Wilfried Martens

Wilfried Martens
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Wilfried Achiel Emma Martens

Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1936
Sleidinge

Data i miejsce śmierci

9 października 2013
Lokeren

Premier Belgii
Okres

od 3 kwietnia 1979
do 6 kwietnia 1981

Przynależność polityczna

CVP

Poprzednik

Paul Vanden Boeynants

Następca

Mark Eyskens

Premier Belgii
Okres

od 17 grudnia 1981
do 7 marca 1992

Przynależność polityczna

CVP

Poprzednik

Mark Eyskens

Następca

Jean-Luc Dehaene

Przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej
Okres

od 1990
do 2013

Przynależność polityczna

CD&V

Poprzednik

Jacques Santer

Następca

Joseph Daul

Odznaczenia
Wielki Krzyż Orderu Leopolda II (Belgia)
Multimedia w Wikimedia Commons
Édouard Balladur, Raymond Barre i Wilfried Martens na Światowym Forum Ekonomicznym, 1987

Wilfried Achiel Emma Martens (wym. ⓘ[ˈβ̞ɪlfɾiˑt ˈmɑɾtəns]; ur. 19 kwietnia 1936 w Sleidinge, zm. 9 października 2013 w Lokeren[1]) – belgijski i flamandzki polityk, dziewięciokrotny premier Belgii (czterokrotnie w latach 1979–1981 i pięciokrotnie w latach 1981–1992), lider flamandzkich chadeków, parlamentarzysta krajowy i europejski. Przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej od 1990 do 2013.

Życiorys

Pochodził z Flandrii Zachodniej. W 1960 ukończył studia prawnicze na Katholieke Universiteit w Leuven. W tym samym roku na tej uczelni uzyskał też licencjat w zakresie notariatu. Studiował również filozofię tomistyczną. W 1968 odbył międzynarodowe seminarium na Harvard University.

Od 1960 praktykował jako adwokat przy sądzie w Gandawie. Wkrótce zaangażował się w działalność partii chadeckiej, przewodniczył organizacji młodzieżowej (1967–1971), był doradcą premierów Pierre’a Harmela i Paula Vanden Boeynants, a także urzędnikiem w administracji Leo Tindemansa. Po powstaniu dwóch odrębnych (flamandzkiego i walońskiego) ugrupowań działał w Chrześcijańskiej Partii Ludowej (CVP), przekształconej w 2001 w partię Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie (CD&V). Od 1972 do 1979 pełnił funkcję przewodniczącego tego ugrupowania[2]. Jako lider CVP w 1976 brał udział w powołaniu Europejskiej Partii Ludowej (EPP), kierując przez rok jej komitetem programowym.

Między 1974 a 1991 sprawował mandat posła do Izby Reprezentantów, następnie przez trzy lata zasiadał w belgijskim Senacie. Od 3 kwietnia 1979 do 6 kwietnia 1981 po raz pierwszy zajmował stanowisko premiera, stojąc na czele czterech kolejnych koalicyjnych rządów. Ponownie funkcję tę objął po około ośmiu miesiącach, a następnie od 17 grudnia 1981 do 7 marca 1992 nieprzerwanie kierował pięcioma gabinetami.

Od 10 maja 1990 przewodniczy Europejskiej Partii Ludowej (w 2009 wybrany na kolejną kadencję). W 1993 stanął także na czele Europejskiej Unii Chrześcijańskich Demokratów (EUCD), doprowadzając do jej połączenia się z EPP w 1996. Skutecznie (wspólnie z Saulim Niinistö) przeprowadził też proces przyłączenia się do Europejskiej Partii Ludowej grupy Europejskiej Unii Demokratycznej (EDU). Udana fuzja wszystkich międzynarodowych zrzeszeń w ramach EPP doprowadziła od powstania największej transnarodowej frakcji w Parlamencie Europejskim.

W latach 1994–1999 sprawował mandat posła do Parlamentu Europejskiego IV kadencji. Był przewodniczącym frakcji Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci), członkiem Komisji ds. Instytucjonalnych oraz Komisji ds. Rozwoju i Współpracy[3]. Od października 2000 do listopada 2001 stał na czele Międzynarodówki Chadeckiej (CDI).

W 1998 został odznaczony nagrodą Premio Europeo Carlos V za wkład w rozwój Unii Europejskiej. W 2000 wyróżniony Krzyżem Wielkim Orderu Leopolda II.

Życie prywatne

Miał pięcioro dzieci, dwoje z małżeństwa z Lieve Verschroeven i troje z małżeństwa z Ilse Schouteden. Z drugą żoną rozwiódł się w 2007, rok później po raz trzeci zawarł związek małżeński z Miet Smet[4], byłą minister w swoim rządzie.

Skład rządów

Pierwszy rząd (1979–1980)

Drugi rząd (1980)

Trzeci rząd (1980)

Czwarty rząd (1980–1981)

Piąty rząd (1981–1985)

  • Wilfried Martens (CVP), premier[9]
  • Jean Gol (PRL), wicepremier, minister sprawiedliwości i reform instytucjonalnych, od stycznia 1985 minister handlu zagranicznego
  • Willy De Clercq (PVV), wicepremier, minister finansów i handlu zagranicznego (do stycznia 1985)
  • Frans Grootjans (PVV), wicepremier minister finansów i klasy średniej (od stycznia 1985)
  • Charles-Ferdinand Nothomb (PSC), wicepremier, minister spraw wewnętrznych, służb publicznych
  • Leo Tindemans (CVP), minister spraw zagranicznych
  • Mark Eyskens (CVP), minister spraw gospodarczych
  • Louis Olivier (PRL), minister robót publicznych, od stycznia 1983 do stycznia 1985 minister klasy średniej
  • Herman De Croo (PVV), minister komunikacji, poczty, telefonii i telegrafów
  • Michel Hansenne (PSC), minister zatrudnienia i pracy
  • Daniël Coens (CVP), minister edukacji
  • Philippe Maystadt (PSC), minister budżetu, polityki naukowej i planowania
  • Albert Demuyter (PRL), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli i klasy średniej (do stycznia 1983)
  • Paul Hatry (PRL), minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli (od stycznia 1983)
  • Alfred Vreven (PVV), minister obrony
  • Michel Tromont (PRL), minister edukacji (do czerwca 1983)
  • André Bertouille (PRL), minister edukacji (od czerwca 1983)
  • Jean-Luc Dehaene (CVP), minister spraw społecznych

Szósty rząd (1985–1987)

Siódmy rząd (1987–1988)

Ósmy rząd (1988–1991)

  • Wilfried Martens (CVP), premier[12]
  • Philippe Moureaux (PS), wicepremier, minister ds. Regionu Stołecznego Brukseli (do lipca 1989), minister reform instytucjonalnych, od stycznia 1989 minister ds. restrukturyzacji edukacji, od lipca 1989 minister ds. restrukturyzacji ministerstwa ds. Regionu Stołecznego Brukseli
  • Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych i planowania, minister edukacji (do stycznia 1989), od stycznia 1989 minister ds. restrukturyzacji edukacji
  • Jean-Luc Dehaene (CVP), wicepremier, minister komunikacji i reform instytucjonalnych
  • Melchior Wathelet (PSC), wicepremier, minister sprawiedliwości i klasy średniej
  • Hugo Schiltz (VU), wicepremier, minister budżetu i polityki naukowej
  • Leo Tindemans (CVP), minister spraw zagranicznych (do stycznia 1989)
  • Mark Eyskens (CVP), minister spraw zagranicznych (od stycznia 1989)
  • Philippe Maystadt (PSC), minister finansów
  • Robert Urbain (PS), minister handlu zagranicznego
  • Michel Hansenne (PSC), minister służb publicznych (do marca 1989)
  • Raymond Langendries (PSC), minister służb publicznych (od marca 1989)
  • Freddy Willockx (SP), minister poczty, telefonii i telegrafów (do stycznia 1989)
  • Marcel Colla (SP), minister poczty, telefonii i telegrafów (od stycznia 1989)
  • Philippe Busquin (PS), minister spraw społecznych
  • Guy Coëme (PS), minister obrony
  • Paula D’Hondt (CVP), minister robót publicznych (do stycznia 1989)
  • Louis Tobback (SP), minister spraw wewnętrznych, modernizacji służb publicznych oraz krajowych instytucji kultury i nauki
  • Yvan Ylieff (PS), minister edukacji (do stycznia 1989)
  • André Geens (VU), minister współpracy rozwojowej
  • Alain Van der Biest (PS), minister ds. emerytur (do maja 1990)
  • Gilbert Mottard (PS), minister ds. emerytur (od maja 1990)
  • Luc Van den Brande (CVP), minister zatrudnienia i pracy

Dziewiąty rząd (1991–1992)

  • Wilfried Martens (CVP), premier[13]
  • Philippe Moureaux (PS), wicepremier, minister reform instytucjonalnych, ds. restrukturyzacji edukacji, od stycznia 1992 minister spraw społecznych
  • Willy Claes (SP), wicepremier, minister spraw gospodarczych i planowania, ds. restrukturyzacji edukacji
  • Jean-Luc Dehaene (CVP), wicepremier, minister komunikacji i reform instytucjonalnych
  • Melchior Wathelet (PSC), wicepremier, minister sprawiedliwości i klasy średniej
  • Wivina Demeester (CVP), minister budżetu i polityki naukowej (do stycznia 1992)
  • Mark Eyskens (CVP), minister spraw zagranicznych
  • Philippe Maystadt (PSC), minister finansów
  • Robert Urbain (PS), minister handlu zagranicznego
  • Philippe Busquin (PS), minister spraw społecznych (do stycznia 1992)
  • Guy Coëme (PS), minister obrony
  • Louis Tobback (SP), minister spraw wewnętrznych, modernizacji służb publicznych oraz krajowych instytucji kultury i nauki
  • Erik Derycke (SP), minister współpracy rozwojowej
  • Gilbert Mottard (PS), minister ds. emerytur
  • Luc Van den Brande (CVP), minister zatrudnienia i pracy (do stycznia 1992)
  • Marcel Colla (SP), minister poczty, telefonii i telegrafów
  • Raymond Langendries (PSC), minister służb publicznych

Przypisy

  1. ↑ Zmarł były premier Belgii i szef EPL Wilfried Martens. wp.pl, 2013-10-10. [dostęp 2013-10-11].
  2. ↑ Leaders of Belgium. terra.es. [dostęp 2013-10-11]. (ang.).
  3. ↑ Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2013-10-11].
  4. ↑ Oud-ministers Martens en Smet vandaag getrouwd. demorgen.be, 2008-09-27. [dostęp 2013-10-11]. (niderl.).
  5. ↑ Gouvernement Wilfried Martens I. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  6. ↑ Gouvernement Wilfried Martens II. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  7. ↑ Gouvernement Wilfried Martens III. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  8. ↑ Gouvernement Wilfried Martens IV. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  9. ↑ Gouvernement Wilfried Martens V. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  10. ↑ Gouvernement Wilfried Martens VI. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  11. ↑ Gouvernement Wilfried Martens VII. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  12. ↑ Gouvernement Wilfried Martens VIII. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).
  13. ↑ Gouvernement Wilfried Martens IX. crisp.be. [dostęp 2020-09-05]. (fr.).

Bibliografia

Premierzy Belgii
Szefowie gabinetu
(1831–1918)
Premierzy
(od 1918)

Chorągiew rządu belgijskiego

Przewodniczący Rady Europejskiej
Przewodniczący z urzędu
Stali przewodniczący

Przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej