Batalion ON „Gdynia II”

Batalion ON „Gdynia II”

II Gdyński batalion ON

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1937
Rozformowanie	1939
Dowódcy
Ostatni	mjr Władysław Sikorski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja	Gdynia
Formacja	Obrona Narodowa
Rodzaj wojsk	piechota
Skład	typ IV

Morska Brygada ON

Obrona Narodowa w 1939

II Gdyński Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Gdynia II”) – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Historia batalionu

Batalion został sformowany jesienią 1937 roku, w Gdyni, w składzie Morskiej Brygady ON. W sierpniu 1939 roku jednostka została przeformowana według etatu batalionu ON typu IV. Pod względem mobilizacji materiałowej pododdział został przydzielony do 2 Morskiego batalionu strzelców w Gdyni.

II Gdyński batalion ON w kampanii wrześniowej

Do godzin południowych 1 września 1939 batalion wchodził w skład Oddziału Wydzielonego „Kartuzy“ wraz z 4 morskim batalionem strzelców (wcześniej Kartuski batalion ON) i plutonu artylerii na lorach kolejowych^[1]. 1 września 1939 ok. godz. 13.00 batalion został podporządkowany dowódcy GO „Czersk” i w jej składzie rozpoczął kampanię wrześniową. Po otrzymaniu tego rozkazu batalion ok. godz. 16.00 podjął marsz z Kartuz do Kościerzyny, gdzie miał wejść w skład Oddziału Wydzielonego „Kościerzyna“ pod dowództwem ppłk. Jerzego Staniszewskiego^[2]. W godzinach nocnych 2 września batalion ON Gdynia II dotarł do Kościerzyny, po wycofaniu się głównych sił oddziału z miasta. Następnie zgodnie z rozkazem podjął dalszy marsz trasą na Stawiska i Starą Kiszawę. Batalion samotnie dalej maszerował zachodnim skrajem Borów Tucholskich. Tempo marszu znacznie spadło z uwagi na długość marszu, bez dłuższych odpoczynków^[3]. W trakcie marszu utracono wszelką łączność z dowództwami OW „Kościerzyna“ i GO „Czersk”. 3 września ok. godz. 16.00 (po dwóch dobach marszu) dotarł w okolice miejscowości Osie. W trakcie domarszu patrol polskich saperów wysadził na rzece Wda most w miejscowości Czarna Woda. Podczas przeprawy w bród na jej brzegu pozostawił cały tabor. Na lewym brzegu napotkano patrol 4 czołgów niemieckich. Z uwagi na brak broni przeciwpancernej, II Gdyński batalion wycofał się do lasu i obszedł wieś Osie, z uwagi na obecność w niej niemieckich jednostek. 4 września rano batalion pomaszerował w kierunku wschodnim. 5 września z uwagi na okrążenie batalionu, niemożliwe stało się wyjście batalionu na otwarty teren. W rejonie leśniczówki Kwiatki mjr Władysław Sikorski rozwiązał II Gdyński batalion ON, żołnierzom nakazał w grupach przedzierać się do Gdyni lub na południe w kierunku Bydgoszczy. Jedna z grup pod dowództwem kpt. Michała Ziobrowskiego dostała się do niewoli 13 września pod Nowym Mostkiem koło Koronowa^[4]

Organizacja i obsada personalna^[5]

• dowódca batalionu – mjr piech. Władysław II Sikorski^[a]
• dowódca kompanii „Gdynia IV” – kpt. piech. Tadeusz Fritz^[b]
• dowódca kompanii „Gdynia V” – kpt. piech. Michał Antoni Julian Ziobrowski^[c]
• dowódca kompanii „Gdynia VI–Chylonia” – kpt. piech. Kazimierz Nowicki-Osuch^[d]

Uwagi

1. Władysław II Sikorski (ur. 25 czerwca 1896) na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 33. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Równocześnie pełnił funkcję komendanta 201 Obwodu PW. Był odznaczony KN i SKZ^[6].
2. kpt. piech. Tadeusz Fritz (ur. 27 października 1898) na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 w korpusie oficerów piechoty. Równocześnie pełnił funkcję komendanta miejskiego PW Gdynia IV. Był odznaczony KN, KWx2 i SKZ^[7].
3. kpt. piech. Michał Antoni Julian Ziobrowski (ur. 17 września 1898) na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 w korpusie oficerów piechoty. Równocześnie pełnił funkcję komendanta miejskiego PW Gdynia V. Był odznaczony KN, KWx4 i SKZ^[8].
4. kpt. piech. Kazimierz Nowicki-Osuch (ur. 4 lutego 1899) na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 w korpusie oficerów piechoty. Równocześnie pełnił funkcję komendanta miejskiego PW Gdynia VI. Był odznaczony KN i SKZ^[9].

Przypisy

1. Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 25-26.
2. Ciechanowski 1983 ↓, s. 123-124.
3. Ciechanowski 1983 ↓, s. 161-162.
4. Ciechanowski 1983 ↓, s. 226-227.
5. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 914-915.
6. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 31.
7. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 34.
8. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 40.
9. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 47.

Bibliografia

• KazimierzK. Pindel KazimierzK., Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234 . Brak numerów stron w książce
• Kępa Oksywska 1939. Relacje uczestników walk lądowych, Gdańsk 1985
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1983. ISBN 83-11-06793-7.
• Wacław Tym, Andrzej Rzepniewski: Gdynia 1939. Wstęp, wybór, komentarze. Relacje uczestników walk lądowych. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1979. ISBN 83-215-7187-5.