Wolf Fizik Ödülü (1981) Lorentz Madalyası (1986) Spinoza Ödülü (1995) Franklin Madalyası (1995) Nobel Fizik Ödülü(1999) Lomonosov Altın Madalyası (2010)
Gerard 't Hooft Hollanda'nın Den Helder şehrinde 1946 yılında gemi mühendisi “H. 'T Hooft” ve “MA van Kampen” çiftinin çocukları olarak dünyaya gelmiştir. Annesi daha on sekiz yaşındayken hayata veda eden babasını, 't Hooft, çok küçük yaşta kaybetmiştir. “Ita” adında bir kız kardeşi vardır. Sanat okuluna giden annesi, Fransızca dersleri aldıktan sonra özel Fransızca dersleri vermektedir. 1972 yılında evlendiği “Albertha A. Schik” ile iki kız çocuk sahibi olmuşlardır.[5]
Eğitimi
Sekiz yaşındayken 'büyünce ne olacaksın?' sorusuna “her şeyi bilen adam olacağım” diyen, 't Hooft, bilim insanı olmaya o zamandan karar vermiştir. Nobel için yazdığı otobiyografisinde bilimin ailesinin temelinde, genlerinde olduğunu ifade eden fizikçinin büyük amcası Frits Zernike, 1953 yılında faz kontrast mikroskobunu keşfettiğinde kararına daha sıkı sarılır.[6] Diğer amcası, “Nicolaas Godfried van Kampen” Utrecht Üniversitesi'nde Teorik Fizik dalında profesörlüğe atandığında annesi küçük 't Hooft için bilimsel bir kariyer yerine sanat okumasını tavsiye etmiştir.[5]
Kariyeri
16 yaşında, Hollanda Ulusal Matematik Olimpiyatı'nda ikinci olan 't Hooft, Lahey'deki ‘Dalton Lisesi’'ne gitmiştir. Ünlü bilim insanı, lisans ve lisans üstü eğitimini aldığı Utrecht Üniversitesi'nden 1972 yılında doktorasını almıştır. Utrecht Üniversitesinde 1974 yılında akademik kariyeri başlayan 't Hooft 1977'den günümüze “Spinoza Enstitüsü” ve “Teorik Fizik Enstitüsü”nde profesörlük yapmaktadır.
Doktorasını aldıktan sonra Cenevre, CERNde araştırmalara katılmıştır. Burada Veltman ile birlikte Yang-Mills kuramının kuvvetli etkileşimlerde uygulanılabilecek şekilde renormalize edilebilir olduğunu (Kuvantum Kromodinamiği (QCD) )göstermişlerdir. Böylece, yerçekimi dışındaki üç temel etkileşim ve parçacıklar bugün Standart Model olarak isimlendirilen kuvantum alan kuramı ile açıklanır olmuştur.[7]
1999 yılı Nobel Fizik Ödülünü Gerardus ’t Hooft ile Martinus J. G. Veltman kazanmıştır.[3]İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin, “fizikte elektrozayıf etkileşmelerin kuantumlu yapısını açıklığa kavuşturmaları” nedeniyle verildiğini açıkladığı bu çalışma, aslında 1971 yılında Utrecht Üniversitesi’nde Veltman’ın yanında doktora yapmakta olan ‘t Hooft’un hazırladığı tez çalışmasıdır. O sıralar 24 yaşında bir öğrenci olan ‘t Hooft’un, bu zor problemi orijinal matematik yöntemler geliştirerek çözebilmesi dünyada ve Türkiye'de de yankılar uyandırmıştır.[13]
Fizik otorilerince yıllardır beklenen,‘t Hooft ve Veltman’ın kazandıkları bu ödülün, biraz gecikmiş olduğu belirtilmiştir. Kendiliğinden simetri bozulması yoluyla kütle kazanımı sağlayan elektrozayıf etkileşme modelleri, 1960’ların başından beri gündemdeydi. Bu modeller arasından birisi, 1967’de Amerikalı Steven Weinberg ve İngiltere’de bulunan Pakistan’lı Abdus Salam tarafından önerilen ve bugün standard model olarak bilinen bir tanesi, zamanla öne çıkmıştır.[14]
Öncesinde kuantumlu ayar alanteorileri olarak bu tür modellerin kesin hesaplamalara imkân verip vermedikleri bilinmemekteydi. Yani bir elekrozayıf bozunma için yarı-süre veya bir parçacık saçılması için tesir kesiti, kuantum elektrodinamiğinden bilinen yöntemlerle hesaplanırsa, bu hesaplardan belli sayılar bulunacağı, yani bir öngülerinin olup olmadığı henüz kuşkuluydu. Utrecht Üniversitesi’nde teorik fizik profesörü olan Martinus Veltman bu zor ve uzun bu hesapları yapabilmek için ilk bilgisayarla sembolik hesap program paketi olan “SCHOONSHIP”i geliştirmiştir. O dönemde onun yanında bu programı kullanan öğrencisi olan ‘t Hooft sonsuz
çıkan Feynman integrallerinin boyutsal regülarizasyonunu yaparak, standart model türü kuantumlu ayar alan teorilerinin renormalizasyonunu göstermiştir.Dolayısıyla bu modellerin belirli ve kesin öngörülerinin hesaplanabileceğini kanıtlamış olmuştur.[13][15]
“İyi bir araştırmacı, elde ettiği sonuçları abartmak yerine mütevazı göstermeye dikkat eder.” diyen 't Hooft, bilimin başarılı olmasının nedenlerinden birinin özünde bir hata düzeltme mekanizması ile birlikte yapılanmış olmasını göstermektedir.[16][17]
'CERN'deki LHC deneyleri'(kara delikler) Doç.Dr. Kerem Cankoçak - (ITU Fizik bölümü) Türkçe — PDF 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
'Elektrozayıf Etkileşmelerin Kuantumlu Yapısı' Prof. Dr.Tekin Dereli- ODTÜ Fizik Dalı - (İTÜ) Türkçe — [2] 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.