Wunderwaffe (z niem.cudowna broń) – wyrażenie, które zostało sformułowane przez propagandę hitlerowską w Niemczech w czasie II wojny światowej (1939–1945). Oznaczało zaawansowaną technologicznie tajną broń o wielkiej sile, która będzie w stanie przechylić szalę zwycięstwa na stronę przegrywającej na wszystkich frontach III Rzeszy.
Termin wunderwaffe był w większym stopniu chwytem propagandowym niż realnym projektem, nigdy nie doszło bowiem do jej wdrożenia w kształcie oficjalnie zapowiadanym, zrealizowano praktycznie tylko nieliczne projekty.
Opinie, co mogło było kryć się pod określeniem wunderwaffe, są rozmaite.
Samoloty-pociski V1, rakiety V2 i działo V3 albo ich następcy,
Rakietowy samolot myśliwskiMesserschmitt Me 163 Komet, napędzany silnikiem rakietowym – jedyny samolot o napędzie rakietowym, który został zastosowany praktycznie na polu walki, jednak z wątpliwym efektem wojskowym (duża awaryjność i stosunkowo niska skuteczność)[1],
Odrzutowy samolot rozpoznawczo-bombowy Arado Ar 234.
Projekty eksperymentalne
Rakieta balistycznaA-9/A-10 konstrukcji Wernhera von Brauna. Projekt balistycznej rakiety międzykontynentalnej A-10 był pierwszym tego typu na świecie, umożliwiał on osiągnięcie celów w odległości do 4800 km w czasie 45 minut. Rakieta miała osiągać pułap 24 km i zawierać w głowicy bojowej 1000 kg amatolu. Według najnowszych danych elementy tego pocisku (oraz paliwo) były projektowane, budowane i testowane na obszarze obecnej RP najprawdopodobniej w fabrykach zbudowanych przez Niemców w kopalniach węgla kamiennego w Wałbrzychu, podziemiach Zamku Książ i w kompleksie Riese położonym w Górach Sowich, do których wejścia zostały zawalone, zasypane oraz być może zaminowane tuż przed wkroczeniem Armii Czerwonej na te tereny[2]. Dla potrzeb rakiet balistycznych (w tym A 4) budowano testowe stanowisko startowe nr 7 (niem. Prüfstand VII) na poligonie rakietowym w Peenemünde, poważnie uszkodzone podczas alianckiego nalotu bombowego w sierpniu 1944, a po wojnie rozmontowane i wywiezione przez Sowietów do ZSRR.
W laboratoriach umieszczonych pod ziemią, a także w piwnicach i labiryntach korytarzy m.in. pod pijalnią wód mineralnych w Szczawnie Zdroju, prowadzono także w komorach ciśnieniowych i basenach z zimną wodą eksperymenty na więźniach obozu koncentracyjnego Dachau w celu zbadania wpływu ekstremalnie niskiego ciśnienia i niskiej temperatury na ciało człowieka na wysokości 24 000 metrów.
Broń jądrowa – niemieckie nadzieje na skonstruowanie tego typu broni związane były z noblistą i fizykiem Wernerem Heisenbergiem i jego współpracownikami (Kurt Diebner, Erich Bagge, Otto Haxer, Karl Witzel i Wilhelm Rein). Mimo pewnych postępów program nie miał jednak szans na realizację – głównie z powodu braku odpowiedniego finansowania badań przez państwo oraz bazy naukowo-technicznej (kadra, ośrodki eksperymentalne, brak wystarczającej ilości materiałów rozszczepialnych). W porównaniu do zaawansowania amerykańskiegoprojektu Manhattan w 1945 niemiecki program atomowy znajdował się ok. roku 1942[potrzebny przypis].
Samolot turboodrzutowyHorten Ho 229 (Gotha Go 229), skonstruowany w układzie latającego skrzydła – oblatano dwa prototypy (pierwszy jako bezsilnikowy), kilka dalszych znajdowało się w budowie.
Samolot przechwytujący skonstruowany w systemie VTOLHeinkel Wespe – połączenie konstrukcji helikoptera i pocisku rakietowego, napęd w postaci silnika tłokowego, samolot miał startować bez użycia lotniska z ukrytej lokalizacji i błyskawicznie przechwytywać obce samoloty.
Rakietowy system przeciwlotniczy Wasserfall, złożony z kierowanych pocisków typu ziemia-powietrze, zbudowanych na bazie miniaturowych wersji rakiet V-2. Pierwsze próbne wystrzelenie pocisku nastąpiło 29 lutego 1944 w ośrodku w Peenemünde. Dokonano w sumie 35 testowych startów. Planowano seryjną produkcję pocisków w nowej podziemnej fabryce w Bleicherode, której wskutek klęski III Rzeszy w 1945 nie wybudowano.
Bombowiec strategiczny Amerika Bomber, projekt dotyczył skonstruowania samolotu w celu rażenia celów w skali globalnej, w szczególności na terenie USA – niezrealizowany praktycznie w pierwotnych założeniach, z powodu braku technologii umożliwiającej wytworzenie silników odrzutowych bądź tłokowych o odpowiedniej wydajności. Wykonano zaledwie dwa prototypy będące przeróbkami samolotów bombowych Junkers Ju 290 i Messerschmitt Me 264. Według konstruktorów, jeden z nich wykonał na początku 1944 testowy lot z atlantyckiego wybrzeża Francji, z lotniska w Mont-de-Marsan, i dotarł na odległość 20 km od Nowego Jorku – jednak współcześnie jest to podawane w wątpliwość.
Załogowa wersja pocisku V1, Fieseler Fi 103R Reichenberg IV, mająca służyć do ataków samobójczych na samoloty aliantów i wybrane cele. Program lotów samobójczych Selbstopfermänner planowano wdrożyć pod koniec wojny w 1945. Oficjalnie niemieckie władze wojskowe używały eufemizmu „taranowanie”, jednakże możliwości wydostania się pilota z rakiety były praktycznie żadne, z uwagi na dużą prędkość oraz fakt, iż osłona kabiny znajdowała się tuż pod wlotem silnika odrzutowego, dodatkowo odchylając się jedynie o 45 stopni, co uniemożliwiało szybkie opuszczenie kabiny przez pilota i wylądowanie na spadochronie. Ogółem przeszkolono 70 pilotów i wyprodukowano 175 maszyn Fieseler Fi 103R Reichenberg IV, nigdy jednak nie doszło do praktycznego ich zastosowania na polu walki. Piloci przeszkoleni w programie Selbstopfermänner bywali porównywani do japońskich kamikadze. Sam pocisk Fieseler Fi 103R Reichenberg IV był niemalże identyczny jak japoński Yokosuka MXY7 Ohka, używany przez japońskich pilotów-samobójców, z tą różnicą, iż kabina japońskiego pilota była zaśrubowywana, uniemożliwiając opuszczenie pocisku w trakcie lotu, natomiast kabina w niemieckim pocisku dawała teoretyczną szansę na ucieczkę, choć w praktyce niewykonalną.
Noktowizory dla piechoty i pojazdów pancernych. Prowadzono próby, jednak najprawdopodobniej ani razu nie wykorzystano ich w warunkach bojowych[3].
Graf Zeppelin (1938) – 33 550-tonowy lotniskowiec, którego stępkę podłożono w 1936; nigdy nie został ukończony.
Flugzeugträger B – planowany okręt siostrzany „Grafa Zeppelina”; zezłomowany przed spuszczeniem na wodę.
Flugzeugträger C i D – planowane okręty siostrzane „Grafa Zeppelina” i Flugzeugträgera B; początkowo miały być one gotowe do 1943 roku, jednak pod koniec 1938 roku plany uległy zmianie, a decyzję podjęto o budowie tylko „Grafa Zeppelina” i Flugzeugträgera B oraz ewentualnych mniejszych jednostek[4].
I (1942)(inne języki) – planowany 56 500-tonowy lotniskowiec, przeznaczony do celów transportowych; zrezygnowano z jego budowy przed rozpoczęciem prac.
Okręty wojenne
Pancerniki typu H – seria proponowanych okrętów wojennych, kończąc na H-44 – 140 000-tonowym okręcie uzbrojonym w osiem, 20-calowych dział. Tylko dwóm sztukom podłożono stępki; później zezłomowane.
Okręty podwodne typu XXII – U-booty zaprojektowane na napęd niezależny od powietrza; dwie sztuki były w budowie.
Okręty podwodne typu XXIII (Elektroboote) – typ U-bootów zaprojektowany do prowadzenia działań wojennych w strefie przybrzeżnej; wybudowano 67 sztuk.
Okręty podwodne typu XXV – typ U-bootów zaprojektowany do prowadzenia działań wojennych w strefie przybrzeżnej, zbudowane miały być wyłącznie z części elektronicznych.
Lotniskowce podwodne
Typ XI – U-booty zaprojektowane do transportowania wodnosamolotów typu Arado Ar 231; czterem sztukom podłożono stępki; z dalszych prac zrezygnowano pod koniec wojny.
Landkreuzer P. 1000 Ratte (Szczur) – planowany czołg superciężki, ważący ok. 1000 ton i uzbrojony w dwa działa kalibru 280 mm, jedno działo przeciwpancerne kalibru 128 mm, osiem działek przeciwlotniczych kalibru 20 mm oraz dwa ckm-y kalibru 15 mm – rozpoczęto budowę jednego prototypu, którego nigdy nie ukończono.
Landkreuzer P. 1500 Monster (Potwór) – proponowany projekt superciężkiego działa samobieżnego, ważącego ok. 1500 ton i uzbrojonego w działa Schwerer Gustav/Dora kalibru 802 mm.
Panzer VII Löwe (Lew) – planowany czołg superciężki, ważący 90 ton i uzbrojony w działo kalibru 105 mm.
Panzer VIII Maus (Mysz) – czołg superciężki, ważący 180 ton i uzbrojony w dwa działa kalibru 128 mm i 75 mm; dwa prototypy zostały ukończone.
Panzerkampfwagen E-100 – planowany czołg superciężki, ważący 140 ton; uzbrojenie tego czołgu miały stanowić działa różnego kalibru (128, 149 lub 170 mm).
Współcześnie mianem Wunderwaffe określany jest ukryty atut, który może zapewnić zwycięstwo.
W grach komputerowych Call of Duty: World at War i Call of Duty: Black Ops, w trybie zombie, znajduje się broń o nazwie Wunderwaffe DG-2. Jest to rodzaj karabinu, który strzela wiązkami prądu elektrycznego.
Istnieją niepotwierdzone relacje i doniesienia mówiące o innych eksperymentalnych projektach, rzekomo mających znajdować się w fazie testów, będących często tematem literatury fantastycznonaukowej. Brak jednak dokumentów i rzetelnej literatury źródłowej aby uznać je za prawdziwe (np. z uwagi na nikłe zaawansowanie niemieckiego programu atomowego):
Rzekome pojazdy latające wyprzedzające swoją epokę. Miały one wyglądać podobnie do stereotypowego UFO. Pojazdy działać miały dzięki energii nuklearnej i latać z użyciem silnika antygrawitacyjnego (konstrukcja wysokości ok. 2 m), opartego na „głównej części” zwanej dzwonem (die Glocke). Za bazę produkcyjno-startową dla „spodków” miał służyć kompleks Riese znajdujący się w Górach Sowich w Polsce. Początkiem powyższych rewelacji była książka Igora Witkowskiego Supertajne bronie Hitlera, wydana w 1997 roku. Najnowsze badania sensacyjnej historii o tzw. niemieckich UFO i programie Die Glocke (Dzwon) skłaniają się ku tezie, że jest to mistyfikacja.