1975'te Türkiye

1999'da Türkiye

1970'ler

1970 | 1971 | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 | 1977 | 1978 | 1979

Bu sayfada, 1975 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.^[1]

Meclis

• TBMM 15. dönem

Görevdekiler

• Cumhurbaşkanı – Fahri Korutürk
• Başbakan

• Sadi Irmak (31 Mart'a kadar)
• Süleyman Demirel (31 Mart'tan itibaren)

• Anamuhalefet lideri

• Bülent Ecevit

İktidar partisi ve ana muhalefet

• İktidar partisi

• Adalet Partisi (AP) ve koalisyon ortakları Milli Selamet Partisi (MSP), Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) – (31 Mart'tan itibaren) – Hükümet bazen 1.Milliyetçi Cephe olarak anılır

• Ana muhalefet

• Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) (26 Ocak - 17 Kasım 1974)

Kabine

• 38. Türkiye Hükûmeti (31 Mart'a kadar)
• 49. Türkiye Hükûmeti (31 Mart'tan itibaren)

Olaylar

Ocak

• 2 Ocak - TRT 1, TRT 2 ve TRT 3 radyoları yayına başladı.
• 16 Ocak - Gazi ve Bursa Eğitim Enstitüsü öğrenci olayları nedeniyle kapatıldı.
• 23 Ocak - İstanbul Vatan Mühendislik Okulu'nda kendilerine 'komandolar' adını veren ülkücüler, 1 öğrenciyi öldürdüler.
• 30 Ocak - Türk Hava Yolları'nın 345 sefer sayılı uçuşu: THY'nin Bursa isimli yolcu uçağı, elektriklerin kesik olmasından dolayı Yeşilköy Havaalanı'na inemeyince Marmara Denizi'ne düştü. Uçakta bulunan 42 kişiden kurtulan olmadı.

Şubat

• 5 Şubat - Amerikan Kongresi, Türkiye'ye silah ambargosu uygulanmasını kabul etti.
• 6 Şubat - Türkiye, ABD ile görüşmeleri askıya aldı.
• 13 Şubat - Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu. Devlet Başkanlığı'na Rauf Denktaş getirildi.
• 23 Şubat - Erzincan'da CHP il binasi ve bazı işyerlerine saldırı sırasında çıkan olaylarda 1 kişi öldü, 10 kişi yaralandı.

Mart

• 22 Mart - Türkiye ilk kez katıldığı Eurovision Şarkı Yarışması'nda Semiha Yankı ile 3 puan alarak sonuncu oldu.
• 31 Mart - Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, MHP, MSP ve CGP ile birlikte bir koalisyon hükûmeti kurdu. Türk siyasi tarihinde bu hükümete 1. Milliyetçi Cephe adı verilir.

Nisan

• 12 Nisan - Süleyman Demirel tarafından kurulan bir koalisyon hükûmeti olan 49. Hükûmet meclisten güvenoyu aldı.
• 22 Nisan – Bildergerg toplantısı İzmir'in Çeşme ilçesinde yapıldı.

Mayıs

• 3 Mayıs - Türkiye İşçi Partisi, Behice Boran'ın genel başkanlığında kuruldu.

Haziran

• 24 Haziran - MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in Diyarbakır gezisinde çıkan olaylarda 3 kişi öldü, 46 kişi yaralandı.
• 1 Haziran - Fenerbahçe, Futbol 1. Ligi şampiyonluğunu kazandı.

Temmuz

• 24 Temmuz - ABD, Türkiye'ye uyguladığı silah ambargosunu kaldırmayacağını bildirdi.
• 25 Temmuz - Türkiye, ülkede bulunan ABD askeri üslerini kapatacağını bildirdi.

Ağustos

Eylül

• 6 Eylül - Diyarbakır, Lice'de meydana gelen 6.6 şiddetindeki depremde 2.385 kişi öldü, 7 bine yakın ev yıkıldı.

Ekim

• 3 Ekim - ABD, Türkiye'ye yönelik silah ambargosunu kısmen kaldırdı.
• 12 Ekim - 27 ilde 54 senatör ve 6 milletvekilliği için yapılan ara seçimlerde; Adalet Partisi 27 senatör, 5 milletvekilliği, Cumhuriyet Halk Partisi 25 senatör, 1 milletvekilliği, Millî Selamet Partisi 2 senatör çıkardı.
• 22 Ekim - Türkiye'nin Viyana büyükelçisi Hüseyin Daniş Tunalıgil görev yaptığı Viyana'da Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları'na mensup üç militan tarafından düzenlenen suikast sonucu yaşamını yitirdi.
• 24 Ekim - Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez ve makam şoförü Talip Yener katledildi. Saldırıyı 'Ermeni Soykırımı Adalet Komandoları' adlı örgüt üstlendi.
• 26 Ekim - Genel nüfus sayımı yapıldı. Türkiye'nin nüfusu 40.197.669 kişi olarak tespit edildi.
• 26 Aralık - Cumhuriyet Senatosu başkanlığına Tekin Arıburun seçildi.

Kasım

Aralık

• 28 Aralık - İskenderun Demir ve Çelik A.Ş., Başbakan Süleyman Demirel ve SSCB Başkanı Aleksey Kosigin tarafından törenle hizmete açıldı.

Doğumlar

• 13 Şubat - Sibel Alaş, şarkıcı
• 8 Nisan - Funda Arar, şarkıcı
• 5 Mayıs - Fırat Tanış, oyuncu
• 8 Mayıs - Mehmet Günsür, oyuncu
• 6 Haziran - Hasibe Eren, oyuncu
• 18 Temmuz - Ertem Şener, spor spikeri
• 10 Ağustos - İlhan Mansız, futbolcu
• 12 Ağustos - Koray Candemir, şarkıcı
• 12 Ekim - Fettah Can, şarkıcı
• 20 Ekim - Sevinç Erbulak, oyuncu

Ölümler

• 18 Ocak - Nuri Berköz, general (d. 1889)
• 12 Mayıs - Necdet Tosun, oyuncu (d. 1926)
• 7 Temmuz – Reşat Ekrem Koçu, tarihçi ve yazar (d. 1905)
• 12 Temmuz – Latife Uşşakî, Atatürk'ün eşi (d. 1898)
• 10 Temmuz - Nurettin Topçu, yazar (d. 1909)
• 15 Temmuz - Fahri Belen, general
• 27 Ağustos - İsmet Uluğ, futbolcu
• 22 Eylül – Bedri Rahmi Eyüboğlu, ressam ve şair (d. 1911)
• 12 Aralık – Nihal Atsız, milliyetçi yazar ve şair (d. 1905)

Ayrıca bakınız

• 1974-75 Türkiye 1. Futbol Ligi
• 1974-75 Türkiye Basketbol Ligi
• 1975 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye
• 1975 yapımı Türk filmleri
• 11. Altın Portakal Film Festivali

Kaynakça

1. Türkiye'nin 70 yılı, Tempo, İstanbul, 1998, sy. 251–257