Πάπας Ζεφυρίνος

Πάπας Άγιος Ζεφυρίνος
Από	199
Έως	20 Δεκεμβρίου 217
Προκάτοχος	Πάπας Βίκτωρ Α΄
Διάδοχος	Πάπας Κάλλιστος Α΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	Ρώμη, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Θάνατος	20 Δεκεμβρίου 217 Ρώμη, Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Ο Πάπας Ζεφυρίνος (πέθανε στις 20 Δεκεμβρίου 217 ήταν επίσκοπος της Ρώμης από το 199 μέχρι τον θάνατο του.^[1] Γεννημένος στην Ρώμη διαδέχθηκε τον πάπα Βίκτωρ Α΄, τον ίδιο διαδέχθηκε με τον θάνατο του (20 Δεκεμβρίου 217) ο Πάπας Κάλλιστος Α΄. Ο Πάπας Ζεφυρίνος έμεινε πασίγνωστος για την καταπολέμηση των Αιρέσεων και την υπεράσπιση της θεότητας του Ιησού. Την εποχή της 18χρονης Παποσύνης του ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σευήρος ξεκίνησε σκληρούς διωγμούς εναντίον των χριστιανών, τις συνέχισε μέχρι τον θάνατο του (211). Ο Άλμπαν Μπάτλερ γράφει σχετικά με τον Ζεφυρίνο "αυτός ο νεαρός πάστορας έγινε η παρηγοριά του αναξιοπαθούντος ποιμνίου".^[2] Ο Οπτάτος Μιλέβης γράφει ότι ο Ζεφυρίνος καταπολέμησε μια μεγάλη σειρά αποστατών και αιρετικών όπως ο Μαρκίωνας, ο Πραξέας, ο Βαλεντιανισμός και ο Μοντανισμός.^[3] Ο Ευσέβιος της Καισαρείας γράφει επιπλέον ότι ο Ζεφυρίνος καταπολέμησε σκληρά της βλασφημίες των δύο Θεόδοτων που τον αντιμετώπισαν με περιφρόνηση αλλά αργότερα τον αναγνώρισαν σαν τον μέγιστο υπερασπιστή της θεότητας του Ιησού. Δεν υπέστη ο ίδιος σωματικά μαρτύρια για την πίστη αλλά τα ψυχολογικά μαρτύρια του έδωσαν τον τίτλο του Μάρτυρα.^[4] Την εποχή του αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου (193–211) οι σχέσεις με την νεοσύστατη χριστιανική εκκλησία επιδεινώθηκαν σε τέτοιο βαθμό που κατέληξε στον διωγμό (202-203). Ο Σεπτίμιος Σεβήρος εξέδωσε διάταγμα με το οποίο απαγόρευσε τον προσηλυτισμό στην νέα θρησκεία με τις αυστηρότερες ποινές.^[1]

Ο προκάτοχος του Βίκτωρ Α΄ είχε αφορίσει τον Θεόδοτο τον Βυζάντιο επειδή υποστήριζε μια αίρεση η οποία ισχυριζόταν ότι ο Ιησούς Χριστός έγινε θεός μόνο μετά την Ανάσταση του. Η Αίρεση αυτή δημιούργησε μια ανεξάρτητη κοινότητα στην Ρώμη την οποία κυβερνούσε ένας δεύτερος Θεόδοτος, ο Αργυραμοιβός και ο Ασκληπιόδποτος. Ο Νατάλιος που βασανίστηκε για την πίστη του πείστηκε από τον Ασκληπιόδοτο να ασπαστεί την Αίρεση με την υπόσχεση να λάβει ένα μηνιαίο επίδομα 150 δηναρίων. Στην συνέχεια ωστόσο ο Νατάλιος βίωσε πολλά οράματα τα οποία τον προειδοποιούσαν να εγκαταλείψει αυτή την Αίρεση. Το έργο "Μικρός Λαβύρινθος" που έγραψε κάποιος ανώνυμος συγγραφέας με παραθέσεις του Ευσέβιου Καισάρειας ο Νατάλιος μαστιγώθηκε μια ολόκληρη νύχτα από κάποιον Άγγελο. Την επόμενη μέρα ο Νατάλιος φόρεσε έναν σάκο με στάχτη, έπεσε στα πόδια του Ζεφυρίνου και ζήτησε συγχώρεση.^[1][5] Η μνήμη του ως Αγίου και Μάρτυρα καθορίστηκε από το Γενικό Ρωμαϊκό Ημερολόγιο τον 13ο αιώνα στις 26 Αυγούστου. Ο Ιππόλυτος Ρώμης τον χαρακτηρίζει αγράμματον και άπειρον των εκκλησιαστικών όρων, αλλά και «φιλάργυρον». Σύμφωνα με τον ίδιο αιρεσιολόγο, ο πάπας αυτός αναγνώριζε ως μόνο κι έναν θεό τον Ιησού κι εκτός αυτού άλλος παθητός και γεννητός δεν υπήρχε. Επίσης, ισχυριζόταν πως δεν πέθανε ο Πατήρ αλλά ο Υιός. Τέτοιες θέσεις μαρτυρούν επίδραση από τον μοναρχιανισμό.^[6] Τέλος, υπάρχει και η μαρτυρία για την εκ μέρους του υπεράσπιση της Ορθοδοξίας, καθώς το παράρτημα του έργου του Τερτυλλιανού De prescriptione haeretocorum, προέκυψε από μετάφραση ελληνικού πρωτοτύπου που πιθανώς γράφτηκε από τον Ζεφυρίνο. Ο τίτλος του Μάρτυρα αφαιρέθηκε στην αναθεώρηση (1969) αφού δεν είχε υποστεί σωματικά μαρτύρια και η 26η Αυγούστου δεν ήταν η ημέρα του θανάτου του.^[7][8]

Παραπομπές

1. Kirsch, Johann Peter (1912). "Pope St. Zephyrinus". In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. Τομ. 15. New York: Robert Appleton Company
2. A. Butler, Lives of the Saints Τομ. 8, 1866
3. Optatus, De Schismate 1,1
4. Berti, Sæc 3. Diss. 1.t. 2, σ. 158
5. Eusebius, Historia Ecclesiastica 5.28.9–12; translated by G.A. Williamson, Eusebius: The History of the Church (Harmonsworth: Penguin, 1965), σ. 236
6. Young, Frances M. (2006). "Monotheism and Christology". In Mitchell, Margaret M.; Young, Frances M. (eds.). Origins to Constantine. The Cambridge History of Christianity. Cambridge, UK: Cambridge University Press. σσ. 458–461
7. "Calendarium Romanum" (Libreria Editrice Vaticana, 1969), σ. 136
8. "Martyrologium Romanum" (Libreria Editrice Vaticana, 2001

Πηγές

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Πάπας Ζεφυρίνος

• Παναγιώτης Χρήστου, Πατρολογία, τομ. Β΄, εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη, 2005, σελ. 682-683
• Rendina, Claudio, The Popes' Histories and Secrets (2002)