Benvenjùi inte'l Portal Venèsia che'l ve parmetarà de navegar fasilmente infrà łe pàzine de Wikipedia dedegàe a l'istoria, a ła zeografia, a i eventi e a łe tradision de ła Serenìsema.
Se sì intaresài a cotribuir a 'sta sesion de vec.wiki si invidài a partesipar a'l Progeto Venèsia.
Ła sità
Venèsia (IPA/veˈnɛsia/), un tenpo ciamada Venèxia, ła xe el caoliogo de ła provincia omonima e de ła region Vèneto. Ła xe sta, par pì de miłe ani, ła cavedal de ła Serenisima Republica e ła vegnea soranominada ła Serenìsima o anca ła Dominante.
Ła se cata so ła łaguna vèneta, inte el golfo che da eła el ciapa el nome. L'intiera sità, co ła so łaguna, ła xe dal 1979 patrimonio de l'umanidà del UNESCO. Ła sità storega, ła xe senpre sta ixołada da ła teraferma, fin a cuando che, inte el 1841, xe scuminsiadi i laori par ła costrusion del ponte feroviario che deso el cołega ła stasion de Santa Łùsia co'l sistema feroviario de ła teraferma.
El sinboło de Venèsia el xe el leon de San Marco, se trata de na raprexentasion sinbołica de San Marco Vangełista, patron de ła sità, rafigurà in forma de leon alado. El pì de łe volte el leon el tien infrà łe sate un libro verto co ła scrita łatinaPAX TIBI MARCE, EVANGELISTA MEVS ("Pàse a ti, Marco, vangelista mio").
El leon el pol èser raprexentà in do difarenti poxision:
andante: overo co se vede par intiero el corpo de'l leon de profiło, poxà so tre sate e co ła cuarta sata sora el libro.
in mołeca: overo co'l vien rafigurà visto da davanti e incoatà cusì da parer na mołeca.
El Buçintoro el gera ła galìa de Stado dei doxi de Venesia, sòra ła cuałe i se inbarcava ogni ano 'nte'l xorno de ła Sènsa par çełebràr el rito venesian del spoxałìsio co'l mar.
El nòme buçintoro, come che testimonia anca el Sanudo, el riva dal venesian buzino d'oro, latinixà 'nte'l Medioevo cofà bucentaurus, nome de na ipotetega creadura mitołoxega simiłe al sentauro ma co' corpo bovino. Cuesto gà portà calchedun a sostegnir che'l nòme rivase da na testa bovina doparada cofà połena de ła galìa, ma l'ipotexi ła xe sbagiada: el nome bucentaurus no'l ghe xe inte ła mitołoxia greca, e ła połena dei Buçintori (come che se vede 'nte i dipinti che i rafegura) xe Venèsia soto forma de Giustìsia.
