Unia dynastyczna

Unia dynastyczna to związek dwóch lub więcej państw, w których panują przedstawiciele tej samej dynastii. Nie dotyczy to jednak państw posiadających wspólnego monarchy (tzw. unii personalnej).

Przykład

• Polska i Szwecja w latach 1599–1654. W obydwu tych państwach panowała dynastia Wazów, lecz po zerwaniu w 1599 unii personalnej panowali w nich odrębni władcy. W Polsce byli to: Zygmunt III (do 1632), Władysław IV (1632–1648) i Jan II Kazimierz (1648–1668); zaś w Szwecji – Karol IX (1599–1611), Gustaw II Adolf (1611–1632) i Krystyna (1632–1654).

Współczesność

Współcześnie unia dynastyczna istnieje między następującymi państwami:^[a]

Dynastia	Głowa państwa	Fotografia	Państwo	Pełniony urząd	Od kiedy
Koburgowie	Filip I		Belgia	król	21 lipca 2013
Windsorowie[b]	Karol III		Wielka Brytania Commonwealth realm	król	8 września 2022
			Antigua i Barbuda Commonwealth realm	król	1 listopada 1981[c]
			Australia Commonwealth realm	król	6 lutego 1952
			Bahamy Commonwealth realm	król	10 lipca 1973[c]
			Barbados Commonwealth realm	król	30 listopada 1966[c]
			Belize Commonwealth realm	król	21 września 1981[c]
			Grenada Commonwealth realm	król	4 lutego 1974
			Jamajka Commonwealth realm	król	6 sierpnia 1962[c]
			Kanada Commonwealth realm	król	6 lutego 1952
			Nowa Zelandia Commonwealth realm	król	6 lutego 1952
			Papua-Nowa Gwinea Commonwealth realm	król	16 września 1974[c]
			Saint Kitts i Nevis Commonwealth realm	król	19 września 1983[c]
			Saint Lucia Commonwealth realm	król	22 lutego 1979[c]
			Saint Vincent i Grenadyny Commonwealth realm	król	27 października 1979[c]
			Tuvalu Commonwealth realm	król	1 października 1978[c]
			Wyspy Salomona Commonwealth realm	król	7 lipca 1978[c]
			Niue New Zealand Realm	król	19 października 1974[d]
			Wyspy Cooka New Zealand Realm	król	4 sierpnia 1965[d]
			Guernsey[e] Dependencja korony brytyjskiej	Książę Normandii[1]	6 lutego 1952
			Jersey Dependencja korony brytyjskiej	Książę Normandii	6 lutego 1952
			Wyspa Man Dependencja korony brytyjskiej	król, Pan Man[2]	6 lutego 1952
Glücksburgowie	Fryderyk X		Dania,  Grenlandia i  Wyspy Owcze[f]	król	14 stycznia 2024
Glücksburgowie	Harald V		Norwegia	król	17 stycznia 1991
Burbonowie	Filip VI		Hiszpania	król	2014
Burbonowie Linia Parmeńska	Henryk		Luksemburg	wielki książę	2000

Zobacz też

• unia personalna
• unia realna

Uwagi

1. państwa w których panuje Karol III zostały w tabeli wymienione ze względu na unię dynastyczną łączącą je z Belgią
2. Dynasta Saksonia-Coburg-Gotha nosi w Wielkiej Brytanii od 1917 nazwę Windsor
3. uzyskanie niepodległości
4. uzyskanie statusu państwa stowarzyszonego z Nową Zelandią
5. Monarcha brytyjski (Królowa Anglii, jako „Książę Normandii” w Baliwacie Guernsey) jest też suwerenem Wyspy Sark stanowiącej dependencję Baliwatu Jersey i zarazem lenno Anglii, zaś jego wasalem jest senior Sark – obecnie John Michael Beaumont
6. Grenlandia i Wyspy Owcze choć posiadają bardzo szeroką autonomię (np. nie należą do UE), razem z Danią tworzą Wspólnotowe Królestwo Danii (Rigsfællesskabet)

Przypisy

1. „Książę Normandii” oficjalny tytuł monarchy brytyjskiego na Wyspach Normandzkich (bez względu na płeć) http://www.royal.gov.uk/MonarchUK/QueenandCrowndependencies/ChannelIslands.aspx
2. oficjalny tytuł królowej brytyjskiej jako głowy państwa Wyspy Man https://archive.is/20081203173417/http://www.tynwald.org.im/tynwald/today.shtml