37 Pułk Artylerii Lekkiej

37 pułk artylerii lekkiej

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1956
Nazwa wyróżniająca	Łużycki[1]
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Sergiusz Rawicki
Działania zbrojne
Front wschodni (II wojna światowa) operacja łużycka Akcja „Wisła”
Organizacja
Numer	JW 2945[2][3]
Dyslokacja	Skierniewice[4] Tarnowskie Góry ul. Opolska
Formacja	Ludowe Wojsko Polskie
Rodzaj wojsk	artyleria
Podległość	8 Drezdeńska Dywizja Piechoty[4]

76 mm armata dywizyjna wz. 1942

122 mm haubica wz. 1938 (M-30)

37 Łużycki pułk artylerii lekkiej (37 pal) – oddział artylerii lekkiej ludowego Wojska Polskiego.

Pułk został sformowany w okolicach Siedlec i Mordów na podstawie rozkazu nr 8 Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z 20 sierpnia 1944 roku. 22 października 1944 roku w Mordach żołnierze pułku złożyli przysięgę^[5].

Sztandar pułkowi ufundowali mieszkańcy Skierniewic.

Skład etatowy

• Dowództwo i sztab
• 3 x dywizjon artylerii
  • 2 x bateria artylerii armat
  • 1 x bateria artylerii haubic
• bateria parkowa

Razem:

żołnierzy – 1093 (oficerów – 150, podoficerów – 299, kanonierów – 644)

sprzęt:

• 76 mm armaty – 24
• 122 mm haubice – 12
• rusznice przeciwpancerne – 12
• pistolety maszynowe – 419
• samochody – 108
• ciągniki – 24

Działania bojowe

Pułk wchodził w skład 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty z 2 Armii WP.

Chrzest bojowy przeszedł 14 kwietnia 1945 roku, forsując Nysę na odcinku Rothenburg, Nieder-Neundorf. Po przełamaniu obrony niemieckiej nad Nysą, pułk wspierając natarcie dywizji, dotarł na przedmieścia Drezna.

Po powrocie spod Drezna uczestniczył w walce z niemieckimi oddziałami pancernymi. Do najcięższych walk pułku w tym okresie należały działania obronne pod Budziszynem, Cölln(inne języki) Streda, Weidlitz(inne języki) i w rejonie masywu leśnego Forst Nikel.

W operacji praskiej wspierał dywizjonami piechotę w walkach o Mikulaszowice, Labendave, Lukor.

Szlak bojowy zakończył 10 maja 1945 roku na terenie Czechosłowacji.

Żołnierze pułku

Dowódcy pułku:

• ppłk Sergiusz Rawicki (do 10 I 1945)
• ppłk Grzegorz Wasiljew (do 5 II 1945)
• ppłk Bieremowski (do 12 II 1945)
• ppłk Skorobogatow (do 23 IV 1945)
• mjr Abramczenko (od 23 IV 1945)

Oficerowie:

• Czesław Dęga

Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu „Virtuti Militari” [6] Order Virtuti Militari ppor. Tadeusz Biernat por. Mieczysław Borkowski por. Czesław Dęga por. Andrzej Nowicki mjr. Władysław Stesłowicz

Odznaczeni Krzyżem Grunwaldu III klasy[6] ppor. Mikołaj Zajcew

Okres powojenny

Pułk stacjonował początkowo w garnizonie Skierniewice, a następnie w Tarnowskich Górach^[7].

W 1956 roku pułk został rozwiązany^[8]. Jego tradycje i numer przejął reorganizujący się na etat pułku artylerii haubic, 38 pułk artylerii lekkiej 7 Dywizji Piechoty. Po reorganizacji powstał 37 Łużycki pułk artylerii.

Przypisy

1. Rozkaz Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 295, 28 sierpnia 1945 . Brak numerów stron w książce → Rzepski 1970 ↓, s. 416
2. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org., 30 marca 1946 . Brak numerów stron w książce
3. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
4. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 428.
5. Ways 1967 ↓, s. 116.
6. Rzepski 1965 ↓, s. 304.
7. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
8. Piotrowski 2003 ↓, s. 187.

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
• Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
• Stanisław Rzepski: 8 Dywizja Piechoty. Z dziejów 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty im. Bartosza Głowackiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
• Stanisław Rzepski: Szlakiem 37 pal. Z dziejów 37 Łużyckiego pułku artylerii lekkiej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.