Το Μεσιέ 14 (γνωστό και ως M14 και NGC 6402) είναι σφαιρωτό σμήνος σε απόσταση περίπου 30.000 ετών φωτός στον αστερισμό Οφιούχο.
Ιστορικό
Το Μεσιέ 14 ανακαλύφθηκε από το Σαρλ Μεσιέ στις 1 Ιουνίου1764. Ο πρώτος που το ανέλυσε ήταν ο Ουίλιαμ Χέρσελ το 1783. Σύμφωνα με το TheSky το Μεσιέ 14 ήταν η φωτογραφία CCD που πάρθηκε.
Καινοφανής αστέρας
Το 1938 έλαβε μέρος ένας καινοφανής αστέρας (νόβα) στο Μεσιέ 14, ο οποίος όμως εντοπίστηκε το 1964, όταν η Amelia Wehlau από το πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο ερευνούσε κάποιες φωτογραφίες που είχε τραβήξει η Helen Sawyer Hogg μεταξύ του 1932 και του 1963. Αυτός ο καινοφανής ήταν ορατός σε οκτώ φωτογραφικές πλάκες της περιόδου 21 με 28 Ιουνίου 1938 ως άστρο μεγέθους +16 (απόλυτο μέγεθος -0,7) γεγονός που εξηγεί γιατί δεν είχε εντοπιστεί νωρίτερα. Θεωρείται ότι έφτασε σε μέγεθος +9,2 (απόλυτο μέγεθος -7,5), πέντε μεγέθη μεγαλύτερο από τα λαμπρότερα άστρα του σμήνους. Πρόκειται για το δεύτερο καινοφανή αστέρα που εντοπίζεται (ο πρώτος ήταν ο T Scorpii στο Μεσιέ 80 το 1860) και το πρώτο που φωτογραφίζεται.
Το 1983 χρησιμοποιήθηκαν το αγγλοαυστραλιανό τηλεσκόπιο και το τηλεσκόπιο CTIO για να εντοπιστεί το υπόλειμμα του καινοφανή αλλά δεν το κατάφεραν. Το 1991 το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ παρατήρησε το πεδίο γύρω από το καινοφανή αλλά δεν εντόπισε ούτε άστρο ούτε νεφελώδες κατάλοιπο.
Χαρακτηριστικά
Το Μεσιέ 14 από ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο
Το Μεσιέ 14 έχει διάμετρο περίπου 100 έτη φωτός. Τα λαμπρότερα μέλη του σμήνους έχουν φαινόμενο μέγεθος +14. Το σμήνος έχει απόλυτο μέγεθος -9,2, δηλαδή είναι ένα από τα λαμπρά σφαιρωτά σμήνη στον Γαλαξία. Έχει σχετικά χαλαρό πυρήνα. Είναι ελλειπτικό. Ανάμεσα στα μέλη του Μ14 υπάρχουν 70 μεταβλητοί αστέρες, οι περισσότεροι από αυτούς παλλόμενοι μεταβλητοί αστέρες τύπο W Virginis.
Το 1997 ανακαλύφθηκε στο Μεσιέ 14 ένας αστέρας άνθρακα. Πιθανότατα αυτό το άστρο έχασε τα εξωτερικά στρώματά σε κάποια στενή επαφή με άλλα μέλη του σμήνους του αποκαλύπτοντας τον πλούσιο σε άνθρακα πυρήνα του.
Δείτε επίσης
NGC 6366, ένα αχνό σφαιρωτό σμήνος σε απόσταση 3 μοιρών από το Μ14
