Zofia Merle
Zofia Merle
Zofia Merle (2007)
Imię i nazwisko
Zofia Maria Merle-Mayzel
Data i miejsce urodzenia
30 marca 1938 Warszawa
Data i miejsce śmierci
13 grudnia 2023 Warszawa
Zawód
aktorka
Współmałżonek
Jan Mayzel
Lata aktywności
1956–2013, 2018
Odznaczenia
Zofia Maria Merle-Mayzel (ur. 30 marca 1938 w Warszawie , zm. 13 grudnia 2023 tamże[1] ) – polska aktorka teatralna i filmowa .
Zagrała role filmowe u reżyserów: Andrzeja Barańskiego , Jerzego Antczaka , Kazimierza Kutza , Sylwestra Chęcińskiego , Stanisława Barei , Łukasza Wylężałka , Andrzeja Kondratiuka i Janusza Kondratiuka . Stworzyła wiele kreacji filmowych, a popularność zyskała przede wszystkim dzięki rolom drugoplanowym[2] .
Życiorys
W 1956 została aktorką Studenckiego Teatru Satyryków w Warszawie[3] . Do teatru zawodowego przyciągnął ją Konrad Swinarski , obsadzając w Operze za trzy grosze w Teatrze Współczesnym .
Wiele lat była związana z Teatrem Komedia w Warszawie. W 1984 została zaangażowana przez Stanisława Tyma do Teatru Dramatycznego w Elblągu [3] . Z Tymem pracowała także w wystawianych w Warszawie spektaklach: Pralnia (jako zmianowa) i Mississippi (jako Bufetowa), a przy drugiej ze sztuk pełniła także funkcję asystenta reżysera[4] . Współpracowała również z Teatrem „Scena Prezentacje” Romualda Szejda .
Zasłynęła jako aktorka w komediach Stanisława Barei : Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz (1978), Miś (1980), Alternatywy 4 (1983) i Zmiennicy (1986). Do ważnych ról w dorobku należą występy w filmach: Chłopi (1973) Jana Rybkowskiego , Noce i dnie (1975), Niezwykła podróż Baltazara Kobera (1988) Wojciecha Jerzego Hasa , Wszystko co najważniejsze... (1992) Roberta Glińskiego , Rozmowy kontrolowane (1991) Sylwestra Chęcińskiego czy Kawalerskie życie na obczyźnie (1992) Andrzeja Barańskiego . Była ceniona przez Marka Koterskiego , u którego zagrała w filmach: Dniu świra (2002) i Wszyscy jesteśmy Chrystusami (2006). Zagrała Genowefę, polską sprzątaczkę, która po 30 latach pracy w amerykańskim banku wraca do ojczyzny, w niemieckim filmie Jana Schütte Żegnaj, Ameryko (1994)[5] .
Zmarła 13 grudnia 2023[6] w warszawskim Szpitalu Wolskim w wieku 85 lat[1] [7] [8] . 21 grudnia 2023 została pochowana na warszawskich Powązkach (kwatera 64–5–1,2,3)[9] [10] [11] .
Życie prywatne
Nagrobek Zofii Merle, jej męża Jana Mayzela i syna Marcina na cmentarzu Powązkowskim
Była żoną aktora Jana Mayzela (1930–2021), mieli syna Marcina (ur. 21 kwietnia 1971, zm. 2 lipca 2013)[12] .
Kariera zawodowa
Filmografia
Filmy fabularne (kinowe i telewizyjne)
Rok
Tytuł
Rola
Uwagi
1961
Ułan i dziewczyna
dziewczyna
etiuda, reżyseria: Krzysztof Zanussi
1961
Komedianty
młoda aktorka
film obyczajowy, reżyseria: Maria Kaniewska
1962
Jadą goście jadą...
barmanka Maryna
film komediowy, reżyseria: Andrzej Trzos-Rastawiecki
1964
Pingwin
ekspedientka w supersamie
film obyczajowy, reżyseria: Jerzy Stefan Stawiński
1964
Agnieszka 46
Pela
film obyczajowy, reżyseria: Sylwester Chęciński
1965
Katastrofa
kreślarka Zosia
film psychologiczny, reżyseria: Sylwester Chęciński
1965
Buty
sanitariuszka Jadźka
film wojenny, reżyseria: Ewa Petelska , Czesław Petelski
1966
Szyfry
Wacka
film psychologiczny, reżyseria: Wojciech Jerzy Has
1966
Ktokolwiek wie...
Stefa, siostra zaginionej Marii Ruśniak
film dramatyczny, reżyseria: Kazimierz Kutz
1966
Kochajmy syrenki
recepcjonistka w hotelu w Olsztynie
film muzyczny, reżyseria: Jan Rutkiewicz
1967
Cześć kapitanie
opiekunka campingu
film kryminalny, reżyseria: Ewa Petelska , Czesław Petelski
1967
Komedia z pomyłek
Kitty, pracownica sklepu Lory Neuman
western, reżyseria: Jerzy Zarzycki
1968
Pożarowisko
Marynia, gospodyni Rojeckich
horror, reżyseria: Ryszard Ber
1969
Rzeczpospolita babska
sierżant Irena Molenda
film komediowy, reżyseria: Hieronim Przybył
1969
Nowy
bufetowa
film komediowy, reżyseria: Jerzy Ziarnik
1970
Milion za Laurę
urlopowiczka w namiocie
film komediowy, reżyseria: Hieronim Przybył
1971
Gonitwa
klientka krawcowej
film obyczajowy, reżyseria: Zygmunt Hübner
1973
Chłopi
Magda Kozłowa
film obyczajowi, reżyseria: Jan Rybkowski
1974
Pójdziesz ponad sadem
urzędniczka w fabryce
film psychologiczny, reżyseria: Ryszard Binkowski
1974
Łukasz
film obyczajowy, reżyseria: Anette Olsen
1975
Noce i dnie
Maria Kałużna, chłopka w Serbinowie
film psychologiczny, reżyseria: Jerzy Antczak
1976
Zanim nadejdzie dzień
matka Leokadii
film obyczajowy, reżyseria: Ryszard Rydzewski
1976
Powrót
żona Jana
film sportowy, reżyseria: Filip Bajon
1976
Długa noc poślubna
film obyczajowy, reżyseria: Jerzy Domaradzki
1977
Sam na sam
kobieta kupująca samochód od Witka
film obyczajowy, reżyseria: Andrzej Kostenko
1978
Wielki podryw
sąsiadka
film obyczajowy, reżyseria: Jerzy Kołodziejczyk
1978
Pogrzeb świerszcza
dyrektorka szkoły
film dla dzieci (młodzieży), reżyseria: Wojciech Fiwek
1978
Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz
służąca Krzakoskich
film komediowy, reżyseria: Stanisław Bareja
1979
Skradziona kolekcja
sąsiadka Podzielaka
film komediowo-kryminalny, reżyseria: Jan Batory
1980
Na własną prośbę
Milska
film polityczny, reżyseria: Ewa Petelska , Czesław Petelski
1981
Miś
przekupka z mięsem w sekretariacie komendy
film komediowy, reżyseria: Stanisław Bareja
1982
Niech cię odleci mara
żona kamasznika
film obyczajowy, reżyseria: Andrzej Barański
1983
Jeśli się odnajdziemy
Zasadowa
film psychologiczny, reżyseria: Roman Załuski
1984
Tajemnica starego ogrodu
Bobulina
film przygodowy, reżyseria: Julian Dziedzina
1985
Osobisty pamiętnik grzesznika przez niego samego spisany
żona tkacza
horror, reżyseria: Wojciech Jerzy Has
1986
Pokój dziecinny
kucharka Józia
film obyczajowy, reżyseria: Aleksander Czekanowski
1986
Big Bang
ciotka Hela
film sf, reżyseria: Andrzej Kondratiuk
1987
Jedenaste przykazanie
Błażenka, żona Hankego
film obyczajowy, reżyseria: Janusz Kondratiuk
1987
Tabu
sklepikarka
film psychologiczny, reżyseria: Andrzej Barański
1987
Sonata marymoncka
barmanka Masłowska
film obyczajowy, reżyseria: Jerzy Ridan
1988
Pan Kleks w kosmosie
Marciniakowa, kierowniczka Domu Dziecka
film familijny, reżyseria: Krzysztof Gradowski
1988
Niezwykła podróż Baltazara Kobera
matrona
film kostiumowy, reżyseria: Wojciech Jerzy Has
1988
Prywatne niebo
Stanisława Krupniak
film komediowy, reżyseria: Janusz Kondratiuk
1989
Rififi po sześćdziesiątce
gospodyni profesora
film komediowy, reżyseria: Paweł Trzaska
1990
Życie za życie. Maksymilian Kolbe
Zofia Konior
film biograficzny, reżyseria: Krzysztof Zanussi
1990
Kramarz
Piórkowska
film obyczajowy, reżyseria: Andrzej Barański
1991
Eminent Domain
kobieta na przyjęciu z okazji urodzin Słowaka
film dramatyczny, reżyseria: John Irvin
1991
Rozmowy kontrolowane
Lusia Wafel
film komediowy, reżyseria: Sylwester Chęciński
1991
Panny i wdowy
służąca w Lechicach
film melodramatyczny, reżyseria: Janusz Zaorski
1992
Wszystko, co najważniejsze
dozorczyni
film biograficzny, reżyseria: Robert Gliński
1992
Naprawdę krótki film o miłości, zabijaniu i jeszcze jednym przykazaniu
matka Kasi
film obyczajowy, reżyseria: Rafał Wieczyński
1992
Kawalerskie życie na obczyźnie
gospodyni myjąca plecy
film obyczajowy, reżyseria: Andrzej Barański
1993
A Very Polish Practice
zakonnica
film obyczajowy, reżyseria: David Tucker
1993
Pożegnanie z Marią
kobieta w sklepie
film dramatyczny, reżyseria: Filip Zylber
1993
Lupus
horror, reżyseria: Aleksandra Lech
1993
Dwa księżyce
praczka Franciszkowa
film poetycki, reżyseria: Andrzej Barański
1993
Balanga
ciotka Snajpera
film sensacyjny, reżyseria: Łukasz Wylężałek
1993
Auf wiedersehen Amerika
Genowefa Lustgarten
film obyczajowy, reżyseria: Jan Schutte
1993
Pan niania
Korynna (polski dubbing)
film animowany, reżyseria dubbingu: Ewa Złotowska
1994
Ich styl
etiuda, reżyseria: Mariusz Front
1994
Dama kameliowa
kwiaciarka Adela Barion
film kostiumowy, reżyseria: Jerzy Antczak
1995
Deborah
żona Nowaka
film wojenny, reżyseria: Ryszard Brylski
1996
Nocne graffiti
matka Zyza
film sensacyjny, reżyseria: Maciej Dutkiewicz
1997
Cudze szczęście
archiwistka
film dramatyczny, reżyseria: Mirosław Bork
1998
Feuerreiter
hotelarka z Driburga
film obyczajowy, reżyseria: Nina Grosse
1999
Odwrócona góra albo film pod strasznym tytułem
Mamuna (głos)
film animowany, reżyseria: Leszek Gałysz
2000
Casus belli
film komediowo-romantyczny, reżyseria: Igor Ugolnikov
2001
Psy i koty
Sophie (polski dubbing)
film familijny, reżyseria dubbingu: Krzysztof Kołbasiuk
2002
Wszyscy święci
kobieta w pociągu
film obyczajowy, reżyseria: Andrzej Barański
2002
Chopin. Pragnienie miłości
Zuzanna, kucharka w Nohant
film biograficzny, reżyseria: Jerzy Antczak
2002
Dzień świra
właścicielka psa w windzie
film komediowo-dramatyczny, reżyseria: Marek Koterski
2006
Wszyscy jesteśmy Chrystusami
kobieta sprzedająca lisy
film komediowo-dramatyczny, reżyseria: Marek Koterski
2007
Ryś
Maria Wafel
film komediowy, reżyseria: Stanisław Tym
2008
Ballada o Piotrowskim
sklepowa
film obyczajowy, reżyseria: Rafał Kapeliński
2009
Piksele
żona samobójcy
film dramatyczny, reżyseria: Jacek Lusiński
Seriale telewizyjne
Rok
Tytuł
Rola
Uwagi
1964
Barbara i Jan
oszustka Aldona Gęska zd. Kamińska (odcinek: 4)
serial telewizyjny, reżyseria: Hieronim Przybył
1965
Wojna domowa
manikiurzystka (odcinek: 2)
serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza
1972
Chłopi (serial telewizyjny)
Magda Kozłowa (odcinki: 1-3, 6-13)
serial telewizyjny, reżyseria: Jan Rybkowski
1976
07 zgłoś się
Leokadia Czudraś, żona Kazimierza (odcinek: 2)
serial telewizyjny, reżyseria: Stanisław Jędryka
1977
Noce i dnie (serial telewizyjny)
chłopka Maria Kałużna (odcinki: 3, 5-10)
serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Antczak
1980
Kariera Nikodema Dyzmy (serial telewizyjny)
Walentowa, gospodyni Dyzmy (odcinek: 1)
serial telewizyjny, reżyseria: Jan Rybkowski , Marek Nowicki
1982
Przygrywka
sąsiadka Janeczka (odcinki: 1-2, 4-6)
serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Łęski
1983
Alternatywy 4
kobieta u Furmana w sprawie zamiany mieszkania (odcinek: 8)
serial telewizyjny, reżyseria: Stanisław Bareja
1986
Zmiennicy
żona mężczyzny, który chce kupić auto (odcinek: 1)
serial telewizyjny, reżyseria: Stanisław Bareja
1986
Tulipan
ciotka Ani (odcinek: 3)
serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Dymek
1987
Ucieczka z miejsc ukochanych
Karolowa (odcinki: 4-8)
serial telewizyjny, reżyseria: Julian Dziedzina
1989
Janka
służąca Adelcia
serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Łęski
1990
Dom na głowie
Kapuścińska (odcinki: 3, 5)
serial telewizyjny, reżyseria: Grzegorz Kędzierski
1991
Panny i wdowy
służąca w Lechicach (odcinki: 1-2)
serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Zaorski
1991
Bonne chance frenchie
Concierge d'Henri
serial telewizyjny, reżyseria: różni
1992–1996
Film pod strasznym tytułem
Mamuna (głos)
serial animowany, reżyseria: Leszek Gałysz
1993
Zespół adwokacki
Maria Suliga (odcinek: 6)
serial telewizyjny, reżyseria: Andrzej Kotkowski
1994
Bank nie z tej ziemi
Montecka (odcinek: 10)
serial telewizyjny, reżyseria: Waldemar Dziki
1995
Sukces...
handlarka na bazarze (odcinek: 4)
serial telewizyjny, reżyseria: Krzysztof Gruber
1996
Sława i chwała
matka Franciszka Głąbka (odcinek: 5)
serial telewizyjny, reżyseria: Kazimierz Kutz
1998
Siedlisko
ciotka Teodora
serial telewizyjny, reżyseria: Janusz Majewski
1998–2013, 2018
Klan
Stefania Wróbel-Malec, gospodyni Pawła i Krystyny Lubiczów
serial telewizyjny, reżyseria: różni
1998
Rodziców nie ma w domu
Koconiowa (odcinki: 41-51)
serial telewizyjny, reżyseria: Wojciech Adamczyk
1999
Policjanci
sąsiadka Jobkiewiczów
serial telewizyjny, reżyseria: Łukasz Wylężałek
1999–2003
Na dobre i na złe
Genowefa Burczykowa
serial telewizyjny, reżyseria: różni
2000
Świat według Kiepskich
Kryśka, matka Ani (odcinek: 42)
serial telewizyjny, reżyseria: Okił Khamidow
2000
Złotopolscy
Cyganka na Dworcu Centralnym (odcinki: 291, 294, 296)
serial telewizyjny, reżyseria: różni
2001
Graczykowie
Waleria Graczykowa (odcinek: 55)
serial telewizyjny, reżyseria: Krzysztof Jaroszyński
2001
Graczykowie, czyli Buła i spóła
Waleria Graczykowa (odcinek: 4)
serial telewizyjny, reżyseria: Krzysztof Jaroszyński
2002
Psie serce
Helena (odcinek: TUNGO)
serial telewizyjny, reżyseria: Tomasz Drabiński
2004
Pensjonat pod Różą
babcia Hela (odcinek: 28)
serial telewizyjny, reżyseria: Maciej Wojtyszko
2006
Hela w opałach
Jadwiga Woźniak, kandydatka na nianię (odcinek: 5)
serial telewizyjny, reżyseria: Andrzej Kostenko
2007
Ja wam pokażę! (serial telewizyjny)
Hania, ciotka Judyty (odcinek: 7)
serial telewizyjny, reżyseria: Denis Delic
2008–2009
Tylko miłość
Szternowa, matka Sylwii i Doroty
serial telewizyjny, reżyseria: Przemysław Angerman
2008
Agentki
staruszka (odcinek: 6)
serial telewizyjny, reżyseria: Piotr Wereśniak
2009
Niania
ciocia Misia (odcinek: 113)
serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Bogajewicz
Odznaczenia i nagrody
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)
Złoty Krzyż Zasługi „za zasługi w działalności na rzecz rozwoju studenckiego ruchu kulturalnego ” (2003)[13]
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1987)
Nagroda specjalna za kreację aktorską w widowisku telewizyjnym „Czupurek” na Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Poznaniu (1988)
Nagroda specjalna w kategorii najlepsza aktorka komediowa na II Festiwalu Dobrego Humoru w Trójmieście (2001)
„Kryształowy Granat” na V Festiwalu Filmów Komediowych w Lubomierzu (2001)
Nagroda za całokształt twórczości na X Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku (2009)
Przypisy
↑ a b Nie żyje Zofia Merle - aktorka znana z ról w takich produkcjach jak m.in. "Miś", "Alternatywy 4" czy "Zmiennicy" . polskieradio.pl. [dostęp 2023-12-13].
↑ Aktorka Zofia Merle kończy 75 lat [online], dzieje.pl [dostęp 2021-05-15] (pol. ) .
↑ a b Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami . Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 249. ISBN 83-917-891-2-8 .
↑ Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami . Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 253–254. ISBN 83-917-891-2-8 .
↑ Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami . Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 249, 252. ISBN 83-917-891-2-8 .
↑ Nekrolog: Zofia Merle-Mayzen . nekrologi.wyborcza.pl, 2023-12-18. [dostęp 2023-12-22].
↑ Nie żyje Zofia Merle. Aktorka miała 85 lat [online], Polska Agencja Prasowa [dostęp 2023-12-13] .
↑ Zofia Merle nie żyje. Aktorka miała 85 lat [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-12-13] (pol. ) .
↑ Cmentarz Stare Powązki: Jan Kazimierz Mayzel , [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-12-21] .
↑ Skromny pogrzeb Zofii Merle. W ostatniej drodze towarzyszyła jej garstka żałobników . se.pl, 2023-12-21. [dostęp 2023-12-21].
↑ Pogrzeb Zofii Merle. Pochowano ją na warszawskich Powązkach obok męża i syna . plejada.pl. [dostęp 2023-12-22].
↑ Zofia Merle pochowała syna. Kim był Marcin Mayzel? [VIDEO] - porady Mowimyjak.pl [online], mowimyjak.se.pl [dostęp 2019-06-29] .
↑ M.P. z 2004 r. nr 6, poz. 107 – pkt 86.
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne: