Tridekan

Tridekan

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) PIN tridekan[1] Inne nazwy i oznaczenia n-tridekan
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C13H28
Masa molowa	184,36 g/mol
Wygląd	bezbarwna ciecz[2]
Identyfikacja
Numer CAS	629-50-5
PubChem	12388
InChI InChI=1S/C13H28/c1-3-5-7-9-11-13-12-10-8-6-4-2/h3-13H2,1-2H3 InChIKey IIYFAKIEWZDVMP-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 0,7564 g/cm³ (20 °C)[3]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie 0,33 μg/kg (25 °C)[3] w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w tetrachlorometanie, dobrze w etanolu i eterze dietylowym[3] Temperatura topnienia −5,35 °C[3] Temperatura wrzenia 235,4 °C[3] 110–112 °C (16 hPa)[2] Współczynnik załamania 1,4256 (589 nm, 20 °C)[3]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-11-11] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Niebezpieczeństwo Zwroty H H304, EUH066 Zwroty P P301+P310, P331 Temperatura zapłonu 79 °C[2]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Tridekan – organiczny związek chemiczny z grupy wyższych alkanów. Występuje m.in. w wydzielinie obronnej pluskwiaków Cosmopepla bimaculata^[4].

Przypisy

1. P-12.1 Preferowane nazwy IUPAC, [w:] Henri A.H.A. Favre Henri A.H.A., Warren H.W.H. Powell Warren H.W.H., Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013, Komisja Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (tłum.), wyd. 5, Narodowy Komitet Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej, [2023], s. 6 .
2. Tridecane (nr T57401) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2017-11-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
3. CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3–524, 5–165, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
4. Bryan S.B.S. Krall Bryan S.B.S. i inni, Chemical Defense in the Stink Bug Cosmopepla bimaculata, „Journal of Chemical Ecology”, 25 (11), 1999, s. 2477–2494, DOI: 10.1023/A:1020822107806 .