Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Α΄ (Papa Giovanni Paolo I), γεννημένος ως Αλμπίνο Λουτσιάνι (Albino Luciani, 17 Οκτωβρίου 1912 - 28 Σεπτεμβρίου 1978) υπηρέτησε ως Πάπας από τις 26 Αυγούστου του 1978 έως τον ξαφνικό θάνατό του 33 ημέρες αργότερα. Είχε διατελέσει Καρδινάλιος και Πατριάρχης Βενετίας (1969-1978).
Αποτελεί τον πρώτο Πάπα που προέρχεται από την εργατική τάξη. Στην Ιταλία, ενθυμείται με τον χαρακτηρισμό ο χαμογελαστός Πάπας (Il Papa del Sorriso) ή Το χαμόγελο του Θεού (Il Sorriso di Dio).[1][2]
Η ζωή του
Πρώτα χρόνια
Γεννήθηκε στο Κανάλε ντ' Αγκόρντο, κοντά στο Μπελούνο της βόρειας Ιταλίας. Προερχόταν από μια φτωχή οικογένεια της εργατικής τάξης, σοσιαλιστικών αντιλήψεων. Ήταν το πρώτο από τα τρία παιδιά του Giovanni Luciani, που εργαζόταν ως κτίστης, και της Bortola Tancon. Μετά από σπουδές σε εκκλησιαστικά σεμινάρια της περιοχής χειροτονήθηκε ιερέας το 1935 διακονώντας στην πατρίδα του το Κανάλε ντ' Αγκόρντο (τότε Φόρνο ντι Κανάλε). Το 1937 έγινε καθηγητής και υποδιευθυντής του εκκλησιαστικού σεμιναρίου του Μπελούνο και δίδαξε δογματική, ιερή τέχνη, ηθική θεολογία και κανονικό δίκαιο.
Το 1941 ξεκίνησε το διδακτορικό του και το 1947 αναγορεύθηκε διδάκτορας του Γρηγοριανού ΠανεπιστημίουΡώμης.
Το 1949, δημοσίευσε ένα βιβλίο με τίτλο Catechetica in briciole (Κατήχηση σε ψήγματα). Αυτό το βιβλίο, το πρώτο του, αφορούσε τη διδασκαλία των αληθειών της πίστης με έναν απλό τρόπο, άμεσα και κατανοητό σε όλους τους ανθρώπους.
Το 1954 ορίσθηκε γενικός βικάριος της επισκοπής Μπελούνο.
Επίσκοπος - Καρδινάλιος
Το 1958 χειροτονήθηκε επίσκοπος της πόλης Βιττόριο Βένετο. Στις 15 Δεκεμβρίου 1969 εξελέγη Πατριάρχης Βενετίας. Το 1973 ανακηρύχθηκε Καρδινάλιος. Παράλληλα διετέλεσε αντιπρόεδρος της επισκοπικής συνόδου Ιταλίας.
Στη Σύνοδο των Επισκόπων που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη το 1971, στην οποία τον προσκάλεσε προσωπικά ο τότε Πάπας, ο Λουτσιάνι πρότεινε οι επισκοπές των χωρών με έντονη βιομηχανοποίηση να παραδώσουν το 1% του συνόλου των εισοδημάτων τους σε χώρες του Τρίτου Κόσμου όχι ως ελεημοσύνη, αλλά ως κάτι που οφείλεται. Οφείλεται, ώστε να αντισταθμιστούν οι αδικίες που διαπράττει ο καταναλωτικά προσανατολισμένος κόσμος απέναντι στον «κόσμο με πορεία προς την ανάπτυξη» και ώστε να πραγματοποιήσει κατά κάποιο τρόπο την αποκατάσταση της κοινωνικής αμαρτίας, την οποία πρέπει να γνωρίζουμε.
Πάπας
Τον Αύγουστο του 1978, μετά το θάνατο του Πάπα Παύλου ΣΤ', εξελέγη διάδοχός του από το κολλέγιο των Καρδιναλίων. Στις 26 Αυγούστου ανακοινώθηκε η εκλογή του και στις 3 Σεπτεμβρίου ενθρονίστηκε επισήμως. Ήταν ο πρώτος που επέλεξε διπλό όνομα, προκειμένου να τιμήσει τους δύο προκατόχους του.
Ο Πάπας αρνήθηκε την καθιερωμένη έως τότε τελετή στέψης με την παπική τιάρα και επέλεξε μια απλή τελετή κατά την οποία έλαβε το παπικό pallium ως σύμβολο της θέσης του ως Επίσκοπος της Ρώμης.[3]
Κατά τη διάρκεια των ημερών που ακολούθησαν την εκλογή, οι καρδινάλιοι ήταν γενικά χαρούμενοι και μερικοί από αυτούς δήλωσαν πως είχαν εκλέξει τον «υποψήφιο του Θεού». Ο Αργεντινός Καρδινάλιος Eduardo Francisco Pironio δήλωσε: "Ήμασταν μάρτυρες ενός ηθικού θαύματος". Η μητέρα Τερέζα, σχολιάζοντας τον νέο παπά είπε πως "ήταν το μεγαλύτερο δώρο του Θεού, μια δέσμη ηλίου της αγάπης του Θεού που λάμπει στο σκοτάδι του κόσμου".[4]
Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Α΄, είχε θέσει έξι σχέδια:[5]
Να υπενθυμίσει στην Εκκλησία το καθήκον της να κηρύξει το Ευαγγέλιο.
Να προωθήσει την ενότητα της Εκκλησίας χωρίς να υποχωρήσει στο δόγμα.
Να προωθήσει τον διάλογο.
Να ενθαρρύνει την παγκόσμια ειρήνη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Πέθανε στις 29 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, διατελώντας Πάπας για 33 ημέρες. Πρόκειται για ένα από τα συντομότερα ποντιφικάτα στην ιστορία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ετάφη στην κρύπτη της βασιλικής του Αγίου Πέτρου.
Θεωρίες για τον θάνατό του
Το συντομότατο ποντιφικάτο του, ο αιφνίδιος θάνατος και η έλλειψη νεκροψίας δημιούργησε μια έντονη φημολογία γύρω από τα πραγματικά αίτια του θανάτου του. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι πέθανε ενώ σχεδίαζε μεταρρύθμιση στη διοίκηση της Banca Vaticana, γεγονός που μπορεί να έθιγε τα συμφέροντα πολλών. Άλλοι πάλι ότι λόγω των ριζοσπαστικών αντιλήψεών του ήταν ανεπιθύμητος από πολλούς, εν μέσω μάλιστα του Ψυχρού Πολέμου. Τη φημολογία μάλιστα αυτή εκμεταλλεύτηκε ο σκηνοθέτης Φράνσις Φορντ Κόπολα στο τρίτο μέρος της τριλογίας του «Ο Νονός»..[6]
Έργο
Catechesi in briciole, 1949, το έγραψε ως υποδιευθυντής του σεμιναρίου, σε μια προσπάθεια επαφής με την τοπική κομμουνιστική οργάνωση.
L'origine dell'anima secondo Antonio Rosmini, 1950
Illustrissimi, σειρά από χιουμοριστικές επιστολές με δημοσιογραφικό ύφος.
Ηθική θεολογία
Η ηθική θεολογία του Ιωάννη Παύλου Α΄ είχε υπάρξει αντικείμενο συζήτησης, λόγω των απόψεών του σχετικά με μία σειρά από θέματα και ιδίως τις αμβλώσεις. Υπάρχει μάλιστα διαφωνία για το αν ο Ιωάννης Παύλος Α΄ ήταν φιλελεύθερος, συντηρητικός ή μετριοπαθής σε θέματα εκκλησιαστικής διδασκαλίας και εξαιτίας αυτού είναι δύσκολο να εκτιμηθούν οι απόψεις του.
Αντισύλληψη
Ο Λουτσιάνι είχε ανάμικτα συναισθήματα σχετικά με την παραδοσιακή στάση για την αντισύλληψη. Το 1968, ως Επίσκοπος του Βιττόριο Βένετο, υπέβαλε έκθεση στον Πατριάρχη της Βενετίας, Τζοβάνι Ουρμπάνι, υποστηρίζοντας ότι το χάπι αντισύλληψης θα πρέπει να επιτρέπεται. Η έκθεση είχε την έγκριση και άλλων επισκόπων του Βένετο και αργότερα υποβλήθηκε στον Πάπα Παύλο ΣΤ΄.[7] Όταν εκδόθηκε το Humanae vitae («Ανθρώπινη Ζωή») από τον Πάπα Παύλο ΣΤ΄, στις 25 Ιουλίου 1968, ο Λουτσιάνι υπερασπίστηκε αυτή την εγκύκλιο. Φαίνεται όμως να διέψευσε αυτή την υπεράσπιση σε επιστολή που έγραψε τέσσερις ημέρες μετά την έκδοση της εγκυκλίου.[8] Τον Μάιο του 1978, ο Καρδινάλιος Λουτσιάνι προσκλήθηκε να μιλήσει σε ένα συνέδριο στο Μιλάνο για την 10η επέτειο από την έκδοση της εγκυκλίου. Ωστόσο, αρνήθηκε να μιλήσει στην εκδήλωση, καθώς και να παρευρεθεί.[7]
Σύμφωνα με τους συγγραφείς Ρέιμοντ και Λορέτα Σίμπεκ, που έγραψαν τη βιογραφία του, ο Λουτσιάνι την περίοδο που υπηρετούσε ως Πατριάρχης της Βενετίας «ήταν αδιάλλακτος στην υποστήριξή του στη διδασκαλία της Εκκλησίας και αυστηρός με εκείνους, οι οποίοι μέσω της πνευματικής υπερηφάνειας και της ανυπακοής, δεν έδιναν προσοχή στην απαγόρευση της αντισύλληψης από την Εκκλησία, αν και ενώ δεν συγχωρούσε την αμαρτία, ήταν υπομονετικός με εκείνους που προσπάθησαν ειλικρινά και απέτυχαν να ζήσουν με τη διδασκαλία της Εκκλησίας».[9]
Αμβλώσεις
Σε επιστολή του προς τον Κάρλο Γκολντόνι, που δημοσιεύθηκε στο βιβλίο «Illustrissimi», ο Λουτσιάνι εναντιώνεται με τη μέθοδο της άμβλωσης και υποστήριζε ότι αυτή παραβίαζε τον νόμο του Θεού και αντιβαίνει στα βαθύτερα ιδανικά των γυναικών, καθώς και ότι τις διαταράσσει βαθιά.[10]
Τεχνητή γονιμοποίηση
Σε μια συνέντευξη, πριν από το θάνατο του Πάπα Παύλου ΣΤ΄, το 1978, ζητήθηκε η άποψή του για τη γέννηση του πρώτου μωρού μέσα από δοκιμαστικό σωλήνα, της Λουίζ Μπράουν. Ο Λουτσιάνι εξέφρασε τις ανησυχίες του σχετικά με την πιθανότητα η τεχνητή γονιμοποίηση να οδηγήσει τις γυναίκες να θεωρηθούν ως «βρεφικά εργοστάσια», ωστόσο αρνήθηκε να καταδικάσει τους γονείς της Λουίζ.[11]
Όπως δήλωσε ο ίδιος, «από κάθε πλευρά, ο τύπος στέλνει τα συγχαρητήριά του στο αγγλικό ζευγάρι και τις καλύτερες ευχές στο κοριτσάκι τους. Σε μίμηση του Θεού, που επιθυμεί και αγαπά την ανθρώπινη ζωή, προσφέρω και εγώ τις καλύτερες ευχές μου στο κοριτσάκι. Όσο για τους γονείς της, δεν έχω κανένα δικαίωμα να τους καταδικάσω. Υποκειμενικά, αν έχουν ενεργήσει με τη σωστή πρόθεση και με καλή πίστη, μπορούν ακόμη και να αποκτήσουν μεγάλη αξία ενώπιον του Θεού για αυτό που έχουν αποφασίσει και ζήτησαν από τους γιατρούς να φέρουν εις πέρας». Ο Λουτσιάνι πρόσθεσε ότι «κάνοντας ωστόσο την πράξη και την καλή πίστη, προκύπτει το ηθικό ερώτημα σχετικά με το αν η εξωμήτρια γονιμοποίηση είναι νόμιμη. ... Δεν βρίσκω κανέναν βάσιμο λόγο για παρέκκλιση από αυτόν τον κανόνα, εννοώντας νόμιμο τον διαχωρισμό της μετάδοσης ζωής από την πράξη του γάμου».[12]
Διαζύγιο
Το 1969, ο Λουτσιάνι χαρακτήρισε τις εξωγαμικές σχέσεις ως μικρότερο κακό μπροστά στα διαζύγια. Είπε ότι τέτοιες ενώσεις δεν πρέπει να είναι ίσης σημασίας με το γάμο, αλλά πρόσθεσε ότι «υπάρχουν αναμφισβήτητα παθολογικές οικογενειακές καταστάσεις, που αποτελούν επώδυνες περιπτώσεις. Για να διορθωθούν αυτές, ορισμένοι προτείνουν το διαζύγιο, το οποίο αντίθετα θα τις επιδεινώσει. Όμως, μια θεραπεία εκτός από το διαζύγιο δεν μπορεί να βρεθεί πραγματικά; Μόλις η νόμιμη οικογένεια προστατευθεί και γίνει τόπος τιμής, δεν θα μπορείτε να αναγνωρίσετε με όλες τις κατάλληλες προφυλάξεις κάποια αστική επίπτωση στις πραγματικές ενώσεις (στους γάμους)».[13]
Ομοφυλοφιλία
Σε μια συνέντευξη του 1974, όταν ήταν Πατριάρχης της Βενετίας, ο Λουτσιάνι υποστήριξε την παραδοσιακή γραμμή της Εκκλησίας σχετικά με την σεξουαλικότητα των ατόμων: «Μια σεξουαλικότητα που αξίζει στον άνθρωπο πρέπει να αποτελεί μέρος της αγάπης για ένα άτομο διαφορετικού φύλου, με τις πρόσθετες δεσμεύσεις της πίστης και της αδιαλυτότητας».[14]
Χειροτονία γυναικών
Σε μια ομιλία του, το 1975, σε μια ομάδα καλογριών, εξέφρασε τις απόψεις του σχετικά με τη χειροτονία των γυναικών στην ιεροσύνη:
Θα ρωτήσετε: σχετικά με την ίδια την ιεροσύνη; Μπορώ να σας απαντήσω: Ο Χριστός απένειμε την ποιμαντική διακονία μόνο στους άντρες, στους αποστόλους του. Μήπως εννοούσε ότι αυτό ισχύει μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα, σχεδόν σαν να επέτρεπε την προκατάληψη σχετικά με την κατωτερότητα των γυναικών που επικρατούσε στην εποχή του; Ή σκόπευε να ισχύει πάντα; Ας είναι ξεκάθαρο: Ο Χριστός δεν δέχτηκε ποτέ την προκατάληψη για την κατωτερότητα των γυναικών: είναι πάντα αξιοθαύμαστες μορφές στα Ευαγγέλια, περισσότερο από τους ίδιους τους Αποστόλους. Η ιεροσύνη, ωστόσο, είναι μια υπηρεσία που παρέχεται μέσω πνευματικών δυνάμεων και όχι μιας μορφής ανωτερότητας. Μέσα από το θέλημα του Χριστού, οι γυναίκες - κατά την κρίση μου - εκτελούν μια διαφορετική, συμπληρωματική και πολύτιμη υπηρεσία στην εκκλησία, αλλά δεν είναι εν "δυνάμει ιερείς" ... Αυτό δεν κάνει κακό στις γυναίκες.[15]
Ίδρυμα και Μουσείο
Το Μουσείο Αλμπίνο Λουτσιάνι στο Κανάλε ντ' Αγκόρντο.
Στην πατρίδα του, το Κανάλε ντ' Αγκόρντο της Ιταλίας, ιδρύθηκε και λειτουργεί το Μουσείο Αλμπίνο Λουτσιάνι (Museo Albino Luciani) και το Ίδρυμα Πάπα Λουτσιάνι (Fondazione Papa Luciani).[16]
Αγιοκατάταξη
Το 2003 αναγνωρίστηκε από τον διάδοχό του Πάπα ως υπηρέτης του Θεού και το 2017 αναγνωρίστηκε από τον Πάπα Φραγκίσκο ως σεβάσμιος (venerable) που αποτελεί το δεύτερο στάδιο από τα τέσσερα της διαδικασίας αγιοκατάταξης. Ο Πάπας Φραγκίσκος στις 4 Σεπτεμβρίου 2022 ανακήρυξε όσιο τον Ιωάννη Παύλο Α σε επίσημη τελετή στην πλατεία του Αγίου Πέτρου.[17]
↑Papa Luciani: Il sorriso di Dio (Pope Luciani: The Smile of God). Radiotelevisione Italia. 2006. Archived from the original on 24 October 2012. Retrieved 21 July 2018. documentary.
↑Raymond & Lauretta (2004). The Smiling Pope, The Life & Teaching of John Paul I. Our Sunday Visitor Press.CS1
↑Knowles, Leo (2003). Modern Heroes of the Church - Leo Knowles. ISBN 9781931709460. Retrieved 15 February 2014.
↑Tavakoli, Janet (2004-03-29). Collateralized Debt Obligations and Structured Finance: New Developments in Cash and Synthetic Securitization. John Wiley & Sons. p. 51. ISBN 9780471481362.
↑ 7,07,1John Julius Norwich, The Popes, London, 2011, p. 445.
↑Albino Luciani/Giovanni Paolo I, Opera Omnia (Padua: Edizioni Messagero, 1989), vol. 3, pp. 300–301.
↑Raymond & Lauretta (2004). The Smiling Pope, The Life & Teaching of John Paul I. Our Sunday Visitor Press.CS1 maint: Uses authors parameter (link)
.jpg)
.png){kind=small}
_(cropped).jpg)
