دده کاتیب

حاج عبدالرحمان طیار- قولونجولو دده کاتیب

عبدالرحمان طیار قولنجی متخلص به دده کاتیب[۱][۲] (زاده ۱۳۰۴[۳] قولنجی ارومیه – درگذشته[۴][۵][۶] ٢ اسفند ۱۳۸۷ قولنجی) شاعر آذربایجانی است و با عنوان قولونجولو دده کاتیب مشهور است.[۷]

زندگی

از تولد تا دوران جوانی

دده کاتیب شاعر بزرگ شناخته شده آذربایجان می‌باشد که به سال 1304 در قصبه فرهنگ دوست قولونجی در 45 کیلومتری اورمیه چشم به جهان گشود.تحصیلات ابتدایی خود را در قولونجی نزد علما و عارفان سپری کرد و سپس در سنین جوانی به ترکیه رفته و با بهره جستن از استادان بزرگ علم و عرفان؛ اصول دین اسلام و شعر و شاعری را فرا گرفت. در 25 سالگی- سال1329- شعر گفتن را آغاز و طولی نکشید که شهرت او برای بسیاری از تورکهای جهان شناخته و به عنوان منبع مهمی برای ادبیات و فرهنگ و تاریخ مردم تورک ومسائل دین و شریعت، مورد احترام مردم،عالمان، بزرگان و ادبا قرار گرفت.[۸]

زندگی ادبی

ابتدا تخلص "کاتیب" را برگزیده بود اما لقب "دده" نیز در جلسه‌های شعر و ادب در شهر قونیه تورکیه، توسط بزرگان و ادیبان آن دیار داده شد و تخلص کاتیب به دده کاتیب تغییر یافت. تخصص اصلی شان در شعر آشیقی (عاشق) بود . اشعار دده کاتب سراسر عرفان و پند و نصیحت است و مضامین دینی و فرهنگی به شکل ظریف و زیبایی در آثار وی تجلی یافته که نشان از روح والای این هنرمند و عارف عرصه‌ی ادبیات دارد. اصطلاح دده کاتب در فرهنگ آذربایجان معادل واژه پیرطریقت در زبان فارسی است که این لقب به افرادی که به لحاظ معنوی به مقامات والایی رسیده باشند اطلاق می‌گردد.جایگاه بخصوص شعر‌های ایشان در بین آشیق‌های غرب آذربایجان باعث شد که بعنوان پدر آشیقهای آذربایجان معرفی گردد.[۸]اشعار هجایی او را، بیشتر قوشماها و گرایلی‌ها تشکیل می‌دهند.[۹] وی در سرودن شعر از بالوولو میسکین، دوللو موصطافا و غازی محمد بوزقورت از شاعرهای کوره سوننی قدیمی تر اهل ارومیه تأثیر زیادی می‌گرفت. دده کاتیب در میان عاشیق‌ها و اوزان‌های آذربایجان غربی و شهرهای شرقی ترکیه (به خصوص در بین ترکهای کوره سوننی دو طرف مرز) بسیار مشهور است.[۱۰] دده کاتیب همچنین به عنوان عالم مذهبی سنی حنفی مذهب‌های آذربایجان غربی نیز شناخته می‌شد. [۹][۱۱]

آثار

کتابهای چاپ شده از شاعر عبارتنداز:

  1. «اینجیلی صدف» (صدف مرواریددار)
  2. «اورمو گؤلو» (دریاچه ارومیه[۱۲])
  3. «گونوموز آیدین»[۱۳][۱۳]

هر سه این کتاب ها توسط انتشارات «یاز» ارومیه چاپ شده‌اند. ضمن آنکه کتابی نیز در ترکیه با نام «عشق و عرفان» به چاپ رسیده‌است.او به جز ترکی و فارسی به زبانهای عربی و کردی هم تسلط داشت. اکثر اشعار وی به ترکی آذربایجانی است ولی او به ترکی استانبولی نیز اشعار می‌سروده‌است.[۹][۱۱].وی غالبا در سرودن اشعار از قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم(ص) استفاده می‌کرده و بسیار به فرایض دینی مقید و متعهد بود تا آنجا که گفته می‌شود نام تک تک فرزندان خود را از قرآن کریم انتخاب نموده است.[۸]

نمونه اشعار

من بئله یم (من بدین گونه ام)

دوْستلار مندن نه ایستیرسیز ایسته یین / سؤز گؤسته ریب آرا قاتماق یوْخۇمدۇر

ترجمه: ای دوستان عزیز هرچه از من می خواهید بخواهید٬ ولی من عادت به سخن چینی و جدایی انداختن بین دو نفر ندارم.


بیر کسه دوْست دئسم اؤلۇنجه دوْستام / دۆشن گۆنده دوْستی آتماق یوْخۇمدۇر

ترجمه: به هرکسی که بدو دوست گویم تا لحظه مرگ با وی دوستم. در روز درماندگی دوست را رها نخواهم کرد.


من تیکه نی چئینه مه میش اۇدمارام / خلقین اسرار پرده سنی ییرتمارام

ترجمه: من لقمه را نجویده نمی بلعم همانطور که پرده اسرار خلق را هرگز پاره نمی کنم.


اؤزۆمۆ هئچ کس دن اۇجا تۇتمارام/ شیشیب تکبرلۆک ساتماق یوْخۇمدۇر

ترجمه: خودم را از هیچ کس برتر نمی بینم. غرور و فخر فروشی در آداب من نیست.


دده کاتیب بئش تۆمنه شیشمرم / دیل خنجرین وۇرۇب خلقی دئشمرم

ترجمه: ای دده کاتب٬ من به خاطر 5 تومان مغرور نمی شوم. به مردم زخم زبان نزده و (قلب) آنها را پاره نمی کنم.


دین-ناموس دۆشمنیندن کئچمرم/ آلچاقلیق تیکه سین دادماق یوْخۇمدۇر[۱۴]

ترجمه: از دشمن دین و ناموس نمی گذرم. هرگز لقمه فرومایگی را نخواهم چشید.

درگذشت

ایشان در دوم اسفند 1387- سن 84 سالگی – و مصادف با روز جهانی زبان مادری دار فانی را وداع گفته و در زادگاه خود قولنجی (قولونجو) به خاک سپرده شدند.[۸] آرامگاه او در روستای قولنجی قرار دارد.

منابع

  1. «ویدئو گوگل». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۸.
  2. کتاب اینجیلی صدف (دده کاتیب-ین شعرلری)/ نشر ۱۳۸۳ انتشارات یاز ارومیه/ مقدمه
  3. «سایت کوره سوننی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۴ اکتبر ۲۰۰۸.
  4. «سایت خبری ارومیه - آینانیوز». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۰۹.
  5. روزنامه هفته ایچی چاپ جمهوری آذربایجان[پیوند مرده]
  6. «سایت آچیق سؤز». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۷ مارس ۲۰۰۹.
  7. کتاب (قصاب اوغلو حسین) بالوولو میسکین، شعرلر/نشر ۱۳۷۹ ارومیه، توسط گرد آورندگان/گردآورندگان، شافعی - حمید، آیریملو - جمال/ مقدمه
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ «ده ده کاتب». بنیاد فرهنگی مقبرة الشعرا استاد شهریار. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۰-۰۴.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ کتاب اینجیلی صدف (دده کاتیب-ین شعرلری)/ نشر ۱۳۸۳ انتشارات یاز ارومیه
  10. سایت رادیو اف ام ایغدیر (ترکیه)
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ دده کاتیبین شعیر وئبلاقی(وبلاگ شعری دده کاتیب)
  12. «آدینه بوک». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۴ اكتبر ۲۰۰۸. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ مسی آقا محمدی
  14. «من بئله‌یم - مین سؤز». minsoz.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۹.

Read other articles:

Дорошенка 45 м. Львів, вулиця Дорошенка, 45 Фасад будинку Архітектор Соломон Кайль Замовник Юзеф Мінцер Збудовано 1938 Тип споруди житловий Архітектурні стилі конструктивізм Будинок за адресою вулиця Дорошенка, 45 у Львові — багатоквартирний житловий п'ятиповерхови...

 

Радченко Поліна Григорівна Народилася 5 жовтня 1905(1905-10-05)Київ, Київська губернія, Російська імперіяПомерла невідомоКраїна  Російська імперія Російська республіка УНР Українська Держава Українська СРР СРСРДіяльність лікарка, політична діячкаAlma mater Ки...

 

Die Liste der Kulturdenkmale in Blasewitz umfasst sämtliche Kulturdenkmale der Dresdner Gemarkung Blasewitz. Große Teile der Gemarkung (Ausnahmen sind Neugruna und kleinere Randgebiete) liegen im Denkmalschutzgebiet Blasewitz/Striesen-Nordost (in Kraft gesetzt am 28. März 1997).[1] Die Anmerkungen sind zu beachten. Aufgrund der hohen Anzahl der Kulturdenkmale wurde die alphabetisch nach Adressen geordnete Liste in folgende zwei Teillisten untergliedert: Liste der Kulturdenkmale in ...

Maurice Béjart, 1988 Maurice Béjart, eigentlich Maurice-Jean Berger, (* 1. Januar 1927 in Marseille; † 22. November 2007 in Lausanne, Schweiz) war ein französischer Balletttänzer und Choreograf. Béjart gilt als ein Erneuerer des neoklassizistischen Balletts. Er inszenierte es gegen Ende der 1960er Jahre als „spectacle total“ („Totaltheater“), einem Gesamtkunstwerk aus unterschiedlicher Sprache, Musik, Tanz und Regie. Mit bildreichen und spektakulären Aufführungen erschloss er...

 

Breaking a molecular bond such that both electrons remain with one species For other uses, see Heterolysis (disambiguation). In chemistry, heterolysis or heterolytic fission (from Greek ἕτερος (heteros) 'different', and λύσις (lusis) 'loosening') is the process of cleaving/breaking a covalent bond where one previously bonded species takes both original bonding electrons from the other species.[1] During heterolytic bond cleavage of a neutral mol...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Aruna IndonesiaLogo Aruna IndonesiaMarkasJakarta, IndonesiaPendiriUtari Octavianty, Indraka Fadhlillah, dan Farid Naufal AslamSitus webArunaDiluncurkan2016StatusAktif Aruna Indonesia atau PT Aruna Jaya Nuswantara adalah perusahaan teknologi yang beras...

Sukria GaosInformasi pribadiLahir3 Juni 1965 (umur 58)Bogor, Jawa BaratAlma materAkademi Kepolisian (1988)Karier militerPihak IndonesiaDinas/cabang Kepolisian Negara Republik IndonesiaMasa dinas1988—sekarangPangkat Brigadir Jenderal PolisiNRP65050759SatuanReserseSunting kotak info • L • B Brigjen. Pol. (Purn.) Drs. Sukria Gaos, MM. (lahir 3 Juni 1965) adalah seorang Purnawirawan Polri yang jabatan terakhirnya adalah Kepala BNNP Sumatera Barat. Sukria, lulusan Ak...

 

يو-3033 الجنسية  ألمانيا النازية الشركة الصانعة إيه جي فيزر  المالك  كريغسمارينه المشغل كريغسمارينه (27 فبراير 1945–4 مايو 1945)[1]  المشغلون الحاليون وسيط property غير متوفر. المشغلون السابقون وسيط property غير متوفر. التكلفة وسيط property غير متوفر. منظومة التعاريف الاَلية للسف

 

國立花蓮高級商業職業學校花蓮高商校徽地址花蓮縣花蓮市中山路418號经纬度 23°59′11″N 121°36′08″E / 23.9864°N 121.6023°E类型技術型高級中等學校隶属教育部创办日期1953年学区 中華民國臺灣省花蓮縣花蓮市校長王世如教師人數文職教師86人,軍職教官5人职员人数17人年级三年學制高一至高三(10年級~12年級)学生人数1,103人班级数目日間部應用外語科:2班會計...

Die Liste der Fraktionen im Bezirk Dornbirn enthält die Gemeinden und ihre zugehörigen Fraktionen im Vorarlberger Bezirk Dornbirn. Stand Ortschaften: 1. Jänner 2020 (Einwohnerzahlen in Klammern, Stand 1. Jänner 2023[1]). Dornbirn (51.222) Hohenems (17.239) Lustenau (23.843) Weblinks Statistik Austria: Ortschaften Einzelnachweise ↑ Statistik Austria: Bevölkerung am 1.1.2023 nach Ortschaften (Gebietsstand 1.1.2023), (ODS, 500 KB) Liste aller Ortschaften (gegliedert nach Bezi...

 

Der Titel dieses Artikels ist mehrdeutig. Weitere Bedeutungen sind unter Scheer (Begriffsklärung) aufgeführt. Wappen Deutschlandkarte 48.0736111111119.2933333333333577Koordinaten: 48° 4′ N, 9° 18′ O Basisdaten Bundesland: Baden-Württemberg Regierungsbezirk: Tübingen Landkreis: Sigmaringen Höhe: 577 m ü. NHN Fläche: 18,72 km2 Einwohner: 2544 (31. Dez. 2022)[1] Bevölkerungsdichte: 136 Einwohner je km2 Postleitzahl: 7251...

 

Fenobarbital struttura Fenobarbital adalah antikonvulsan turunan barbiturat yang efektif dalam mengatasi epilepsi.[1] Nama kimia dari fenobarbital sendiri adalah asam 5-etil- 5fenilbarbiturat.[1] Karena fenobarbital merupakan salah satu obat golongan barbiturat, mekanismenya sama dengan barbiturat.[1] Barbiturat menekan korteks sensor,menurunkan aktivitas motorik, mempengaruhi fungsi serebral dan menyebabkan kantuk, efek sedasi dan hipnotik.[1] Pada dosis tingg...

Archery competition Women's Individual Compound at the 2022 European Archery ChampionshipsLocationMunich, GermanyDates6–11 JuneCompetitors47 from 21 nationsMedalists  Isabelle Carpenter   Great Britain Sophie Dodemont   France Ayşe Bera Süzer   Turkey← 20212023 → 2022 European Archery Championships Men   Recurve   Compound Women   Recurve   Compound Team   Men's recurve   M...

 

2023 film by Brandon Cronenberg Infinity PoolTheatrical release posterDirected byBrandon CronenbergWritten byBrandon CronenbergProduced by Karen Harnisch Andrew Cividino Christina Piovesan Noah Segal Rob Cotterill Anita Juka Daniel Kresmery Jonathan Halperyn Starring Alexander Skarsgård Mia Goth Cleopatra Coleman CinematographyKarim HussainEdited byJames VandewaterMusic byTim HeckerProductioncompanies Film Forge Elevation Pictures 4film Hero Squared Telefilm Canada Eurimages The Croatian Aud...

 

American food reality television series This article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (July 2023) Sinful SweetsGenreFood reality televisionPresented byHarry EastwoodCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of seasons1No. of episodes6 (as of February 2016)[1]ProductionProducerPernel Media[2][3]Running time22:00Original releaseNetworkCooking ChannelReleaseOctober 30, 2015 (...

Malia sulawesi Malia grata di Cagar Alam Gunung Ambang, Sulawesi Utara Status konservasi Risiko Rendah (IUCN 3.1)[1] Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Chordata Kelas: Aves Ordo: Passeriformes Famili: Timaliidae[1] Genus: MaliaSchlegel, 1880 Spesies: M. grata Nama binomial Malia grataSchlegel, 1881 Malia sulawesi (Malia grata) adalah spesies burung malia dalam famili Timaliidae. Burung ini endemik di Pulau Sulawesi,[2] menghuni hutan-hutan pegununga...

 

Cet article est une ébauche concernant l’histoire et les États-Unis. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (octobre 2023). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de com...

 

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) The topic of this article may not meet Wikipedia's general notability guideline. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial mention. If notability cannot be shown, the article is likely to be merged,...

Nicolás Perrenot de Granvela Información personalNombre en francés Nicolas Perrenot de Granvelle Nacimiento 1484 Besanzón (Francia) o Ornans (Francia) Fallecimiento 28 de agosto de 1550 Augsburgo (Sacro Imperio Romano Germánico) Sepultura Catedral de San Juan de Besançon Nacionalidad FrancesaFamiliaCónyuge Nicole Bonvalot Información profesionalOcupación Diplomático, Keeper of the Seals of France y jurista [editar datos en Wikidata] Nicolás Perrenot de Granvela, hacia 154...

 

Bagian dari seri Gereja Katolik tentangDevosi kepada YesusKristus Pantokrator Devosi Lima Luka Suci Hati Kudus Yesus Wajah Kudus Yesus Kerahiman Ilahi Adorasi Ekaristi Nama Yesus Yang Tersuci Waktu Suci Tindakan Reparasi kepada Yesus Jalan Salib Darah Kristus Kanak-kanak Yesus dari Praha Doa Anima Christi Luka di Bahu Yesus Persembahan harian pagi Doa konsekrasi Tindakan konsekrasi Engkaulah Kristus Doa Vianney Doa Perboyre Doa Montfort Doa Salib  Portal Katoliklbs Doa di depan Salib...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!