Ulica Świętosławska w Poznaniu
Ulica Świętosławska – ulica w Poznaniu na Starym Mieście , na osiedlu Stare Miasto biegnąca od południowo-wschodniego rogu Starego Rynku w kierunku południowym [1] .
Nazwa
W średniowieczu nosiła nazwę Kozia [2] , do 1919: Jesuitenstrasse , 1919[2] –1939: Jezuicka , 1939–1945: Albrecht-Dürer-Strasse , od 1945: Świętosławska [3] .
Historia i obiekty
Bazylika Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny
W pobliżu Starego Rynku wschodnią pierzeję ulicy stanowi Pałac Górków , powstały w latach 1545-1549 ze spojenia kilku gotyckich kamienic[4] , mieszczący obecnie Muzeum Archeologiczne (główne wejście znajduje się od ulicy Wodnej ). W 1896 swój sklep z porcelaną , serwisami stołowymi , szkłem i sztućcami założył Wincenty Janaszek. Był to jeden z najlepiej zaopatrzonych w mieście sklepów tej branży. Obok funkcjonowała introligatornia Józefa Zimnego , kolekcjonera motyli . Jego zbiór gromadził ośmiu tysięcy owadów w czterech szafach[5] . Zimny dysponował również dużą biblioteka entomologiczną . Obok funkcjonowała inna introligatornia, z której chętnie korzystał Zbigniew Zakrzewski . Funkcjonowała tu prywatna szkoła tańca założona przez Piotra Mikołajczaka (ur. 1867), wykształconego w Warszawie i Berlinie choreografa i działacza społecznego, aktywnego m.in. w Sokole i Klubie Wioślarskim 04 . Szkołę przejął po nim syn, Bolesław (baletmistrz poznańskiej Opery ). W latach 1923–1933 pod numerem 5 funkcjonowała Szkoła Sztuki Zdobniczej . Mieszkał tu jej dyrektor, Karol Zyndram-Maskowski . Wykładali w niej m.in. Szczęsny Detloff , Wiktor Gosieniecki , Józef Kostrzewski , Kazimierz Ulatowski i Marcin Rożek . Prace uczniów wyróżniono w 1925 na międzynarodowej wystawie sztuki w Paryżu . Po zachodniej stronie traktu działał przed 1939 m.in. duży zakład szklarski i sklep z dewocjonaliami Lesińskiego, nestora poznańskich szklarzy[6] . W kamienicy nr 7 swoją siedzibę ma Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu [7] , a naprzeciw wznoszą się gmachy Szkoły Baletowej . Jej dziedziniec i schody są wzorowane na rzymskim kościele San Carlo alle Quattro Fontane . W budynku tym działał pierwszy w Poznaniu zawodowy teatr, którego enterprenerem był Wojciech Bogusławski [8] . 15 października 1917 ulicą przeszedł (po wyjściu z fary) pochód w stulecie śmierci naczelnika Tadeusza Kościuszki [9] .
Perspektywę ulicy od strony południowej zamyka Bazylika Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny [10] . Według Zbigniewa Zakrzewskiego miejsce to stanowi "z całą pewnością jedno z ciekawszych w Polsce rozwiązań architektury zabytkowej śródmieścia "[6] .
Przy ulicy znajdują się wartościowe architektonicznie budynki:
nr 3 z XV wieku, przebudowany w latach 1802-1804, 1871, odbudowany w latach 1959-1960,
nr 4 z około 1804, przebudowany w 1882, odbudowany w 1961,
nr 6 z początku XVI wieku, rozbudowany w 1736, przebudowany w 1870 i 1902, odbudowany w latach 1974-1976,
nr 7 z początku XVI wieku, przebudowany w latach 1796 i 1882, odbudowany w latach 1974-1976,
nr 8 z XVI wieku, przebudowany w XVIII wieku, a także w latach 1813 i 1868,
nr 9 z XVI wieku, przebudowany w połowie XVII wieku, a także w latach 1780-1781 i 1881 (ostatnia przebudowa według projektu Antoniego Höhne ),
nr 10 z XVI wieku, przebudowany w latach 1804 i 1857, odbudowany w 1964,
nr 11 z około 1804, przebudowany w latach 1867-1869,
nr 12 z XV wieku, przebudowany w latach 1835 i 1875-1877, odbudowany w 1949[11] .
Galeria
Przypisy
↑
Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki : Poznań i okolice . Sport i Turystyka, 1983, s. 79. ISBN 83-217-2434-5 .
↑ a b
Ul. Jezuicka . W: Zygmunt Zaleski : Nazwy ulic w Poznaniu . Poznań: Magistrat Stołecznego Miasta Poznania, 1926, s. 35. (pol. ) .
↑ Zbigniew Zakrzewski : Nazwy osobowe i historyczne ulic Poznania . Wydawnictwo Poznańskie, 1971. Brak numerów stron w książce
↑ Piotr P. Libicki Piotr P. , Poznań : przewodnik , Poznań: Gazeta Handlowa, 1997, s. 94, ISBN 83-902028-4-0 , OCLC 69302402 [dostęp 2020-12-03] .
↑ Zbigniew Z. Zakrzewski Zbigniew Z. , Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych , wyd. 2, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, ISBN 83-01-04696-1 , OCLC 65186627 [dostęp 2020-12-03] . Brak numerów stron w książce
↑ a b Magdalena M. Mrugalska-Banaszak Magdalena M. , Ulicami mojego Poznania. Cz. 2, W zasięgu hejnału , Poznań: Wydawnictwo Kwartet, 2006, s. 103-105, ISBN 83-60069-25-5 , OCLC 749727476 [dostęp 2020-12-03] .
↑ Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu . [dostęp 2018-10-07]. (pol. ) .
↑ Jerzy J. Borwiński Jerzy J. , Poznań : przewodnik po zabytkach i historii , wyd. 1, Poznań: Wydawn. Miejskie, 2003, ISBN 83-87847-92-5 , OCLC 54072453 [dostęp 2020-12-03] . Brak numerów stron w książce
↑ Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu , Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s. 367
↑
Franciszek Jaśkowiak, Włodzimierz Łęcki: Poznań i okolice . Sport i Turystyka, 1983, s. 99. ISBN 83-217-2434-5 .
↑ Joanna J. Bielawska-Pałczyńska Joanna J. , Poznań : spis zabytków architektury , Poznań: Urząd Miasta, 2004, s. 224, ISBN 83-89525-07-0 , OCLC 750015628 [dostęp 2020-12-03] .