Suliyotlar (Yunanca: Σουλιώτες, romanize: Suliotes), Epir'in Suli bölgesindeki bir Doğu Ortodoks topluluğuydu. Suliotlar, askeri yetenekleri, Tepedelenli Ali Paşa'ya karşı direnişleri ve Markos Boçaris ve Kiços Cavelas gibi liderler altında Yunan Bağımsızlık Savaşı'ndaki katkıları ile biliniyorlardı. Suliotlar, Epir'in uzak dağlık bölgelerindeki çok sayıda komşu köye hükmederek, Osmanlı yönetimine başarıyla direnebilecekleri özerk bir konfederasyon kurdu. Gücünün zirvesinde, 18. yüzyılın ikinci yarısında, topluluğun ("konfederasyon" olarak da adlandırılır) yaklaşık 60 köyde 12.000'e kadar nüfustan oluştuğu tahmin edilmektedir.[1] Cemaat, Rum Ortodoks Kilisesi'nin bir parçası oldukları için Osmanlı sosyal sınıflandırma sisteminde Rum olarak sınıflandırıldı.[2] Ancak, Arnavut kökenleri nedeniyle Yunancanın yanı sıra ArnavutçanınSuliyotik lehçesini de konuşuyorlardı.[3]
Suli'deki isyancı faaliyetin ilk tarihsel açıklaması 1685'ten kalmadır. 1721-1772 sırasında Suliyotlar toplam altı askeri seferi geri püskürtmeyi başardı ve bunun sonucunda çeşitli Osmanlı beylerinin zararına topraklarını genişlettiler. Ali Paşa, 1789'da Yanya valisi olur olmaz hemen Suli'ye karşı ardı ardına seferler başlattı. Ancak birliklerinin sayısal üstünlüğü yeterli değildi. Suli'ye yönelik kuşatma 1800'den itibaren yoğunlaştırıldı ve Aralık 1803'te Suliyotlar bir ateşkes imzaladı ve anavatanlarını terk etmeyi kabul etti. Çoğu İyon Adaları'na sürgün edilmiş ve Yunan Bağımsızlık Savaşı'nın başlamasıyla Osmanlı'ya karşı ilk silahlanan topluluklar arasında yer almıştır. Başarılı bağımsızlık mücadelesinin ardından, yeni kurulan Yunan devletinin bazı bölgelerine yerleştiler ve birçoğu, başbakan da dahil olmak üzere Yunan hükûmetinde yüksek mevkilere ulaştı. Suliyot diasporasının üyeleri, 1854 ayaklanması ve Balkan Savaşları (1912-1913) gibi Suli'nin Yunanistan'a dahil edilmesi için ulusal mücadelelere katıldı.
Kaynakça
^Biris (1960: 285ff.) Cf. also K. Paparigopoulos (1925), Ιστορία του Ελληνικού Εθνους, Ε-146. (Yunanca)
^Nußberger Angelika; Wolfgang Stoppel (2001), Minderheitenschutz im östlichen Europa (Albanien)(PDF) (Almanca), p. 8: "war im ubrigen noch keinerlei Nationalbewustsein anzutreffen, den nicht nationale, sodern religiose Kriterien bestimmten die Zugehorigkeit zu einer sozialen Gruppe, wobei alle Orthodoxe Christen unisono als Griechen galten, wahrend "Turk" fur Muslimen stand...": Universität Köln, 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 22 Haziran 2021
^Nikolopoulou, 2013, p. 299, "Still, regardless of ethnic roots, the Souliot identification with Greece earned them the title of "Greeks" by their Ottoman and Muslim Albanian enemies alike... identifies them as Greeks fighting the Albanians" (İngilizce)
Konuyla ilgili yayınlar
Wikimedia Commons'ta Suliyotlar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
