Amnesty International

Amnesty International eru alþjóðleg samtök sem berjast fyrir mannréttindum um allan heim. Samtökin voru stofnuð árið 1961 af breskum lögfræðingi, Peter Benenson. Samtökin hafa skoðun á pólitík, trúmálum eða hugmyndafræði. Árið 1963 urðu samtökin fyrst alþjóðleg. Samtökin fengu friðarverðlaun Nóbels árið 1977.^[1] Merki samtakana er gaddagirðing sem umlykur kerti og var hannað af Diana Redhouse. ^[2]

Saga

Upphaf Amnesty varð þegar stofnandi samtakana, Peter Benenson, breskur lögfræðingur, hóf átak fyrir mannréttindum, 1961. Fyrsta mál hans var fangelsisvist Portúgalskra nemenda sem höfðu verið fangelsaðir fyrir að hafa skálað fyrir frelsi. Ári síðar fór Amnesty í sína fyrstu rannsóknarferð, til Ghana. Á sama áratug fékk Amnesty ráðgjafarhlutverk hjá UNESCO og hafa unnið náið með Sameinuðu þjóðunum síðan þá. ^[3]

Íslandsdeild Amnesty International

Íslandsdeild Amnesty International var stofnuð árið 1974 í Reykjavík.

Hún tekur að sér málefni sem aðalskrifstofa Amnesty International hefur rannsakað.

Íslandsdeildin býr einnig yfir öfluguri Ungliðahreyfingu fyrir 14 til 25 ára.

Tilvísanir

↑ Nobel Peace Price 1977
↑ „Amnesty's candle in barbed wire“. Afrit af upprunalegu geymt þann 18. júní 2008. Sótt 19. október 2010.
↑ The history of Amnesty International

Tenglar

Wikimedia Commons er með margmiðlunarefni sem tengist Amnesty International.

s r b Friðarverðlaun Nóbels
1901–1925	Henri Dunant og Frédéric Passy (1901) • Élie Ducommun og Charles Albert Gobat (1902) • Randal Cremer (1903) • Institut de droit international (1904) • Bertha von Suttner (1905) • Theodore Roosevelt (1906) • Ernesto Teodoro Moneta og Louis Renault (1907) • Klas Pontus Arnoldson og Fredrik Bajer (1908) • Auguste Beernaert og Paul Henri Balluet d'Estournelles de Constant (1909) • Alþjóðafriðarskrifstofan (1910) • Tobias Asser og Alfred Hermann Fried (1911) • Elihu Root (1912) • Henri La Fontaine (1913) • Engin verðlaun voru veitt (1914) • Engin verðlaun voru veitt (1915) • Engin verðlaun voru veitt (1916) • Alþjóðaráð Rauða krossins og Rauða hálfmánans (1917) • Engin verðlaun voru veitt (1918) • Woodrow Wilson (1919) • Léon Bourgeois (1920) • Hjalmar Branting og Christian Lous Lange (1921) • Fridtjof Nansen (1922) • Engin verðlaun voru veitt (1923) • Engin verðlaun voru veitt (1924) • Austen Chamberlain og Charles G. Dawes (1925)
1926–1950	Aristide Briand og Gustav Stresemann (1926) • Ferdinand Buisson og Ludwig Quidde (1927) • Engin verðlaun voru veitt (1928) • Frank B. Kellogg (1929) • Nathan Söderblom (1930) • Jane Addams og Nicholas Murray Butler (1931) • Engin verðlaun voru veitt (1932) • Norman Angell (1933) • Arthur Henderson (1934) • Carl von Ossietzky (1935) • Carlos Saavedra Lamas (1936) • Robert Cecil (1937) • Nansenskrifstofan (1938) • Engin verðlaun voru veitt (1939) • Engin verðlaun voru veitt (1940) • Engin verðlaun voru veitt (1941) • Engin verðlaun voru veitt (1942) • Engin verðlaun voru veitt (1943) • Alþjóðaráð Rauða krossins og Rauða hálfmánans (1944) • Cordell Hull (1945) • Emily Greene Balch og John Raleigh Mott (1946) • Friends Service Council og American Friends Service Committee (1947) • Engin verðlaun voru veitt (1948) • John Boyd Orr (1949) • Ralph Bunche (1950)
1951–1975	Léon Jouhaux (1951) • Albert Schweitzer (1952) • George Marshall (1953) • Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna (1954) • Engin verðlaun voru veitt (1955) • Engin verðlaun voru veitt (1956) • Lester B. Pearson (1957) • Dominique Pire (1958) • Philip Noel-Baker (1959) • Albert Luthuli (1960) • Dag Hammarskjöld (1961) • Linus Pauling (1962) • Alþjóðaráð Rauða krossins og Rauða hálfmánans og Alþjóðasamband Rauða krossins og Rauða hálfmánans (1963) • Martin Luther King yngri (1964) • Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna (1965) • Engin verðlaun voru veitt (1966) • Engin verðlaun voru veitt (1967) • René Cassin (1968) • Alþjóðavinnumálastofnunin (1969) • Norman Borlaug (1970) • Willy Brandt (1971) • Engin verðlaun voru veitt (1972) • Henry Kissinger og Lê Đức Thọ (afþakkaði verðlaunin) (1973) • Seán MacBride og Eisaku Satō (1974) • Andrej Sakharov (1975)
1976–2000	Betty Williams og Mairead Corrigan (1976) • Amnesty International (1977) • Anwar Sadat og Menachem Begin (1978) • Móðir Teresa (1979) • Adolfo Pérez Esquivel (1980) • Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna (1981) • Alva Myrdal og Alfonso García Robles (1982) • Lech Wałęsa (1983) • Desmond Tutu (1984) • Alþjóðasamtök lækna gegn kjarnorkuvá (1985) • Elie Wiesel (1986) • Óscar Arias Sánchez (1987) • Friðargæslusveitir Sameinuðu þjóðanna (1988) • Tenzin Gyatso (1989) • Míkhaíl Gorbatsjov (1990) • Aung San Suu Kyi (1991) • Rigoberta Menchú Tum (1992) • Nelson Mandela og Frederik Willem de Klerk (1993) • Yasser Arafat, Shimon Peres og Yitzhak Rabin (1994) • Józef Rotblat og Pugwash-ráðstefnurnar (1995) • Carlos Filipe Ximenes Belo og José Ramos-Horta (1996) • Alþjóðleg herferð fyrir jarðsprengjubanni (ICBL) og Jody Williams (1997) • John Hume og David Trimble (1998) • Læknar án landamæra (1999) • Kim Dae-jung (2000)
2001–	Sameinuðu þjóðirnar og Kofi Annan (2001) • Jimmy Carter (2002) • Shirin Ebadi (2003) • Wangari Maathai (2004) • Alþjóðakjarnorkumálastofnunin og Mohamed ElBaradei (2005) • Muhammad Yunus og Grameen-banki (2006) • Milliríkjanefnd um loftslagsbreytingar og Al Gore (2007) • Martti Ahtisaari (2008) • Barack Obama (2009) • Liu Xiaobo (2010) • Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee og Tawakkol Karman (2011) • Evrópusambandið (2012) • Stofnunin um bann við efnavopnum (2013) • Kailash Satyarthi og Malala Yousafzai (2014) • Túniski þjóðarsamræðukvartettinn (2015) • Juan Manuel Santos (2016) • ICAN (2017) • Denis Mukwege og Nadia Murad (2018) • Abiy Ahmed (2019) • Matvælaáætlun Sameinuðu þjóðanna (2020) • Maria Ressa og Dmítríj Múratov (2021) • Ales Bjaljatskí, Memorial og Miðstöð borgaralegra réttinda (2022) • Narges Mohammadi (2023) • Nihon Hidankyo (2024)