – 2:30,70 (2 września 2018, Berlin) rekord Południowej Afryki, 6. wynik w historii światowej lekkoatletyki
• bieg na 1500 metrów – 3:59,92 (4 maja 2018, Doha) rekord Południowej Afryki

Przypisy

1. 3rd Commonwealth Youth Games Pune IND 14 – 16 October 2008 [online], tilastopaja.org [dostęp 2015-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-07]  (ang.).
2. African Athletics, August 2, 2009: Nigerian Ogoegbunam completes a hat trick at Africa Junior Championships.
3. Questions over sexuality of South African runner. 3 News, 2009-08-19. [dostęp 2009-08-19]. (ang.).
4. Semenya told to take gender test. BBC Sport, 2009-08-19. [dostęp 2009-08-19]. (ang.).
5. Caster Semenya may compete. iaaf.org. [dostęp 2016-08-21]. (ang.).
6. Caster Semenya wróciła na bieżnię. Sports.pl. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
7. Wygrała wszystko i niemal wszystko straciła. Przez doping [online], sport.tvn24.pl [dostęp 2017-09-07]  (pol.).
8. Mutola będzie trenerką Semenyi [online], SportoweFakty.pl [dostęp 2011-10-24]  (pol.).
9. Kontrowersyjna Semenya wicemistrzynią olimpijską [online], Eurosport.pl [dostęp 2012-08-11]  (pol.).
10. PiotrP. Szczepanek PiotrP., Semenya otrzyma w końcu złoty medal olimpijski… ale go nie odbierze [online], radiogol.pl, 12 września 2019 [dostęp 2019-09-30]  (pol.).
11. W Moskwie bez Semenyi [online], SportoweFakty.pl [dostęp 2013-07-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-10]  (pol.).
12. Zuma presents National Orders in Pretoria. [dostęp 2016-08-21]. (ang.).
13. Olympic gold medallist Caster Semenya marries partner in lavish white wedding ceremony on her 26th birthday, „The Sun”, 8 stycznia 2017 [dostęp 2017-08-12]  (ang.).
14. Gender row athlete Caster Semenya marries long-term partner, „Mail Online” [dostęp 2017-08-12] .
15. Caster Semenya’s wife thought she was a boy [online], ECR [dostęp 2017-08-12]  (ang.).

Bibliografia

• Caster Semenya w bazie World Athletics (ang.).
• Caster Semenya, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2020-03-24]  (ang.).
• Caster Semenya Bio, Stats, and Results [online], sports-reference.com [dostęp 2017-09-07] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-10]  (ang.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000394410977
• VIAF: 288920865
• LCCN: n2015057655
• GND: 1028852886
• SUDOC: 20013101X
• NTA: 40910017X
• PLWABN: 9810693718305606

Encyklopedie internetowe:

• NE.se: caster-semenya
• SNL: Caster_Semenya

Identyfikatory zewnętrzne:

• Olympedia: 123859