Wojny-Izdebnik

Wojny-Izdebnik

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	wysokomazowiecki
Gmina	Szepietowo
Liczba ludności (2011)	81[2][3]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-210[4]
Tablice rejestracyjne	BWM
SIMC	0407517[5]
Położenie na mapie gminy Szepietowo Wojny-Izdebnik
Położenie na mapie Polski Wojny-Izdebnik
Położenie na mapie województwa podlaskiego Wojny-Izdebnik
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego Wojny-Izdebnik
52°49′52″N 22°33′36″E[1]

Wojny-Izdebnik – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Szepietowo^[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Anny w Dąbrówce Kościelnej^[7].

Historia

W roku 1203 wzmiankowane Wojnowo cum villis attinentiis jako osada należąca do kościoła w Zuzeli. Wsie pierwotnie zamieszkane przez Wojnów obejmowały ziemię między Ciechanowcem a Wysokiem Mazowieckiem. Na wymienionym terenie powstały trzy parafie: Kuczyn – 1419, Wyszonki – 1464 i Dąbrówka – początek XVI w.^[8].

Założyciele wsi byli potomkami Wojnów herbu Ślepowron, przybyłych z głębi Mazowsza. Miejscowi Wojnowie legitymowali się herbem Ślepowron. (prof. Maroszek błędnie przypisał herb Trąby i inne Woynom założycielom okolicy szlacheckiej Wojny na Podlasiu)

Książę mazowiecki Bolesław w roku 1435 nadaje Adamowi de Wojny 10 łanów chełmińskich nad Brokiem Małym, przy granicy Przeździeckiego^[9] - Ten przywilej wymieniony w herbarzu Ignacego Kapicy Milewskiego nie dotyczy Woynów -założycieli wsi o nazwie Wojny na Podlasiu. Właśnie wymieniony wyżej Adam de Woyny pochodzi z ziemi zakroczymskiej, ze wsi Wojny w parafii Kroczewo i jest najprawdopodobniej herbu Pierzchała. Nadanie wyraźnie wskazuje, że nadane grunty leżą nad rzeką Brok przy granicy Przeździeckie, a więc pomiędzy Czyżewem a Zambrowem. Jest duże prawdopodobieństwo, że ci Wojnowie przyjęli nazwisko Przeździecki. Ponadto takie same błędy są w opisie pozostałych wsi o nazwie Wojny. Herb Trąby Woynowie przypisali sobie błędnie legitymując się w XIX wieku przed Heroldią Królestwa Polskiego. Herbem Trąby legitymowała się i legitymuje się znanylitewski ród Woyna i stąd błędy w dalszej historiografii podlaskiego rodu Woyno(Wojno). Założycielem rodu Woyno był w XV wieku rycerz Woyno (Wojno) de Piętki brat Wawrzyńca de Piętki obaj herbu Slepowron. Od Woyny de Piętki poszli Woynowie a od Wawrzyńca de Piętki poszli Piętkowie-oba spokrewnione rody herbu Ślepowron)

W roku 1455 w aktach sądowych ziemi bielskiej wymienione są:

• Wojny Królewięta, albo Króle
• Wojny-Bakałarze
• Wojny-Krupy
• Wojny-Piotrowce, albo Wojny Piotrosze
• Wojny-Izdebnik
• Wojny-Dąbrówka, współcześnie Dąbrówka Kościelna
• Wojny-Piecki
• Wojny-Pogorzel
• Wojny-Wawrzyńce

Inne osady okolicy szlacheckiej Wojny:

• Wojny-Skwarki
• Wojny-Pogorzel Zagroby
• Wojny-Stare Jakubowięta
• Wojny-Stanisławowięta Szlubicz, albo Szuby
• Wojny-Jakubowięta Krupy

Niektórzy osiemnastowieczni mieszkańcy wsi:

• 16 II 1782 – Katarzyna, córka Dawida Gąsowskiego
• 29 IV 1790 – Jadwiga Gąsowska

Woynowie wymienieni w źródłach:

• Jan Woyno w latach 1566–1589 był komornikiem ziemskim, bielskim
• Walenty Woyno był również komornikiem ziemskim
• Bartłomiej Wojno – podstarości bielski
• w roku 1650 Jan Woyno został podwojewodzim bielskim i brańskim
• bracia: Abraham, Jakub, Marcin i Piotr Woyno byli fundatorami kościoła w Dąbrówce
• w latach 1685–1689 Szymon Woyno ufundował altarię św. Józefa

Rejestry Archiwalne w Wilnie wyliczają tu w 1790 r. 6 szlacheckich działów własnościowych.

W roku 1827 miejscowość liczyła 7 domów i 57 mieszkańców. Pod koniec wieku XIX wieś drobnoszlachecka w powiecie mazowieckim, gmina Szepietowo, parafia Dąbrówka Kościelna^[8].

W 1921 r. Wojny-Izdebniki. Naliczono tu 14 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 80 mieszkańców (38 mężczyzn i 42 kobiety). Narodowość polską podało 77 osób, a 3 inną^[10].

Współcześnie

Wieś typowo rolnicza. Produkcja roślinna podporządkowana przede wszystkim hodowli krów i produkcji mleka.

Zobacz też

• Wojny-Krupy, Wojny-Piecki, Wojny-Pietrasze, Wojny-Pogorzel, Wojny-Szuby Szlacheckie, Wojny-Szuby Włościańskie, Wojny-Wawrzyńce

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149682
2. Wieś Wojny-Izdebnik w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1474 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. GUS. Wyszukiwarka TERYT
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Opis parafii na stronie diecezji
8. Wojny 1(1) okolica szlach., [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 758 .
9. Wojny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 695 .
10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Szepietowo.